Ik heb een leuke koninginne/koningsdag gehad. Terwijl mijn vouw Anne voor de buis de abdicatie bekeek was ik bij mijn kleinkinderen op de vrijmarkt in de Watergraafsmeer, en heb ze uiterst onverantwoord voor € 2 per persoon zakken snoep laten kopen (daar kozen ze voor – een buurjongetje prefereerde echter voor die prijs een revolver). Later heb ik de inhuldiging gezien, en uiteraard een herhaling van de abdicatie, en ’s avonds bevonden we ons bij het concert op de Kop van het Javaeiland (de bewoners van het Javaeiland konden gratis kaartjes krijgen – en dan ben ik er als goede Nederlander snel bij). Nog nooit heb ik een populaire dj (Armin van Buren) zo soepel zien werken met een van de beste orkesten ter wereld, en zelden heb ik zo grappig verschillende deelculturen van onze samenleving zo dicht bij elkaar zien komen. Ik vond het wel wat. Al met al was het een mooie dag, waarop veel Nederlanders zich ieder op eigen wijze geamuseerd hebben. We doken even onder in het sprookje, en leefden een dag lang en gelukkig.

Ik ben geen republikein, en ook niet echt oranjefan. Ik vind het wel goed zoals het is. Ik hoop dat de rol van de koning  steeds minder belangrijk wordt. Niet omdat ik een voorstander ben van een louter ceremonieel koningschap (integendeel), maar omdat ik hoop dat Europa een steeds belangrijker plaats gaat innemen ten koste van de natiestaat. Ik ben wel blij dat we intussen niet met presidentsverkiezingen te maken krijgen, met alle politieke spelletjes van dien. Het ziet er naar uit dat Willem-Alexander zeker niet onder zal doen voor de betere presidenten, en ik heb geen enkele reden om aan te nemen dat dit t.z.t.bij Amalia of een van haar zussen anders zal zijn (hoewel. . . je weet nooit wie ze aan de haak slaan. . . ). Ik vind het overigens wel jammer dat Koning W-A met geen woord repte over Europa en de rest van de wereld bij de aanvaarding van zijn ambt. Maar misschien paste dat niet zo bij deze gelegenheid.

Tevreden dus over het koningsschap, en de dag van gisteren? Toch niet helemaal – ik zou mezelf niet zijn als ik niet wat aan te merken had.

In de eerste plaats voel ik me niet goed over de inkomenspositie van de leden van het Koninklijk Huis. Inkomens van € 825.000 (W-A), € 327.000 (Koningin Maxima) en € 466.000 (Prinses Beatrix) belastingvrij zijn niet meer van deze tijd. Let wel, daarvan hoeven ze niet hun huisvestings- bedrijfs- en personeelskosten te betalen, want die worden betaald uit andere budgetten. De koning heeft dus zijn eerste smetje al opgelopen, toen hij zei dat een salarisverlaging zou betekenen dat hij personeel zou moeten ontslaan. Welk personeel is dat dan, zo vraag ik me af. Men moet bij dit alles bedenken dat het Koninklijk Huis ook nog een vermogen heeft, dat onbekend is, maar waarschijnlijk ergens ligt tussen de 400 en 900 miljoen. (Er worden ook veel hogere bedragen genoemd). Ter vergelijking: onze ministerpresident verdient minder dan twee ton (bruto!), evenals de president van Duitsland. De president van Italië verdient € 230.000. Ik sluit me voorshands aan bij de heren Van Rossem en Hofland onlangs in NRC/Handelsblad: als het nieuwe koningspaar zijn gezag wil ontlenen aan een blijvende populariteit, dan zullen ze toch minstens een zeer forse salarisverlaging moeten voorstellen dan wel werkelijk open moeten zijn over hun onkosten en vermogenspositie.

Een tweede smet (niet op het koningshuis) was gisteren de arrestatie van Joanna van der Hoek, een republikeins  demonstrante, tegen de uitdrukkelijke instructie van de burgemeester in. Het wil er bij mij niet in dat dit een foutje was van de politiemensen ter plekke (die merendeels ook nog in verbinding stonden met hun superieuren). De instructie was volstrekt duidelijk. Ik ben geneigd de lezing van Joanna (en advocaat Tomlow uit Utrecht) te volgen, dat dit een vooropgezette strategie was van de autoriteiten – dan was ze tenminste even van de Dam verwijderd. Dan zijn er twee mogelijkheden: Van der Laan wist ervan, of hij wist daar niet van. In het eerste geval zou hij onmiddellijk moeten aftreden (hoe kundig en sympathiek ik hem overigens ook vind), en in het tweede geval heeft hij zijn korps niet in de hand, en moet hij zijn gezag herstellen door de verantwoordelijke politiemensen op staande voet te ontslaan.

Men zou kunnen zeggen: is dit niet te veel ophef voor een schijnbaar zo onbelangrijk incident? Ik vind persoonlijk dat dit incident helemaal niet onbelangrijk is. Als je er over doordenkt zouden beide genoemde mogelijkheden in een rechtstaat niet mogen voorkomen. Excuses van de politie zijn dan volstrekt niet ter zake.

Ik hoop dat ik het mis heb, en dat het wel een stupiditeit ter plekke was. Ik sluit me aan bij advocaat Tomlow , die van mening  is dat de Amsterdamse gemeenteraad dit tot op de bodem moet uitzoeken, en die in die zin een brief aan de gemeenteraad heeft geschreven. Ik ben benieuwd naar de staart die deze muis zal hebben.