Categoriearchief: Algemeen

Zonnewende

Hij moet wassen, ik moet minder worden.
(Joh. 3:30)

20 juni j.l. was de zomer zonnewende. Ik heb daar altijd een wat dubbel gevoel bij. Enerzijds vieren we in ons deel van de wereld de langste dag waarop het licht tot volle wasdom is gekomen, maar tegelijkertijd worden vanaf die datum de dagen weer korter. Alles gaat voorbij.

Ik was tijdens de zonnewende in Amerika op familiebezoek, maar gelukkig vierde mijn loge om logistieke redenen dit feest pas op 28 juni, zodat ik er bij kon zijn. In de vrijmetselarij is deze dag gewijd aan Johannes de Doper: de wegbereider van het licht. Maar dat is er toch al? Ja, het fysieke licht, dat het symbool is van het oorspronkelijke Licht (een manifestatie van de scheppingskracht, Gen. 3), dat in onze wereld nog zichtbaar moet worden.

In deze St Jan’s viering werd de dubbelheid van deze dag prachtig in een gedicht verwoord door een van onze broeders. Dit gedicht raakte en ontroerde me, en daarom wil ik het graag met u delen.

Een wonder.

Alexandra Drovgan  

Dit blog is niet goed te volgen als je niet eerst dit YouTube filmpje bekijkt. Dat kost je ongeveer 20 minuten. Als je er een hebt wel een hoofdtelefoon gebruiken, of anders hele goede speakers. Link: https://www.youtube.com/watch?v=NSEzk8d3L1k.

Ik beluister wel vaker muziek op YouTube, en geniet daarvan. Maar deze video is bijzonder. Waarom ben ik hierdoor zo geraakt? In wezen is ontroerd en geraakt worden een wonder, dat zich moeilijk laat analyseren. Ik doe toch een poging.

In de eerste plaats de componist. Ik was nooit een groot bewonderaar van Mendelssohn, al heb ik hem met plezier gezongen in mijn oratorium koor. Hij schrijft heel toegankelijk voor zangers. En zijn oratorium Paulus is ook niet mis. Maar toch – hij stond niet op de voorgrond in mijn geestelijke bibliotheek. Maar nu moet ik mijn mening herzien. Zijn pianoconcert in g is werkelijk prachtig.

Dan de pianiste: Alexandra Drovgan, 11 jaar. Hoe is het mogelijk dat iemand op die leeftijd deze techniek heeft ontwikkeld (Zie bijvoorbeeld de octaafgrepen)? Maar veel bijzonderder: hoe kan iemand zich op deze leeftijd al zo diepgaand inleven in de muziek? Dat wordt met name duidelijk in de langzamere gedeelten in het Andante. En dat alles zonder overmatig uiterlijk vertoon.

Dan de dirigent Alexander Sladkovsky en zijn orkest (ik kon niet achterhalen welk orkest dat was). Wondermooi om te zien hoe dienstbaar zij zich opstelden, maar ook hoe Alexandra zich op hen afstemde. Zo ontstond er een wondermooie harmonie tussen al deze uitvoerende kunstenaars.

In deze harmonie deelde ook het publiek. Zelfs online werd ik hierin opgenomen. Dit bewijst dat een uitvoering met publiek een kwaliteit kan hebben die in de studio niet kan worden geëvenaard.

Tenslotte: de piano. Een dergelijke uitvoering zou volgens mij niet gerealiseerd kunnen worden op een Steinway concertvleugel. Die is te zwaar, te wollig, hoe goed je daarop ook kunt spelen. Deze Yamaha was perfect.

Al deze elementen zijn een noodzakelijke voorwaarde voor deze uitvoering, maar verklaren niet het wonder dat hier is ontstaan. Zolang zulke wonderen nog uit de mensheid voortkomen is het de moeite waard te blijven vechten voor haar voortbestaan.

Zie de gele bladeren vallen. . .

Ineens herkende ik de geur – een geur uit mijn jeugd, als we met een schoolreisje in de herfst naar het mastbos in Breda gingen, om materiaal te verzamelen voor de herfsttafel in de klas. In het bos:een geur van ratte bladeren en paddestoelen, met daaronder de geur van naaldbomen. Nostalgie. Ik ervoer het op de ’s Gravelandse buitenplaatsen. In dit blog moet je de geur er bij denken, evenals het herfstliedje, dat we zongen op school en dat ik helaas niet op You Tube kon vinden:

Zie de gele bladeren vallen;
met de zomer is het gedaan.
Het gehuil van wind en regen
kondigt ons de winter aan.

Verder is dit een blog van beelden. Beauty is in the eye of the beholder. . .

De heilige letter K; kolder in de polder.

Brief, Letter K, K, Initialen, Lettertype, Alphabet

Enige decennia geleden stond de letter ‘K’ voor een taboe: kanker. In vele kringen durfde men dat beestje niet bij de naam te noemen, en sprak over ‘K’ als men over die ziekte sprak: – hij/zij heeft ‘K’. Weet u het nog?

Een modern taboe dat met de letter ‘K’ kan worden aangeduid is ‘klimaat’ of ‘klimaatverandering’ – zie de uitslag van de verkiezingen (FvD). Volgens sommigen bestaat klimaatverandering niet, volgens anderen wordt het niet door de mens veroorzaakt, voor weer anderen zijn de gevolgen niet zo ernstig, voor weer anderen moet je er geen aandacht aan geven en er vooral niet over praten (dat verstoort de gemoedsrust), en voor een steeds toenemende groep verandert het taboe in zijn tegendeel: een verschijnsel dat je juist uit de taboesfeer moet halen en de volle aandacht moet geven.

Tegenwoordig staat de letter ‘K’ ook voor een aantal andere taboe’s, maar in tegenstelling tot kanker gaat het nu over heilige zaken, die beslist niet bedreigd mogen worden. Ik noem er een paar. In de eerste plaats ‘koeien’. Men denkt wel eens dat die alleen heilig zijn in India, maar als je de weerstand tegen een duurzaam landbouwbeleid ziet, dan lijkt het wel of de koeien hier ook heilig zijn.

Aansluitend daarop ‘kiloknaller’. Eveneens een heilig begrip, dat enigszins in tegenstelling staat tot het vorige. Maar nog veel heiliger is ‘koopkracht’. Dat is zo’n heilige zaak dat het een verantwoord overheidsbeleid ten aanzien van de verdeling van de welvaart, de zorg, het onderwijs, de rechtsstaat (politie en justitie), defensie, waterstaat, en natuurlijk het klimaat in de weg staat.

Maar het allerheiligste begrip in deze tijd is toch wel het begrip ‘kapitaal’. Zoals Marx al zei: kapitaal is de nieuwe God. Maar tegenwoordig geen opium voor het volk, maar voor diegenen die het in overvloed bezitten. Ik denk dat het voor velen (niet allen) van hen verslavend werkt: als je het eenmaal hebt wil je er steeds meer van en doe je er niet zo makkelijk afstand van.

Om met Marx te spreken: Kapitaal is geld, kapitaal is koopwaar. Door waarde te zijn, heeft het de mysterieuze mogelijkheid verkregen om waarde aan zichzelf toe te voegen. Het brengt levend resultaat voort of, in het minste geval, legt gouden eieren. Het is dus te zien als een levend organisme – misschien is dat de reden waarom we er met zoveel respect mee omgaan. Food for thought!

Onzuivere intenties.

De nieuwste trend in marketing schijnt te zijn Word-of mouth-marketing. Willekeurige consumenten krijgen gratis producten, die ze dan ok Facebook of in rechtstreeks contact moeten aanbevelen bij nietsvermoedende vrienden, familie, kennissen en natuurlijk Facebook contacten. Ze wekken daarbij de schijn spontaan een goede ervaring te delen. Volgens Wendel Kind, hoofd communicatie van marketingbureau trnd is het een ‘eerlijke manier van marketing’.(NRC/Handelsblad, 26/8/2014)

Ik vind het een trieste ontwikkeling. De onoprechtheid van reclame is bij de bekende vormen van reclame – advertenties, op de sociale media – nog wel te doorzien. Bovendien kan je er zelf voor kiezen daar wel of geen aandacht aan te besteden. Dat is bij deze vorm van reclame veel moeilijker, omdat je als ontvanger niet meteen doorhebt dat je object van een reclame-uiting bent. Maar erger is dat er een vorm van onzuiverheid in de communicatie insluipt. Het waarheidsgehalte en de oprechtheid van de communicatie in de meeste relaties is toch al niet bijzonder hoog, maar dit slaat alles.

Dit doet me ook nog aan iets anders denken: de actie om emmers ijswater over je hoofd uit te storten ten bate van onderzoek naar geneeswijzen voor de spierziekte ALS. Zichtbaar voor het publiek, op Facebook. En dan doneer je aan de ALS stichting en wijs je twee anderen aan die het ook moeten doen. Die spierziekte is een vreselijke ziekte, evenals vele andere ziekten trouwens. Maar deze actie vind ik heel onprettig. Je wordt op een manier onder druk gezet die me helemaal niet bevalt. Natuurlijk kun je je aan de groepsdruk onttrekken, maar dat is niet makkelijk. Ikzelf bijvoorbeeld wordt op Facebook getagd als een van de genomineerden. Als ik dan weiger is dat een publiek geheim – het is dus geen geheim. Op deze manier wordt  een morele druk op je uitgeoefend die ik ook niet fijn vind. Ik wil graag in vrijheid beslissen aan wie of wat ik mijn geld geef, en of ik wel of niet voor gek wil staan op Facebook. Natuurlijk heb ik die vrijheid in formele zin, maar ik ervaar hoe lastig het is die vrijheid in praktijk te brengen.

Wat hebben die beide acties gemeen: de icebucket-actie en de word-of mouth actie? Onzuiverheid in de intenties en de communicatie. Dat is mijns inziens het laatste waaraan we in deze samenleving behoefte hebben. Ik doe er dan ook niet aan mee. Misschien vat ik het allemaal veel te zwaar op, maar het moest me toch even van het hart.

 

A dignified future.

If we want to solve the economical and ecological problems of our time we have to change our frame of reference, so I wrote last week. Instead of reacting we have to create. It all depends on how you ‘c‘ it. And what is it we want to create? Nothing less than a new society. I call it a dignified world.

If we want to create that we have to start with the values that should form the basis of such a society. I am choosing four: respect, freedom, openness and compassion. Respect includes respect for life, for the mystery, for others, for self, for animals, nature. It also includes wonder, awe: that everything is as it is, respect for beauty. And of course tolerance: seeing the family of men as my brothers and sisters. Freedom includes the awareness that the consequences of our decisions and actions come back to us: the law of karma. Openness implies an attitude of observing and listening; wanting to know (you) . It also includes the courage to sustain the gaze when something is difficult, to receive feedback, and to say what it is that needs to be said. Compassion in fact is the natural effect of the mentioned values.

Let’s now turn to our economic problems. In our new society we need a new economic system. I call this system a considerate economy. That should have four characteristics. It should be a  common economy, it should be a solar economy, it should be a sober economy and it should be a fair economy. These characteristics can be deduced from the values I mentioned. Let me elaborate a bit on this.

A common economy is an economy that is owned by us all, not just be a small group. This in my opinion implies that all common goods – land, water, the sea and the oceans, nature, fresh air, raw materials, resources – should be public property, not privately owned. With a solar economy I mean an economy that is based completely on sustainable energy. A sober economy is a pure economy, which doesn’t mean a miserable economy, on the contrary. It means an economy that is not based on scarcity but on abundance. And last but not least, the considerate economy is a fair economy: no fraud, no cheating, no exploitation and extortion.

If individually and collectively we could base our policies and actions on these principles, a complete economic and ecological transition would take place. This may seem far out, but it can be done. It requires a lot of open communication on all levels: micro, meso and macro. Actually, I don’t think we have much choice left anymore. If we don’t choose for a considerate economy, in the end it will result in the total collapse of our human system. But I am hoping and  trusting that when push comes to shelf, we will choose for our own survival. (although the debating culture in the American Congress is not encouraging. Maybe the need is still not high enough!)

The impossible dilemma between cutting expenditure  at the one hand and investing at the other is only solvable within this new perspective. In this blog it all sounds deceptively simple, but that is due to the fact that I have to be very condensed in this blog. For Dutch readers, it is all elaborated about in my latest book: The sun is shining freely for everyone – a blueprint for a dignified world. And for the English speaking readers: trust me, I am not as naive as you might think. Think about it, and you may find your own way and your own contribution to a better world. The time of transformation is NOW.

(I apologize for mistakes in my English. Blogs are cursory – not stuff for correction by a native speaker).

De ondergang van het avondland? Ik dacht het niet.

De sociale zekerheid is de kern van Europa en die verdwijnt. In de parochie van ‘Sint Precarius’ heerst de tirannie van de bevoorrechte minderheid. Europese instellingen vernietigen op die manier onze beschaving.

Dat is de strekking van de Huizinga-lezing van Geert van Istendael van 14 december j.l. (https://www.hum.leiden.edu/history/huizinga-lezing/huizinga-lezing/lezing-2012.html. Ik baseer me overigens op de weergave daarvan in NRC/Handelsblad van 15 december). Hij geeft de volgende etymologische afleiding van Precarius: uit welwillendheid verleend, onzeker, voorbijgaand, door bidden of smeken verkregen, afgebedeld, afhankelijk van andermans wil. Kortom: hij stelt dat de Europese instellingen, daartoe aangezet door de welgestelde minderheid, door hem de heersende elite genoemd, ons sociale zekerheidsstelsel afbreken en en daarmee de kern van Europa. Met dit laatdse bedoelt hij dat we de grondslagen van onze Europese beschaving vernietigen.

Niet alleen lijkt me dit volstrekte onzin , maar ook vind ik de negatieve toon van dit betoog schadelijker voor Europa dan alles wat Geert noemt. Het is deze negatieve toon, die stelt dat ‘ze’ de problemen waar we mee worstelen maar moeten oplossen, en die zelf geen enkele oplossing aandraagt voor hoe dat dan zou moeten, die me schadelijker lijkt voor onze beschaving dan wat dan ook. Dit soort kritiek is er natuurlijk altijd al wel geweest, maar het lijkt me dat het een typisch kenmerk van het post-modernisme is, dat deze kritiek is aangezwollen tot een tsunami, niet beperkt tot revolutionaire stromingen, en uiteindelijk uitmondend in het extremisme van rechts en links. Waar dat toe kan leiden hebben we in de geschiedenis al eerder waargenomen, bijvoorbeeld in de aanloop naar de tweede wereldoorlog

Natuurlijk vind ik het ook niet leuk dat we zo krachtig moeten bezuinigen in de sociale sfeer en in de gezondheidszorg. Voor de direct betrokkenen kan dit echt heel ingrijpend zijn (al zie ik er toch ook wel gunstige bij-effecten van). De bezuinigingen op onderwijs en cultuur lijken me overigens nog veel schadelijker. Maar hoe dit zij, onze beschaving is wel wat sterker dan dat zij kan worden aangetast door een paar bezuinigingen, die, op zijn allerergst, het levensniveau van sommigen in de samenleving zullen terugbrengen naar het niveau van de vijftiger jaren, nog altijd aanzienlijk boven het welvaartsniveau elders in de wereld. Onze beschaving heeft zelfs twee wereldoorlogen en een oorlog op de Balkan overleefd. Wat werkelijk bedreigend is voor onze beschaving, en niet alleen die van Europa maar van de hele wereld, is de ecologische crisis, maar daar hoor je Geert niet over.

Dit alles moest me even van het hart, zodat ik, in tegenstelling tot wat ik eerder zei,  toch nog voor mijn korte kerstvakantie een blog  heb geschreven. Men wil toch zonder ergernis de vakantie in, niet waar? Ik wens jullie allemaal mooie dagen!

 

21-12-2012 – wordt vervolgd.

Zoals ik vorige week al zei: we vergaan dus niet op 21 december. Maar er is wel wat aan de hand.

Deze datum, deze tijd, is te zien als een keerpunt. Tot nu toe zijn we bezig de wereld zoals als wij die kennen kapot te maken. Dat geldt zowel voor de natuurlijke omgeving  als de maatschappij waarin we leven. En de vraag is: gaan we daarmee door?

De tekenen zijn zowel bemoedigend als ontmoedigend. In de ‘bovenstroom’, de politiek, de economie is nog nauwelijks een koersverandering waar te nemen. De CO2 uitstoot en de daarmee samenhangende opwarming van de aarde, met alle vreselijke gevolgen van dien, gaat onverminderd door (zelfs ondanks de economische crisis). En een oplossing voor de economische crisis is nog niet in zicht, omdat we bezig zijn die te bestrijden met dezelfde middelen als die waarmee we die veroorzaakten.

Voor bemoedigende tekenen moeten we onder de oppervlakte kijken. Bedrijven die echt op weg zijn naar duurzaamheid. Burgers die zich bewust beginnen te worden van hun macht en die een verschil willen maken. En jongeren, die vanuit een volstrekt nieuwe kijk op de wereld weten en vertrouwen dat zij de puinhopen van de oudere generatie zullen kunnen opruimen.

Welke kant het uiteindelijk op zal gaan valt niet te voorspellen. Maar misschien is het niet verkeerd bij jezelf eens na te gaan welke kant jij eigenlijk op wilt gaan? Dat is een ingrijpende beslissing, die niet alleen je gedrag als consument of als deelnemer aan het economische verkeer zal beïnvloeden, maar je totale bewustzijn en handelen. Graag wil ik deze blog besluiten met een citaat van Judy McAllister: Stel je ben van het cynische type. Dan vragen we je er eens even op deze manier tegenaan te kijken. Stel dat jouw hart of verstand nu juist de cruciale druppel kan leveren die maakt dat het vat van de collectieve wil overstroomt. Dat jij degene bent die het verschil maakt tussen een toekomst waarin het verhaal verteld wordt van hoe, op de valreep, nog hele grote veranderingen plaats vonden, of een toekomst waarover gezegd kan worden:      “ze” hadden het bijna gered.*

Kerstmis: een tijd voor bezinning. Ik wens jullie een mooie bezinning toe naast de kerstboom.  (In verband met een korte vakantie zal mijn volgende blog pas na Kerst verschijnen)

 

* citaat uit:

Erik van Praag, Jan Paul van Soest en Judy McAllister: De Aarde heeft koorts, en uit                         Erik van Praag: Voor niets gaat de zon op – blauwdruk voor een waardige wereld.

 

New York en astrologie.

Voordat ik weer eens iets heel serieus ga zeggen op dit blok, eerst even hoe ik in New York heb genoten. Ik was er twintig jaar niet geweest, en er zijn een paar dingen veranderd. De ondergrondse is bijvoorbeeld veel schoner, en rijdt minder frequent (bezuiniging). De criminaliteit is verdwenen – New York is nu de veiligste stad in de VS. Er is nu de High Line, een tot park omgetoverde oude spoorlijn – heel leuk om af te lopen. En er is het Twin Towers memorial. Ik was daarover van te voren wat sceptisch gezien de Amerikaanse neiging tot sentimentaliteit, maar ik moet zegen, het was heel indrukwekkend. Gaat dat zien!

En als je dan toch in New York bent, ga dan naar de theaterversie van War Horse. Bijzonderder nog dan de film, gezien de verbeelding van de paarden door poppen. De twee hoofdrolspelers, de paarden althans, werden bewogen door drie poppenspelers. Ik heb nog nooit zoiets gezien – fantastisch!. En buitengewoon ontroerend. Als een van de paarden sneuvelt, dan valt hij plat opzij en zie je de spelers uit het ‘lichaam’ sluipen, en toen dacht ik – ja – zo is het als de ziel het lichaam verlaat.

Ik ben nu terug  en na een hectische week met jetlag en zo, was er vrijdag weer een bijeenkomst van de Hart Sutra Club, en daar trad Lynn Bell op – een van de topastrologen in de wereld. Heel bijzonder zoals zij de recente historie kan verbinden aan de beweging van de planeten. Ik ben altijd nogal sceptisch geweest ten aanzien van de astrologie, maar wel met een open geest. En ik moet zeggen, het verhaal van Lynn (ik had haar al vele malen eerder gehoord in de New Mystery School in Chartres) is zeer overtuigend.

Zij behoort tot diegenen voor wie het volstrekt duidelijk is dat de wereld zoals wij die kennen in fatale moeilijkheden verkeert. Dit zal er toe leiden dat zowel onze economische en sociale structuren in elkaar zullen storten alsook tot de ondergang van vele biosystemen, met alle verschrikkelijke gevolgen van dien. Toch wordt ze daar niet somber van, want ze meent ook te weten dat dit proces, hoewel het nog wel toto 2020 zal aanhouden, uiteindelijk zal leiden tot een stralende nieuwe wereld. Wie zal het zeggen?

Het doet me denken aan mijn nicht in New York (21 jaar). die keihard werkt op een topuniversiteit, maar daarnaast tijd  vindt om te werken voor Greenpeace en voor andere acties. Zij aanvaardt het als een feit, dat de huidige samenleving gedoemd is ten onder te gaan. Ik vroeg haar of ze daar niet angstig of ontmoedigd van werd. Waarop haar antwoord: “Nee hoor, want wij gaan dat allemaal weer opbouwen op onze manier. Jullie hebben deze wereld gecreëerd; wij creëren de onze”.  Ik vroeg: “Wie bedoel je met ‘we’?” Zij: “wij, onze hele generatie, iedereen. Daar ben ik absoluut zeker van.”

 

En toch. . .

21 september, dag van de vrede, en ook mijn trouwdag! Geen mooier moment om mijn nieuwe blog te lanceren!

Ik ben een gelukkig mens. Ik ben gezond, gelukkig getrouwd, heb lieve kinderen en hun partners, heb 7 prachtige kleinkinderen, vrienden, woon prachtig aan de IJhaven in Amsterdam, waarin ik ’s zomers heerlijk kan zwemmen, heb voldoende geld om aan mijn behoeften te voldoen,  heb veel leuke en nuttige dingen te doen – hooguit mis ik een beetje verveling op zijn tijd – en toch. . .

Toch knaagt er iets aan mijn geluk. En dat is dat ik het zo vreselijk mis zie gaan met de wereld. Misschien zie jij het niet zo somber in, maar ik denk, op goede gronden, dat we door een hele moeilijke tijd zullen gaan met een zeer ongewisse uitkomst. En dat zou nog tot daaraan toe zijn, als ik zou zien dat we daar met zijn allen werkelijk wat aan zouden gaan doen. Als we de moed zouden hebben de werkelijke problemen te benoemen, en daar samen aan te werken. Maar dat zie ik alleen nog maar op kleine schaal, en in de niches van de samenleving, en hoe hoopvol dat ook is, dat is niet voldoende.

Daarom heb ik een aantal boeken geschreven, waarin ik mijn ideeën voor een nieuwe wereld, en hoe daar te komen, uiteen heb gezet. Maar nu is de tijd van boeken schrijven voorbij. Ik wil nu nieuwe vormen proberen. Daarom heb ik dit blog gestart. Ik weet uit ervaring dat als ik doe wat mijn hand en mijn hart te doen vind, dat het vertrouwen en de hoop in mij aanwakkert, ongeacht het resultaat. En ook vind ik dat wij ouderen onze stem moeten laten horen, of er nu iemand luistert of niet.

Soms zal ik in dit blog ervaringen delen, soms zal ik meningen of ideeën ten beste geven. Met misschien af en toe een drupje wijsheid. En nu ga ik straks naar de boekpresentatie van het nieuwe boek van mijn dochter: Kom hier Rosa, Daarover een volgende keer.