We moeten we niet handelen voordat het te laat is, maar omdat het te laat is.
(Extinction Rebellion, geciteerd door Lisa Doeland*)

In het verleden hebben velen mij gezien als een doemdenker. Zelf heb ik het nooit zo gezien. Een doemdenker voorspelt een toekomst waarin alles verloren is (doem). Ik heb mezelf altijd gezien als een realist: de werkelijkheid onder ogen zien, en daaruit conclusies trekken. Een voorbeeld daarvan is mijn blog van vorige week, dat eindigt met het goede nieuws.

Daarom spreken waarschijnlijk de artikelen van Lisa Doeland in Vrij Nederland en De Groene mij zo aan, die een inspiratie vormen voor dit blog. Zij heeft daarover ook een boek geschreven *). Een doemdenker, zo zegt zij, ziet in de toekomst een apocalyps: een ondergang van de wereld; in deze tijd: de vernietiging van de biodiversiteit zoals wij die kennen, en daarmee van vele dieren, planten en uiteindelijk de mensheid zelf. Maar zo zegt zij: dat is niet de eigenlijke betekenis van apocalyps. Het woord betekent ‘openbaring’. Bovendien is de apocalyps niet iets wat in de toekomst ligt, maar die is NU al gaande. En wat er nu wordt geopenbaard is de werkelijkheid zoals die is. Die wordt je echter alleen geopenbaard als je er echt naar kijkt, en blijft kijken ook als dat ongemakkelijk wordt (zoals Judy Allister al zei in ons boek De Aarde heeft koorts).

Een wezenlijk onderdeel van die werkelijkheid is de samenleving waarin we leven. En als we daarnaar kijken zien we dat die op verschillende terreinen verkeert in code rood: op het gebied van de democratie, op het gebied van oorlog en atoomdreiging, op het gebied van biodiversiteit en op het gebied van klimaat. Dan zien we ook de onwil van onze ‘leiders’ en vele burgers om deze situatie echt tot ons te laten doordringen. Als we dat namelijk wel zouden doen, zou ons denken, ons bewustzijn en ons gedrag veranderen. De paradox is: als we aandacht hebben voor de apocalyps NU, dan wordt de kans dat we de ondergang morgen voorkomen groter! Zoals Krishnamurti al zei: ‘zien is handelen’.

Dus ja, ondanks alle schoonheid en liefde in de wereld, en ondanks de onderstromen van mensen van goede wil, de apocalyps is nu al gaande. Dat onder ogen ziende en daarover nadenkend muntte Lisa Doeland de term ‘apocalypsofie’. En ik kan u een ding verzekeren: als u open gaat staan voor de apocalyps nu, en daarvoor open blijft staan, dan zal u niet alleen de materiële werkelijkheid buiten uzelf geopenbaard worden, maar ook die binnen u zelf (die u ook nog niet volledig kent, al denkt u misschien van wel). En uiteindelijk komt u dan ook dichter bij de metafysische wereld: de onzichtbare werelden achter de zichtbare wereld. Die zal ons in elk geval overleven. Of we daar dan zelf deel van zullen uitmaken? Ik denk van wel, maar daar zijn de geleerden het niet over eens.

Dit was mijn laatste blog voor mijn vakantie. Ik hoop u terug te zien op 13 juli, en ik mag toch hopen dat u in de tussentijd de huidige apocalyps als openbaring kunt ervaren. Er zit meer in dan op het eerste gezicht blijkt.

Mary Evans Picture Library / ANP | New Yorkers vluchten voor een tsunami in de film The Day After Tomorrow van Roland Emmerich, 2004

.

*) https://www.groene.nl/artikel/een-ander-einde-van-de-wereld
https://www.uitgeverijtenhave.nl/boek/apocalypsofie/