Maandelijks archief: november 2013

Het heerlijk avondje was gekomen.

Op 18 juni jongstleden spraken in De Roos in Amsterdam Dries van Agt, ex-premier en leider van The Rights Forum, en Ibrahim Issa, directeur van de Hope Flowers School voor vredesonderwijs in Bethlehem. Van Agt sprak over hoe Israël keer op keer het internationale recht schendt, en hoe dat door de Westerse mogendheden gedoogd wordt, en Ibrahim Issa over de school, en de moeilijke omstandigheden waaronder hij zijn werk moet doen. Beide mannen waren zeer bevlogen en hadden hun gehoor volledig in hun ban. Mede daarom werd het een heerlijke avond, een avond van El Amal, hoop, de oorspronkelijke naam van de Hope Flowers School.

Van Agt ontroerde de hele zaal toen hij desgevraagd beschreef wat zijn ommezwaai van neutrale waarnemer naar activist veroorzaakt had. Het voert te ver, en zou ook geen recht aan hem doen, zijn ervaring hier na te vertellen. Het kwam er op neer dat hij persoonlijk getuige was van een aantal incidenten ter plekke. Mooi was om te zien hoe verdriet en kwaadheid in hem om voorrang streden, en hoe hij er niettemin in slaagt om zijn kritische houding ten aanzien van Israël’s huidige politiek te scheiden van zijn mening over het bestaan van de staat Israël als zodanig, een feit waar hij volledig achter staat. Zijn gevoelens voor dat land en volk zijn onverminderd positief.

Ibrahim vertelde behalve over de school en de situatie op de West Bank ook over zij eigen ervaringen, onder andere drie maal gevangenschap met marteling (maar er is veel meer, onder andere de gedeeltelijke verwoesting van zijn huis). Het is bijna niet te begrijpen dat hij, evenals zijn overleden vader en voorganger, er in slaagt te blijven geloven in het pad van geweldloosheid en vrede, in plaats van zich over te geven aan frustratie, woede, haat en geweld.

Tja, en hoe moet het nu verder met de school, nu de twee statenoplossing verder weg lijkt dan ooit? Mijn mening in mijn laatste boek*, dat de twee staten oplossing een gepasseerd station is, wordt blijkens een interview in Trouw (Letter en Geest, 17/8/2013) inmiddels gedeeld door Diana Buttu, ooit PLO onderhandelaarster. Het is met de officiële politiek in Palestina en daarbuiten net als met het klimaatprobleem. Er wordt nog steeds lippendienst verleend aan de 2-statenoplossing, terwijl dat door de nederzettingen politiek helemaal niet meer kan (Zo wordt er in de klimaatdiscussie lippendienst verleend aan de 2˚ doelstelling, terwijl dat al lang niet meer haalbaar is).

map_big_eng

Ibrahim liet in dit verband een onthullende kaart van de Westoever zien. 40 % van de Westoever (die, samen met Gaza, 33 % beslaat van het grondgebied van de het voormalige protectoraat Palestina, dat krachtens de resolutie van de Verenigde Naties uit 1948 50/50 verdeeld zou worden tussen Israël en de Palestijnen) is feitelijk door Israël geannexeerd, en door de muur en andere afscheidingen afgesneden van het Palestijnse gebied. Meer en meer ontwikkelt Israel zich in de richting van een staat met thuislanden voor de Palestijnen, door Van Agt ‘Bantustans’ genoemd.

Onder die ontwikkeling is het bestaan van een Hope Flowers School noodzakelijker dan ooit. Gezien de erbarmelijke economische situatie op de Westoever, waar 50 % van de bevolking werkloos is, en vele ouders hun kinderen niet eens voldoende eten kunnen geven, is het echter ondenkbaar dat de exploitatie van de school gefinancierd kan worden door de bijdragen van de ouders. Wat dat betreft is de school nog sterk afhankelijk van bijdragen uit de Westerse landen.

Daarom nodig ik u dringend uit om een of meer van de volgende adressen te bezoeken:

https://www.hopeflowersschool.org, de website van de school.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Hope_Flowers_School

https://www.facebook.com/HopeFlowersSchool

https://twitter.com/HopeFlowersSch

https://ontwikkelingmondiaalleiderschap.weebly.com

Of ga naar youtube.com, en type in erikvanpraag (geen spatie en hoofdletters) en u vindt drie filmpjes waarop ik geïnterviewd wordt over de Hope Flowers School.

En wie weet wordt dan in deze tijd, waarin we de terugkeer van het licht verbeiden, uw hart geroerd en kunt u ons helpen de Hope Flowers School te doen overleven. Het licht schijnt in de duisternis, en de duisternis heeft het niet overwonnen!

*Voor niets gaat de zon op – blauwdruk voor een waardige wereld.

Moet er dan nog een financiële crisis komen. . . ja zeker wel.

1 reactie

“Die eikels van de Rabo, dat zijn we zelf” (Marike Stellinga in NRC/Handelsblad, ongeveer anderhalve week geleden)

“Moet er dan nog een financiële crisis komen? . . . De burgers, het bedrijfsleven en de overheid staan, ondanks alle goede voornemens, intussen nog steeds aan de kant als in de dealing rooms elke dag weer het muntje wordt opgegooid: kop, ik win , – munt, u verliest.” (hoofdredactioneel commentaar, in hetzelfde nummer)

Je zou zeggen dat deze twee citaten goed aansluiten bij wat ik zelf altijd beweer: wij zijn zelf verantwoordelijk voor de wereld die we scheppen, ook op macro-niveau. En toch. . .

Toch voel ik weerstand opkomen als ik zo word aangesproken. In woord en geschrift verzet ik me al sinds de zeventiger jaren tegen hoe we de samenleving inrichten. Ik doe dat niet alleen in negatieve zin, maar heb in mijn werk en privé er ook altijd wat aan proberen te doen, door te handelen op een manier die naar mijn beste weten een betere wereld dichterbij zou brengen. Dat heeft echter geen ander effect gehad dan dat ik mensen heb leren kennen die er ongeveer net zo over denken.

Wat ik niet heb gedaan is mijn voetafdruk zodanig verlagen dat ik niet meer beslag leg op de aarde dan waar ik recht op heb, namelijk op 1/7.10⁹ deel van wat de aarde beschikbaar heeft. Wat ik ook niet heb gedaan is dat ik al mijn pensioenvermogen en al mijn tijd heb gestopt in de projecten, met name The Edge, die een betere wereld naar mijn inzicht dichterbij zouden brengen. Wat ik weer wel heb gedaan is er naar te streven zo bewust mogelijk te leven, inclusief de bewustheid van mijn eigen falen.

Dus ja, ik ben mede verantwoordelijk voor wat we hier in deze wereld aanrichten. En toch. . . Ik heb niet gemanipuleerd met de Liborrente. Ik heb niet een beleid gevoerd waardoor dat manipuleren mogelijk werd. Ben ik daarvoor dan wel verantwoordelijk?

Gisteravond zei Herman Wijffels me: de enige manier waarop we werkelijk deze transitie naar een andere samenleving kunnen doormaken is als we het denken in termen van eigen belang vervangen door het besef dat we een eenheid zijn: wij, alle mensen, de dieren, de aarde. In mijn eigen woorden: bij liefde voor de ander gaat het nog steeds om ik en de ander. Bij eenheidsbeleving is het: ik ben de ander. Dat is maar een lettertje verschil, maar het maakt alle verschil van de wereld. Het betekent dat wat jou overkomt, het goede zowel als het kwade, overkomt ook mij, en dat zal ik weten ook.

Maar het is net als met liefde: ik wil wel van alle mensen houden, maar hoe bereik ik dat punt in mezelf? Ik weet wel dat we allen één zijn, maar hoe kan ik, hoe kunnen we dat werkelijk beleven? Misschien ben ik wel bang om de consequenties daarvan te zien en te aanvaarden.

Wat me troost en voorkomt dat ik verdrink in schuldgevoel en onmacht is de realisering dat deze wereld er een is van tegenstellingen. Het is de enige manier waarop we deze wereld kunnen ervaren, en waarschijnlijk ook precies de reden waarom we deze wereld in het leven hebben geroepen. Geen liefde zonder haat, geen moed zonder angst, geen schoonheid zonder lelijkheid, geen eenheid zonder verscheidenheid en verdeeldheid, geen volmaaktheid zonder falen. Maar dat ontslaat me natuurlijk niet van mijn verantwoordelijkheid. Kortom: al te gemakkelijk kan dit leven niet zijn. Gelukkig zijn er crises om ons bij de les te houden. Wordt vervolgd.

En overigens ben ik van menig dat de lezing van Ibrahim Issa op 18 november een niet te missen gebeurtenis is. Zie: Licht in de duisternis op deze site. En zegt het voort! Daar doe je me een groot plezier mee!

Hoe langer hoe gekker.

Geef een reactie

Er wordt wel eens onderschat hoeveel schade het maatschappelijk systeem dat we met zijn allen gecreëerd hebben te weeg brengt. Daarbij doel ik nu niet op de inhoud van de politieke en zakelijke beslissingen die in deze wereld genomen worden, maar op de schade van de structuur op zich. Enkele voorbeelden:

De zorg. Iedere professionele zorgverlener kan je uitleggen hoeveel tijd hij/zij kwijt is aan administratie. Niet zelden beloopt dat 50 % van zijn tijd. Bovendien moeten patiënten in systemen geperst worden. Diagnosebehandelcombinaties, thuiszorg protocollen, verpleegkundige protocollen, en zo meer en zo verder. Dit leidt niet alleen tot slechtere zorg, maar ook tot zoveel ergernis, dat meer en meer zorgverleners, op allerlei niveau, de professie verlaten, vaak niet de slechtsten!

Het onderwijs. Iedere leraar kan je uitleggen hoeveel tijd hij/zij kwijt is aan administratie, en hoeveel tijd er verloren gaat met management en vergaderen. Dit leidt niet alleen tot slechter onderwijs, maar ook tot zoveel ergernis, dat meer en meer leraren, op allerlei niveau, de professie verlaten, vaak niet de slechtsten!

De landbouw. Iedere boer kan je vertellen hoeveel tijd hij/zij kwijt is aan administratie en hoeveel last hij heeft van voorschriften. Dit leidt tot zoveel ergernis, dat meer en meer boeren er de brui aan geven, vaak niet de slechtsten.

Het zakenleven. Iedere ondernemer kan je vertellen hoeveel tijd hij/zij kwijt is aan administratie, en hoeveel last hij heeft van voorschriften. Dit schaadt de winstgevendheid van de onderneming en leidt tot zoveel ergernis, dat meer en meer ondernemers er maar mee stoppen, vaak niet de slechtsten.

Maar nu hebben onze politici bedacht dat het enige terrein waarop de bureaucratie nog niet de overhand heeft gekregen – huwelijk en gezin – nu onder dit bureaucratische systeem moet worden gebracht. Voortaan zullen we als regel trouwen op huwelijkse voorwaarden. Dat vraagt dat partners een boekhouding moeten bijhouden, want anders kan de boedel niet behoorlijk verdeeld worden in geval van echtscheiding (40 % van de huwelijken) of bij overlijden van een der partners (100 % van de huwelijken). Feitelijk moeten er dus administraties worden bijgehouden van de drie vermogens (elk apart en een gemeenschappelijk vermogen) en van de roerende en onroerende zaken.

Het kan niet anders of de idioot (of idioten) die dit bedacht hebben zijn van God los, of anders gezegd: hebben niet gewerkt aan de ontwikkeling van hun eigen persoonlijk bewustzijn. Het oude adagium: ken uzelf, is in deze wereld helaas in de vergetelheid geraakt, behalve in enkele weinig invloedrijke niches van de samenleving. Ik troost me maar met de gedachte dat we leven in een wereld van tegenstellingen, en dat alles slechts bestaat bij de gratie van zijn tegendeel. Hoe meer gekte, hoe meer wijsheid zullen we maar zeggen (en hopen). Maar dat we op deze manier maatschappelijk gezien niet de makkelijkste weg kiezen lijkt me wel zeker.

Love as the fourth product factor.

1 reactie

In one of the Dutch papers (Trouw, October 31) an interesting article was published by two leading Dutch economists, Lans Bovenberg and Jan Peter van den Toorn. They rightfully concluded that the debate about the best economic policy to get out of the crisis actually is worse for the recovery of the economy than just following a course. Economists, politicians and representatives of certain interest groups get trapped in a trench war that completely paralyses all parties. No essential dialog is happening, and no structural meaurements are taken. That is true not just in the political realm, but also for the financial world. No essential change since 2008 has happened. The new crisis is waiting just around the corner. This time it shall be worse, because the governments are broke.

In their article they are giving interesting examples of how focussing on your own limited interest in fact damages your situation. For my Dutch readers I’d say: read the article!

According to these economists the cause of this impasse is that virtually nog one wants to transcend his own (group) interests. There is no attention for the common interest. So far so good – what’s new, one could say. But then in their article they make an interesting turn. The old qualities of hope, faith and love are the only sources that could help us out. Love is the only way, as they say, to make a real contact with the other side and see his interests. From there the common interests can be found. Love is as important a product factor as capital, labour, land and natural resources. They are pleading for a new economic science that takes this fourth resource into account.

Now, pay attention, this is not coming from some soft, vague, good willing idealists, but from some hardcore economists, who are giving very concrete examples in their article, with facts and figures. An interesting development! The question remains of course: how to release this love in the people concerned (and in us) in this time of uncertainty and fear? Already Jesus said: Love thy neighbour and your enemy. But what if we cannot find this love in ourselves? Should we feel guilty? Of course not. Longing for this love and talking about it is at least a beginning

By the way: this idea of listening, seeing each other and finding the common interest is not new of course. We know it from the field of conflict mediation. And we know how difficult this is to practise. We also know however that there are examples of positive results, that everyone can see for him or herself. Economy could learn from that. And the real revolutionary thought as far as I am concerned is the idea of love as the fourth product factor in economic theory. If we really start to consider that idea it will mean a revolution, not just in economy, but in ecology and organizational theory as well.

(I apologize for mistakes in my English. Blogs are cursory – not stuff for correction by a native speaker)