Maandelijks archief: november 2019

Koekjes

Na alle zware en serieuze blogs van de afgelopen weken vandaag eens een blog van minder belang, zij het wel over een bron van ergernis.

Als je wil achterhalen wat er nu precies wel en niet toegestaan is met betrekking tot het gebruiken van cookies dan is dat erg lastig. De websites waarop de informatie is te vinden vragen je toestemming om cookies te gebruiken. Let wel, daarbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen functionele en commerciële cookies. Bij steeds meer websites kun je de keuze tussen het wel toestaan van functionele en het niet toestaan van commerciële cookies niet meer maken. De vraag is niet welke cookies je accepteert, maar of je alle cookies wel of niet accepteert. Als je antwoord daarop ‘nee’ is kun je de website niet meer bezoeken.

Ik wil geen commerciële cookies accepteren. Als ik dat namelijk wel zou doen zwerven mijn persoonsgegevens over het internet, en word ik bedoven onder allerlei nutteloze reclame. Misschien kan er zelfs nog wel geraffineerder gebruik van die gegevens wordt gemaakt. Het valt me op dat het vooral overheidsdiensten en door de overheid gefinancierde instellingen, zoals universiteiten, zijn die deze beperkte keuzemogelijkheid in praktijk brengen.

Natuurlijk kan ik ongewenste cookies van een bezochte website na afloop van mijn bezoek van mijn computer verwijderen. Maar dat is een omslachtige procedure, en bovendien weet ik niet wat er met de cookies gebeurt zolang ik nog op de bezochte website aanwezig ben.

Tot nu toe is mijn werkwijze dat ik alleen maar websites bezoek waarbij ik kan kiezen tussen het accepteren van functionele cookies (die ik toesta) en commerciële cookies (die ik weiger). Helaas worden dat er steeds minder. En helaas gaan er daardoor vele interessante websites aan mijn neus voorbij.

Ik vraag me af of de praktijk van het uitsluitend toegang verlenen tot een website als je alle cookies accepteert wettelijk is toegestaan, maar zoals gezegd kon ik het antwoord op die vraag niet vinden. Wie het weet mag het zeggen. En wie heeft suggesties over hoe ik met dit probleem anders kan omgaan dan ik doe?

Een gebed voor Gaia.

Voor de ouderen onder ons: herinner je je nog de campagne van de overheid voor zuiniger omgaan met energie en grondstoffen, met een iconisch plaatje dat leek op de afbeelding hierboven. Dat was naar ik meen in de 70-er jaren. Die campagne heeft alleen een marginaal effect gehad. Nu is de tijd aangebroken waarop delen van de wereld daadwerkelijk onleefbaar worden. Daarbij denken we vaak in de eerste plaats aan gebieden die overstromen of in zee verdwijnen, of aan gebieden die geteisterd worden door cyclonen of extreme droogte. De gebieden die echter eveneens onbewoonbaar worden zijn de gebieden van de extreme bosbranden: Amazonegebied, New South Wales en Queensland en Australië, Siberië en Californië (de vijfde economie ter wereld en eens het paradijs op aarde!). Met name in Californië dreigt de toestand onhoudbaar te worden, de voorsteden van San Francisco en Los Angeles worden nu rechtstreeks bedreigd.

Anders dan bij regionale droogtes en overstromingen bedreigen deze bosbranden het aardse ecosysteem als geheel. De massale branden verslechteren de luchtkwaliteit, voorshands voornamelijk door extra CO2 uitstoot, maar wellicht ook in de toekomst door een algehele verstoring van de atmosferische omstandigheden. Spraken mijn collega’s en ik in 2008 nog over “de Aarde heeft koorts’, thans zou ik eerder spreken van “Gaia – het fysisch-biologische ecosysteem waarvan we allen deel uitmaken – is gevaarlijk ziek’. De helft van haar organen (ecosystemen) zijn aangetast (Intergouvernementeel Platform voor Biodiversiteit en Ecosysteemdiensten (Intergovernmental science-policy Platform on Biodiversity and Ecosystem Services, of kortweg het IPBES, rapport 2019).

Dit is waarom ik iedere avond bid voor de genezing van de aarde. Met dit publiekelijk te verklaren neem ik een risico, want het overgrote deel van het ‘weldenkende’ deel van ons volk vindt bidden niet meer van deze tijd. Het past bij bijgeloof en primitief magisch denken. Ik denk daar persoonlijk anders over. Misschien moet ik even uitleggen wat ik onder bidden versta. Met bidden voor genezing (healing prayer) doe ik twee dingen: ik richt mijn eigen genezende kracht (die ik ontleen aan de kosmos en de aarde (sommigen zouden zeggen aan God en de Aarde) op een gekozen persoon of organisme (in dit geval Gaia), en ik laat mijn bezorgdheid zien aan de identiteiten in de onzichtbare werelden, wie of wat dat ook mogen zijn, in de hoop dat zij ons te hulp komen. Baat het niet dan schaadt het niet, maar persoonlijk geloof ik in de heilzame werking van dit soort gebeden. Misschien mag ik een uitspraak van Judy McAllister in herinnering brengen die ik een paar weken geleden in deze blogs citeerde: Stel dat jouw hart of verstand nu juist de cruciale druppel kan leveren die maakt dat het vat van de collectieve wil overstroomt. Dan is alles mogelijk.

Het Malieveldmodel

oans bin zunig

Twee weken geleden schreef ik over de schandalige politiek van het huidige en de vorige kabinetten. Geen enkel probleem wordt echt aangepakt, voor alle essentiële vraagstukken worden cosmetische ‘oplossingen’ bedacht, met slechts één doel: bezuinigingen. Ik vergis me: er is een tweede doel: bezuinigingen. Ik vergis me, er is een derde doel: bevorderen van exorbitante bedrijfswinsten. Wij hadden een prachtig land waarin de openbare voorzieningen goed waren geregeld. Het is intens verdrietig wat er allemaal verloren is gegaan, en niet, of slechts met grote moeite, is te herstellen. We zien hetzelfde nu gebeuren rond de stikstofproblematiek, waarbij natuur verloren dreigt te gaan. Omdat we ons mijns inziens nog steeds onvoldoende realiseren tot welk een rampzalige verarming dit in ons land heeft geleid en nog steeds leidt, wil ik onderstaand stuk van Dirk Bezemer uit De Groene Amsterdammer van afgelopen week integraal overnemen. Welsprekender dan hij kan ik het niet zeggen.

Je hoort wel eens zeggen dat het poldermodel verleden tijd is en dat het zo onduidelijk is hoe Nederland nu functioneert. Wie het nieuws bijhoudt, weet dat het best meevalt met die onzekerheid. Alles wijst één kant op: de kant van het Malieveldmodel. Er heeft zich een nieuw evenwicht gevormd tussen enerzijds meerverdieners en de overheid, en anderzijds protesterende massa’s van wisselende samenstelling. De drie motoren van het Malieveldmodel zijn de kloof tussen nettowinsten en besteedbare inkomens, het monetair beleid en de begrotingsoverschotten, die tot nijpende tekorten in de publieke sector leiden. Ter illustratie een greep uit het nieuws van de afgelopen weken.

De effectieve belastingdruk voor bedrijven is de laatste tien jaar met een kwart gedaald. Dit terwijl de bedrijfswinsten in 2018 opnieuw een recordniveau aantikten, tien procent hoger dan het vorige record in 2017. Er was meer te belasten, het gebeurde minder. De belastingdruk op de lonen daalde uiteraard niet mee, de lonen zelf blijven nog steeds vrijwel stagneren. Werknemers staan machteloos: vakbond FNV verloor in twee jaar honderdduizend leden en heeft er nu minder dan een miljoen over. Premier Rutte hield het bij loze dreigementen aan het adres van bedrijven. Een nieuwe vorm van tegenmacht wordt steeds urgenter.

De winsten zullen blijven stijgen, want de ECB gaat in ieder geval nog twee jaar door met het opkoopbeleid. Waarom zo lang doorgaan met fout beleid? Mario Draghi heeft het bij zijn afscheid als voorzitter van de ECB nog snel even geregeld, en de consensus is dat dit niet te plotseling veranderd mag worden: dat zou de financiële markten te veel doen schrikken. Vreemd, want zo’n argument hoor je nou nooit voor andere sectoren. De boeren, de bouw, wij allemaal zijn ons rotgeschrokken door het nieuwe stikstofbeleid. Blijkbaar kunnen wij wel een stootje hebben en de banken niet.

De ECB zelf geeft overheden de schuld. Christine Lagarde riep Nederland op om het fiscaal overschot nu eindelijk te gaan investeren in innovatie, infrastructuur en onderwijs. Dat gebeurt niet, en de feiten zijn ernaar. Scholen gaan dicht, klassen worden groter, onbevoegden geven les. Rutte noemde het onderwijs een topprioriteit: alweer holle woorden, zodat satiricus Arjen Lubach er heel effectief de draak mee kon steken. In de week erop had onverwacht een stakingsdreiging toch effect: er kwam éénmalig 460 miljoen vrij, knarsetandend blijkbaar. Maar structureel geld voor het onderwijs weet het kabinet niet te vinden.

De wachtrijen voor psychiatrische hulp werden weer langer, het aantal daklozen is weer toegenomen. Niet zelden zijn dat mensen in die wachtrij. In de hele zorg zijn schreeuwende tekorten aan geld en mensen. In een NPO 1-reportage hoorde ik hoe slimme zorgbedrijven verplegenden in opleiding tijdens hun stage inzetten als werknemer, zonder loon en zonder goede begeleiding. Er ontstaan gevaarlijke situaties en fantastische winsten van rond de veertig procent, waar vier procent normaal zou zijn, aldus een hoogleraar. Hoezo te weinig geld in de zorg? Met dank aan de marktwerking.

Meer nieuws: de politie heeft geen geld om haar taken behoorlijk uit te voeren. Blauw op straat wordt iets uit een ver verleden, en dat in een tijd waarin advocaten in diezelfde straten hun leven niet zeker zijn, belaagd door pubers met pistolen. De regering suggereerde bij monde van minister Grapperhaus doodleuk dat het jeugdwerk hier misschien een mooie rol kan spelen.

Dat zou een goed voorstel zijn, als er ook geld aan werd besteed. Maar er blijken slechts tweeduizend jongerenwerkers in Nederland rond te lopen, en dat aantal is al tien jaar niet toegenomen. Experts schatten dat we er inmiddels ongeveer tien keer zoveel nodig hebben. De Nederlandse Orde van Belastingadviseurs telt 4800 leden. Iedereen zal beamen dat jongerenwerk vele malen nuttiger is dan belastingadvies, dus die kunnen zich beter omscholen. Bovendien: de belastingdruk daalt zo snel, die mensen zijn binnenkort brodeloos.

Maar dat kan dus niet, want het jeugdwerk wordt betaald door de gemeenten, die geen geld hebben. In Nijmegen, Zaanstad, Almere en Den Haag zijn bezuinigingen op het jeugdwerk gepland. Binnenkort kunnen we jeugdwerkers op het Malieveld verwachten. Ze hebben geen trekkers of shovels, en de maximale opkomst is tweeduizend. Succes lijkt dus uitgesloten. Het Malieveldmodel is een ieder-voor-zich-model.

Verhef uw stem! Teken bijvoorbeeld de petitie van GroenLinks (kan ook als u geen GL aanhanger bent): https://beweging.groenlinks.nl/natuur?link_id=0&can_id=1d96ad9f0394ef41dd88e68b0b610da8&source=email-dit-kabinet-wil-natuurgebieden-schrappen&email_referrer=email_660772___body_859434&email_subject=dit-kabinet-wil-natuurgebieden-schrappen-_

Wat kunnen we zelf doen of nalaten?

In mijn vorige blog beschreef ik de rampzalige gevolgen van de door de overheid eerder uitgevoerde bezuinigingen. Ik stelde daar dat de overheid niet in staat moet worden geacht deze problemen afdoende op te lossen. Wat kunnen wij als burgers doen om de pijn te verzachten? Enkele suggesties:

  • vrijwilligerswerk kan de professional niet vervangen, maar in bepaalde sectoren hun taak wel verlichten. Doet u dat al?
  • als u zelf werkzaam bent in een van de getroffen sectoren: besteed niet al uw energie aan boosheid op de overheid. Dat leidt tot niets. In plaats daarvan, maak er het beste van. Het is niet verboden om iets extra’s te doen, maar laat u niet gek maken. Niemand kan van u eisen dat u over uw grenzen heen gaat. De slavernij is in Nederland afgeschaft in 1863. Als bepaalde taken niet kunnen worden verricht wegens gebrek aan personeel en middelen bent u daarvoor niet verantwoordelijk.
  • leg niet alle verantwoordelijkheden voor problemen buiten uzelf. Spreek leraren en artsen aan als ze in uw ogen tekort schieten, maar maak er niet meteen een conflict van. Als u wat geld hebt: stap niet voor ieder conflict naar de rechter, maar kijk of u het in gemeen overleg kunt oplossen. Kortom: kijk of u wat minder een beroep kunt doen op de overheid of door de overheid gefinancierde instellingen, en of u niet eens wat meer zelf kunt doen. Dat deden we in vroeger tijden tenslotte ook.
  • ga bij uzelf eens na in hoeverre u als burger bereid bent in te leveren ten bate van het ‘gemene goed’ (zie mijn blog van 10 oktober), bijvoorbeeld door meer belasting te betalen. Mocht u van mening zijn dat de individuele consumptie in dit land te ver is doorgeschoten, verhef dan uw stem, binnen en buiten de politieke partijen, en laat uw stemgedrag daadoor beïnvloeden. En experimenteer zelf eens met soberder leven. Misschien kan u dan ook wat meer besteden aan bijvoorbeeld kunstaankopen (of huren bij een Stichting Beeldende Kunst), boeken en podiumkunsten – dan hebben die wat minder subsidie nodig.

enzovoort. U kunt vast zelf nog wel meer mogelijkheden bedenken.

Ik realiseer me dat bovenstaande suggesties enigszins bevoogdend kunnen overkomen. Dat moet u me dan maar vergeven – ik permitteer me dit als bijna 80-jarige. Ik heb in mijn leven veel geschreven en veel geadviseerd, en besef dat ik daarbij eigenlijk nooit iets gezegd heb dat niet al eens eerder was gezegd en meestal aanzienlijk beter. Mijn verdienste lag dan meer in mijn timing, en in de eigen kleur die ik aan deze ‘wijsheden’ heb gegeven. Ook heb ik me niet steeds aan mijn eigen suggesties en adviezen gehouden, en ik zal dat nu als 79-jarige ook niet altijd doen. Zo zult u eveneens niet al mijn bovenstaande suggesties ter harte nemen. Maar als ze kunnen aanzetten tot reflectie over de problemen, is al veel gewonnen.