Maandelijks archief: februari 2024

Vastentijd.

Maar ’t gaat voorbij, voorbij
(oud schoolliedje)

In het kerkelijk jaar zijn er twee perioden van speciale bezinning: de advent- en de vastentijd. De advent richt zich op de betekenis en de komst van het licht; de vastentijd gaat over dood en het overwinnen daarvan. Ook als je niet kerkelijk bent (zoals ik) is het wel zinvol je aan deze perioden iets gelegen te laten liggen.

Leven is sterven. Er gaan de hele tijd dingen verloren om plaats te maken voor iets nieuws. Dat geldt zowel buiten ons als binnenin ons. Cellen sterven af; nieuwe cellen ontwikkelen zich. Oude gedachten en ideeën verliezen hun betekenis, nieuwe komen daarvoor in de plaats. Levensfasen gaan voorbij en nieuwe fasen beginnen, en brengen nieuwe ervaringen en avonturen met zich mee. Het leven is een constant afscheid nemen en geboren worden, maar we staan daar niet steeds bij stil. De vastentijd is een periode om dat wel te overwegen en niet krampachtig vast te houden aan het oude. Het is een periode om te beseffen dat alles in dit leven voorbij gaat; het goede en ook het kwade. Daaraan kunnen we drie gemoedsstemmingen ontlenen: gemoedsrust (wat betreft het kwade), weemoed en verwachtingsvolheid. Deze overwegingen geven ook aanleiding om niet alles als absoluut te ervaren, om de relevantie van dit materiële leven te relativeren. Paradoxalerwijs versterkt dat onze veerkracht.

Sterven is het ultieme afscheid. Kenmerkend is dat we niet echt weten wat daarna de nieuwe fase is. We kunnen meer of minder krachtig geloven in een leven na dit leven, maar geloof is nooit een zeker weten, en houdt altijd een twijfel in. De vastentijd is een goede tijd om daarmee vrede te leren hebben.

In de vastentijd doorbreken we gewoonten, de routine. We denken daarbij primair aan eetgewoonten, maar het kan ook op ander gebied. Wat de eetgewoonten betreft, dat kunnen we heel verschillend invullen. We kunnen wat vaker vlees laten staan, of af en toe een dag echt totaal vasten (alleen water drinken), of een vastenkuur van een week volgen in een daartoe strekkend oord, of, zoals ik doe, 40 dagen stoppen met alcohol, snacks en snoep. En wat andere gewoonten betreft: stoppen met impulsaankopen, minder gemakzuchtig reizen, of wat dan ook. Al deze acties helpen ons te onthechten en ons bewust te worden van de kostbaarheid en de vergankelijkheid van ons leven.

Laat ik dit blog beëindigen met de slottekst uit een oud schoolliedje, ‘Hoog op de gele wagen’
(Ik zou dat zeker even beluisteren: https://www.youtube.com/watch?v=YReJIAg8PlM)
Vrienden van liefde en leven
Vangt er mijn laatste groet.
Hoe graag was ik bij u gebleven
Maar ’t gaat voorbij, voorgoed.


Eerbetoon aan Navalny en Navalnaya

. . . met de overdadige kruidengroei in zijn bonte pracht op onopvallende plaatsen tegen muurtjes, tussenvoegen en tegels of op een afdakje. . . (Frans Schouten)

Poetin beschouwt Navalny en Navalnaya vast als een soort onkruid. Als dat zo is zal hij uiteindelijk op de koffie komen.

Lof van het onkruid

Godlof dat onkruid niet vergaat.
Het nestelt zich in spleet en steen,
breekt door beton en asfalt heen,
bevolkt de voegen van de straat.

Achter de stoomwals valt weer zaad:
de bereklauw grijpt om zich heen.
En waar een bom zijn trechter slaat
is straks de distel algemeen.

Als hebzucht alles heeft geslecht
straalt het klein hoefblad op de vaalt
en wordt door brandnetels vertaald:

‘gij die miljoenen hebt ontrecht:
zij kòmen – uw berekening faalt.’
Het onkruid wint het laatst gevecht.

(Ida Gerhardt, Vijf vuurstenen)

Niet alleen een eerbetoon aan Navalny en Navalnaya, maar ook een bron van hoop voor de klimaatactivisten. Bovendien een gedicht dat past in de vastentijd, waarover volgende week meer.

Video Navalnaya: https://www.bbc.com/news/world-europe-68345057
Laatste woord van Navalny bij zijn laatste rechtszaak: in Trouw van 22 februari: file:///Users/evanpraag/Desktop/‘Laatste%20woord’%20Navalny:%20‘Ik%20voel%20voldoening%20omdat%20ik%20in%20een%20moeilijke%20tijd%20deed%20wat%20goed%20was’.webarchive
Beide zeer aanbevolen om te kijken/lezen.

Wie nadere beschouwingen wil lezen over het gedicht van Ida Gerhardt raad ik aan: https://neerlandistiek.nl/2018/03/godlof-dat-onkruid-niet-vergaat/

Onze missie is nog niet voltooid.

Here is a test to find if your mission on earth is finished. If you are alive, it isn’t.
(Richard Bach, Illusions, 1977)
Wijsheid zonder actie is van weinig betekenis; maar actie zonder wijsheid kan onbedoeld destructieve gevolgen hebben

Mijn vorige blog eindigde in mineur, maar ook met een sprankje hoop. Er zijn nog dingen die we kunnen doen om een catastrofe af te wenden. Hier volgen mijn suggesties. Sommige daarvan heb ik al eerder genoemd, maar voor de volledigheid herhaal ik ze nog maar eens. Daardoor wordt dit blog langer dan normaal.

  1. We kunnen een belangrijke rol spelen door actie te voeren op basis van een grondige zelfkennis. Met name is zelfinzicht in de intenties van onze acties belangrijk. Handelen we uit liefde of spelen andere motieven een rol: angst, aangeleerd plichtsgevoel, woede, streven naar macht, aanzien of wat dan ook. Ik geloof dat alleen handelingen gebaseerd op liefde (voor de de mensheid, voor de natuur, voor de planeet) geen ongewenste neveneffecten hebben. Ook maakt liefde het mogelijk om ons de eenheid van alles bewust te worden, en dan de werkelijkheid onder ogen te kunnen zien zonder tot apathie of machteloosheid te vervallen.
  2. Ontwikkel daarbij openheid van geest. Sta open voor informatie die misschien niet objectief of wetenschappelijk is te verifiëren, zoals bijvoorbeeld de bron van de Kogi profetie (zie twee weken geleden), maar niettemin relevant kan zijn. Openheid kan zeer wel samen gaan met een kritische geest. U hoeft niet iedere complottheorie meteen aan te hangen (zoals de theorie dat het klimaatprobleem helemaal niet bestaat maar alleen een hoax is, gelanceerd door Bill Gates of George Soros met het doel de wereldheerschappij te verwerven) om toch sommige onwaarschijnlijk lijkende informatie te onderzoeken en te waarderen. 
  3. Ontwikkel een ideaal-beeld van de door u gewenste toekomst. Het is goed daarbij realistisch te blijven, maar anderzijds toch ook om ‘uit de doos’ te denken. Een ideaal om voor te leven helpt u de werkelijkheid onder ogen te zien zonder tot al te grote somberheid en machteloosheid te vervallen. Het versterkt uw veerkracht.
  4. Vervolgens is het belangrijk eerst het laaghangend fruit te oogsten. Geen vlees meer eten, niet meer vliegen, zoveel mogelijk reizen per OV en per fiets, veel minder kopen (met name kleren en luxe apparaten), verantwoord voedsel kopen, enfin u weet het zelf wel.
  5. Stelling nemen, in de eerste plaats bij verkiezingen. Kies voor partijen die niet alleen een visie hebben op een duurzame toekomst, maar ook in hun politieke praktijk daadwerkelijk daaraan bijdragen. Dat vraagt om aandacht voor het politieke nieuws. Maar stelling nemen kan ook op andere manieren: door organisaties die voor onze toekomst vechten te steunen, financieel of anderszins, of daarvan lid te worden of er actief in te zijn. En tenslotte kan het ook in de eigen familie- en vriendenkring door heikele onderwerpen ter sprake te brengen, zonder de eigen mening meteen op te dringen. Maak er een dialoog van, geen debat of discussie.
  6. Deelnemen aan collectieve acties: demonstraties, petities, enzovoort. Daarbij is het wel belangrijk dat u ageert vóór iets, en niet protesteert tegen iets, want dat roept altijd tegenkrachten op. Daarom is het goed om bij conflicten of meningsverschillen geen partij te kiezen maar gewoon te pleiten voor humaniteit. En het is ook essentieel om te kiezen voor geweldloosheid en vrede, want geweld en oorlogen verergeren alle problemen, inclusief het klimaatprobleem, op deze wereld.
  7. En tenslotte: richt u op de oorsprong van alles, de scheppingskracht, de Essentie, de goddelijke dimensie, wat voor u maar goed voelt, en laat u daardoor leiden. Dan zal het leven ondanks alles voor u betekenis krijgen. Deze Essentie zal zich in u openbaren als u daarvoor open staat, als dat al niet gebeurd is. Mystici geven daar verschillende namen aan: innerlijke gids, goddelijke inwoning, heilige geest, gedachteafstemmer en zo meer. Een van de redenen waarom politici, bestuurders en aandeelhouders soms zo harteloos zijn (het gaat ze vaak meer om macht, winst of winnen) is dat ze het contact met de Essentie, en daarmee met enkele essentiële waarden, zijn kwijt geraakt.

Nu zo is het wel even genoeg. U ziet, u bent veel minder machteloos dan u denkt. Alle beetjes helpen. Ik heb overigens zelf op bovenstaande punten nog steeds vorderingen te maken. Mijn missie in dit leven is kennelijk nog niet voltooid. Dat geldt trouwens ook voor u, aamgezien u nog in leven bent. Graag wil ik dit blog besluiten met een citaat uit een van mijn eerdere publicaties: 

Stel je bent van het cynische type. Dan vragen we je er eens even op deze manier tegenaan te kijken. Stel dat jouw hart of verstand nu juist de cruciale druppel kan leveren die maakt dat het vat van de collectieve wil overstroomt. Dat jij degene bent die het verschil maakt tussen een toekomst waarin het verhaal verteld wordt van hoe, op de valreep, nog hele grote veranderingen plaats vonden, of een toekomst waarover gezegd kan worden: “ze hadden het bijna gered.”[1]


[1] Erik van Praag, Jan Paul van Soest, Judy McAllister, De Aarde heeft koorts, 2008, pg. 123

Hoogste tijd.

Waar had men het over? Of je je sokken beter staand of zittend aan kunt trekken.
(George Monbiot, over de luchtigheid van het nieuws)
Luchtigheid en onbenulligheid zijn belangrijk. Maar vandaag even niet.
(Stevo Akkerman in Trouw, 17 januari 2024)

De afgelopen maanden hebben er drie nieuwsfeiten plaats gevonden die voor onze toekomst van cruciaal belang zijn. Het is opmerkelijk hoe weinig publiciteit de nieuwsfeiten hebben gekregen, althans hier in Nederland. Ik doel op het aannemen van de disclosure act door het Amerikaanse congres, op de Kogi boodschap, en over het Global Risks report van het World Economic Forum (WEF). Over de eerste twee zaken heb ik in mijn vorige blogs geschreven, nu wil ik aandacht geven aan het verschijnen van het Global Risks report. (https://www3.weforum.org/docs/WEF_The_Global_Risks_Report_2024.pdf)

Dit rapport is gebaseerd op een onderzoek onder 11.000 relaties van het WEF: CEO’s, zakelijke leiders, politici en experts in 113 landen, waaruit een overzicht is samengesteld over de risico’s, lokaal, regionaal en mondiaal, die we als mensheid lopen. Dit overzicht is vervolgens voorgelegd aan een steekproef van 1500 van hen met de vraag: hoe groot is de kans dat we in de komende twee jaar een wereldwijde catastrofe zullen ondergaan. 30 % van hen acht die kans aanzienlijk, terwijl maar 15 % die kans klein acht.

Nu zou je verwachten dat het WEF in zijn bijeenkomst van 15-19 januari veel aandacht aan dit rapport zou besteden. Niets is minder waar. Het forum was ‘business as usual’, met veel aandacht voor het Future of Growth report, zakelijke dealtjes in de achterafzaaltjes, met mooie verhalen voor de Bühne over duurzaamheid, maar met werkelijk geen enkel houtsnijdend idee over hoe we de wereld gaan redden. Marktwerking is nog steeds een heilige koe; de overheden moeten kleiner. Er zijn enkele (in verhouding nog niet veel) miljardairs die wel meer belasting willen betalen, maar alleen maar als ze zelf mogen bepalen waar dat geld aan besteed wordt. Hoe zo democratie? (zie bijvoorbeeld Peter Goodman in Trouw, van 19 januari, de verdieping; en het artikel van Stefan Vermeulen in NRC van 20 januari: Hoe ‘patriottisch’ zijn de superrijken nu werkelijk?)

Er zijn nu dus drie signalen die duiden op het acute gevaar waarin we verkeren (er zijn er meer, maar deze drie zijn nu de opvallendste). Het is om woedend of moedeloos van te worden. Of u kunt u hoofd in het zand steken en denken dat het allemaal wel los zal lopen of dat we het in technische zin wel zullen oplossen, quod non. Maar is dan er nog wel iets wat wij kunnen doen, dat enig effect heeft? Daarover ga ik volgende week graag met u in gesprek.

De Kogi profetie.

Nu ik mijn lezers vorige week uitgenodigd heb eerst zelf de Kogi boodschap te beluisteren, zal ik hem hier samenvatten voor hen die niet in de gelegenheid waren mijn vorige blog en de Kogi video te bekijken. De Kogi is een stam in Noord Colombia, die door de eeuwen heen hun eigen cultuur bewaard heeft en Aluna, De Grote Moeder, vereert. Meer hierover in mijn vorige blog. Zij hebben een boodschap van haar doorgekregen, waarin De Grote Moeder de mensheid waarschuwt dat ze veel pijn en verdriet ervaart van wat de mensheid haar aandoet. In feite is ze ziek. Tot nu toe heeft ze desondanks de mensheid ondersteund en gevoed (ik ben inderdaad verwonderd en dankbaar dat ze ons maar blijft voeden, terwijl we op uiterst destructieve wijze met haar omgaan.). Maar nu is de maat vol. Ze wil zichzelf helen en zal dat ook doen, maar doet dat liefst samen met de mensheid, haar kinderen zoals ze zegt. Maar als de mensheid niet voor juni 2024 haar intentie en gedrag ten aanzien van haar fundamenteel verandert, zal ze vanaf die datum haar handen van ons aftrekken en staat ons de komende twee jaar een catastrofe te wachten die uiteindelijk zal uitlopen op ons uitsterven. Voor de volledige boodschap zie YouTube of https://thefountain.earth/mother/. (Deze boodschap doet denken aan de sombere profetieën van de profeten in het Oude Testament; alleen gingen die niet over de aarde als geheel. Aan die waarschuwingen werd weinig gevolg gegeven, weshalve die profetieën in het algemeen vervuld werden).

Wat moeten we nu met zo’n boodschap? We kunnen hem natuurlijk ter zijde leggen. Daarvoor hebben we verschillende argumenten, zoals: bestaat De Grote Moeder wel? En zo ja, is deze boodschap echt door haar zelf doorgegeven of is het een verbeelding van de priesters van de stam? En is het wel waarschijnlijk dat we al binnen twee jaar op zo’n ramp uitlopen? Dat weten we natuurlijk niet, maar wat voor de echtheid van de boodschap pleit is dat eenzelfde waarschuwing komt van vele kanten: van andere inheemse stammen, van buitenaardse wezens (volgens vele getuigen), en van heel andere zijde: 1500 experts, CEO’s, politici en wetenschappers, die binnen twee jaar een wereldwijde catastrofe voorspellen (Global Risk Rapport van het World Economic Forum, waarover volgende week meer), en van Maarten Loonen, wetenschapper van de Universiteit Groningen en expert op het gebied van de klimaatontwikkeling op Spitsbergen, die twee weken geleden in Buitenhof bijna in tranen was (https://www.youtube.com/watch?v=i-VmsK4v3Ug).

Als we dit alles tot ons door laten dringen zijn er in principe twee reacties mogelijk: wanhoop, machteloosheid of apathie, of je gevoelens van pijn toelaten en je realiseren dat deze gevoelens voortkomen uit liefde: voor jezelf, je naasten, de mensheid, de natuur en Gaia als geheel. Hieruit kunnen weer allerlei gedragingen voortkomen, zoals belangeloze vriendelijkheid. Over een paar weken ga ik dieper in op de vraag hoe we met de narigheid in de wereld kunnen omgaan.