Maandelijks archief: september 2024

De gewone Nederlander.

Prinsjesdag en de algemene beschouwingen zijn nu voorbij, en we weten nu wat we van deze regering kunnen verwachten. Ik geloof niet dat de meesten van ons zich realiseren wat voor een ramp er boven ons land hangt. Niemand kan dat wat mij betreft beter beschrijven dan Dirk Bezemer in de Groene Amsterdammer nr. 36 van 4 september 2024. Daarom neem ik nu die column van hem over. Dit blog wordt daardoor wel veel langer dan u van mij gewend bent, maar dat neem ik op de koop toe. Als het u te lang is, dan kunt u het gewoon overslaan toch?

De begroting is rond! Wat kunnen we dus verwachten?

Dit werd het kabinet dat er nu eindelijk eens voor de gewone Nederlander wilde zijn. De gewone Nederlander liep immers vast in ingewikkelde toeslagen. Haar inkomen uitgehold door inflatie. Haar baanzekerheid ondermijnd door flexwerk, en de oneerlijke concurrentie van uitgebuite arbeidsmigranten. Openbaar vervoer was duurder en onzekerder geworden, of lokaal afgeschaft. De tandarts en kinderopvang waren overgenomen door private equity, zodat de prijzen stegen en de kwaliteit daalde.
Het onderwijs leed onder mobieltjes en toetsdwang. Docenten verloren autonomie, en er waren er bovendien steeds minder, juist daar waar goed onderwijs het hardst nodig is. Voor de gewone Nederlander was de kans op een betaalbare woning snel geslonken door afgeschaft woningbeleid en geslonken corporaties. Investeerders en huisjesmelkers kregen ruim baan om prijzen en huren op te drijven.
De gewone Nederlander woont naast Tata, Schiphol en Chemours, of achter een megastal. Er zijn rondom de Nederlander steeds minder insecten, vogels en vlinders te vinden. Haar gezondheid lijdt onder overgewicht, lawaai, fijnstof, PFAS en ammoniak. Sommige gewone Nederlanders runnen zelf zo’n megastal. Ze willen ontkomen aan de dwingende logica van agrobedrijven en aan de hoge schulden die daarbij horen. Ze snakken naar helder beleid dat hen helpt het anders te doen. Ook de vlinders snakken ernaar.

Het nieuwe kabinet, dat er voor de gewone Nederlander was, zou dus een andere koers in moeten slaan. Het hoefde er niet eens nieuwe ideeën voor te hebben.
Er zijn al aanbevelingen van de commissie-Borstlap voor een rechtvaardiger en beter werkende arbeidsmarkt. Gewoon, door Nederlandse wetgeving over loon en werkomstandigheden toe te passen. Uitbuiting van arbeidsmigranten zou niet meer lonen, de migratiedruk op voorzieningen en woningen zou afnemen, werk zou lonender en gezonder worden. Drie vliegen in één klap.
Er lag ook al het voorstel voor een belasting op de waardestijging van vastgoed die miljarden op zal leveren. Dat zou én de woningspeculatie bestrijden én fiscale ruimte scheppen voor meer bestaanszekerheid.
Het Kabinet voor de gewone Nederlander zou dan fors kunnen investeren in de spoorwegen, in onderwijs en woningcorporaties. Het zou eindelijk integraal kunnen kijken naar het verouderde bedrijfsmodel van Nederland: uitbuitarbeid, distributiecentra, vliegtuighub, vleesexport, en financiële investeringen die de samenleving niets opleveren. Het zou eindelijk eens vragen hoe de gewone Nederlander geholpen was bij de lobby’s van banken, agro en voedselindustrie waardoor verandering, ondanks goede ideeën, maar niet van de grond kwam.

En wat doet het kabinet?

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is image-8.png

De NS moet bedelen om geld, boeken en andere cultuur worden duurder, het mes gaat in wetenschappelijk onderwijs en onderzoek. Kijk, dat is een mooi begin. De geplande verhoging van het minimumloon wordt teruggedraaid. Check, meer bestaanszekerheid. Beursgenoteerde bedrijven kunnen toch belastingvrij eigen aandelen inkopen, zodat de winst niet naar investeringen en innovatie gaat. Prima ideetje. Brandstof blijft voor iedereen tot 2025 goedkoper en voor boeren permanent; een aangekondigde CO2-heffing wordt teruggedraaid, de aanschaf van elektrische auto’s wordt niet meer gesubsidieerd. Een mooie stap in het stimuleren van de Chinese auto-industrie en het afremmen van de klimaattransitie.
Het is om razend van te worden. Nederland loopt vast en moet op de schop, het land heeft daartoe een uitstekende uitgangspositie en geweldige kansen. Zoveel crisissituaties, zoveel goede ideeën, en dan zulke onbenullige plannen?
Inhoudelijk is dit niet te snappen, politiek helaas wel. De PVV is er voor Geert Wilders, de BBB om de agrarische status quo in stand te houden. In die hoek walmt de ideeënarmoede je tegemoet. Veertien van de 28 bewindslieden zitten er voor iemand met geel haar of om de veestapel groot te houden, serieus kun je ze eigenlijk niet nemen. De VVD heeft uitstellen tot regeerstijl verheven, ook hier geen verrassing. NSC benoemt veel van de problemen in haar verkiezingsprogramma, maar bijt zich tot nu toe vast in de vernederlandsing van het onderwijs, minder transgenderwetgeving en box 3 oplossen. Tja.

Gewone en andere Nederlanders dreigen in onbenulligheid gesmoord te worden. Het is nu tijd dat de kiezer, populistisch of niet, de partijen aan hun beloftes gaat houden.

Hoop, veerkracht en voldoening.

Geef een reactie

Mijn vorige blog eindigde ik met de volgende zin: Als je er achter komt wat er werkelijk aan de hand is, en dat confronteert met je heilig contract, dan kom je vanzelf in beweging. Daaraan kan je zien hoe belangrijk het is op twee niveau’s te werken aan je persoonlijke en spirituele groei: aan je binnenwereld en aan je relatie met de buitenwereld. Als je door de problemen in de buitenwereld geraakt wordt zonder dat je aan je innerlijke wereld hebt gewerkt, word je boos en verdrietig, en ook wanhopig omdat je je machteloos voelt. En als je als reactie daarop de buitenwereld uit je bewustzijn buitensluit, en alleen werkt aan je eigen persoonlijke ontwikkeling, voel je je op den duur ook niet goed. Want die buitenwereld gaat daarmee niet weg, en op de achtergond van je bewustzijn zul je je daar altijd onbehaaglijk over voelen. Bovendien mis je dan het contact met de schoonheid, die er in de buitenwereld ook is.

Maar als je verbonden met je social contract, ligt dat anders.

Je heilige contract is vrijwel nooit zo geformuleerd dat het rechtstreeks verwijst naar een van de grote maatschappelijke problemen (klimaatverandering, extinctie, oorlog en geweld, verlies van biodiversiteit, racisme, de bedreiging van de democratie, enz.). Het gaat meer over je hogere levensdoel: wat jij persoonlijk te doen, te leren en bij te dragen hebt. Die bijdrage kan je altijd leveren, ongeacht het effect daarvan. En als je die levert creëer je als bijproduct hoop, veerkracht en voldoening. Het is niet jouw en mijn taak en functie de wereldproblemen op te lossen. De oplossing daarvan zal alleen maar gebeuren als er we in het collectieve bewustzijn een kantelpunt bereiken.*) Wij kunnen daar alleen maar een druppeltje aan bijdragen.

Ons dit alles te realiseren geeft innerlijke rust en maakt het mogelijke blijmoedig in het leven te staan ondanks onze collectieve crisis. Verdriet en zelfs woede kan dan tegelijkertijd met die blijmoedigheid bestaan. We zullen dan ook wat makkelijker onze schouders kunnen ophalen over wat onze ‘leiders’ (nou ja. . . ) doen of juist nalaten, en ons ergernissen kunnen loslaten. In ons eigen leven kunnen we onze missie, of minder plechtig, onze opdracht, vervullen, en zodoende verschil maken.

*) Interessante artikelen over kantelpunten zijn:
1. Interview met Maurice Timmermans, Trouw, 15 augustus 2024, waarin hij een verbinding legt tussen kantelpunten in natuurlijke ecosystemen en maatschappelijke kantelpunten; en
2. Sanne Bloemink, Wachten op de big push, De Groene Amsterdammer, 12 juni 2024
Hoopvolle artikelen.Ik kom er misschien later nog eens op terug.

Wat houdt bewustwording eigenlijk in?

Geef een reactie

Zij die er naar streven hun bewustzijn te ontwikkelen kunnen niet volstaan met de ontwikkeling van zelfinzicht. Je kunt in dat geval niet uitsluitend je aandacht naar binnen richten, maar moet ook aandacht besteden aan de buitenwereld. Je moet je dan zoveel als mogelijk is bewust worden van wat daar gaande is. Je zult verbinding moeten maken met de natuur, waar je deel van uit maakt, en met de schoonheid in de wereld en open staan voor het mysterie. Maar je zult ook de grote wereldproblemen onder ogen moeten zien: atoomdreiging, oorlog, de klimaatcatastrofe, het verlies van biodiversiteit, de dreiging van extinctie, de VRESELIJKE armoede, en zo meer. Als je dat allemaal niet doet, dan zal het nooit veel worden met je persoonlijke groei. (Het ‘moeten’ in de vorige zinnen is dus geen moreel voorschrift, maar een voorwaardelijk ‘moeten’)

Zoals allen die mijn blog vaak lezen al weten: Wat betreft de binnenwereld is het van belang je levensdoel te vinden: wat is dat je in dit leven te leren, te doen en bij te dragen hebt? Het is niet altijd makkelijk om dit levensdoel, je bestemming, je heilig contract te vinden en expliciet te maken, maar als je er voor open staat lukt het eigenlijk altijd *). En als je dit eenmaal gevonden hebt (of er dichter bij komt) dan wil wil je er ook mee werken, en iets doen aan een of meer van de wereld problemen die ik boven heb aangestipt. Maar om daar effectief mee om te gaan moet je ze doorgronden; er dieper in duiken, nagaan wat er eigenlijk aan de hand is. Dat vraagt inspanning: googelen, artikelen of boeken bestuderen, het nieuws volgen en leren echte informatie van nep te onderscheiden (bijvoorbeeld door bijeenkomsten te bezoeken en er met anderen over te praten).

Voor mijn vakantie heb ik het gehad over het armoede/rijkdom probleem, en ook daarvoor geldt: als je daar wat aan wilt doen, dan moet je het eerst bestuderen. Nagaan hoe wijdverbreid (wereldwijd) en hoe ingrijpend het is (bronnen onder andere: artikelen van Ingrid Robeyn en Dick Timmer, te vinden op internet) . En je los maken van je morele oordelen, die het zicht op de realiteit vertroebelen. Maar als je er achter komt wat er werkelijk aan de hand is, en dat confronteert met je heilig contract, dan kom je vanzelf in beweging. En dat is een solide basis voor hoop, ongeacht je resultaten. Ik kom daarover volgende week verder te spreken.

*) Een paar hulpmiddelen staan in mijn boek Op weg naar jezelf, pg. 74-77.