In mijn vorige blog heb ik gesteId dat het goed is om ons te informeren over het conflict tussen Israël en de Palestijnen (zie aldaar). In dit blog wil ik je wat op weg helpen en geef ik een overzicht van de relevante informatie daarover. Daarbij concentreer ik me op wat nu aan de orde is. Voor een historische achtergrond verwijs ik naar: https://nl.wikipedia.org/wiki/Geschiedenis_van_Israël, of : https://tegenlicht.vpro.nl/nieuws/2008/mei/een-beknopte-geschiedenis-van-het-israelisch-palestijns-conflict.html. Of als je nog veel langer terug wil gaan: https://www.israel-palestina.info/tijdlijn-html/ (Mijn verwijzingskoppeling werkt niet – dus je moet zelf op internet intypen).
Als we de gebeurtenissen van de laatste maand chronologisch op een rijtje zetten ziet het er als volgt uit:
vorming Palestijnse eenheidsregering Palestijnse Autoriteit en Hamas op 2 juni. Dat viel slecht bij Israël, omdat dat meer gebaat is bij verdeeldheid in Palestijns kamp (dat is overigens een aanvechtbaar inzicht)
ontvoering Israëlische jongens op de Westbank 12 juni. Dit weet Israel aan Hamas, naar later bleek ten onrechte. Later bleek dat deze jongens vermoord waren.
reactie van Israel: 600 arrestaties, vernietiging van huisraad en twee huizen van families van de vermoedelijke daders. Moord op een Palestijnse jongen (levend verbrand) door Joodse extremisten.
enkele raketaanvallen vanuit Gaza (waarschijnlijk niet door Hamas maar door meer extremistische groepen) werden door Israël nu ongebruikelijk hard beantwoord. Dat leidde tot meer raketaanvallen, de toestand escaleerde en dat leidde op 8 juli tot de operatie Protective Edge vanuit Israël, eerst alleen vanuit de lucht, later gevolgd door grondtroepen (17 juli).
Op 28 juli bombardeert Israël een park alsmede het belangrijkste ziekenhuis in Gaza, op 29 juli de enige elektriciteitscentrale, op 30 juli en 3 augustus heeft Israël twee door de VN veiliggestelde scholen getroffen. Op 30 juli werd ook een open markt gebombardeerd. Dat alles leidde tot vele tientallen doden, voornamelijk vrouwen en kinderen.
Bij het bestand, een paar dagen geleden waren er aan Palestijnse kant ca. 1900 slachtoffers gevallen, voornamelijk burgers, en aan Israëlische kant 67 (onder wie drie burgers, waarvan een door een raketaanval.) Daarnaast zijn er vele duizenden gewonden en zijn er ernstige tekorten aan voedsel, drinkwater en medicijnen. Er is geen elektriciteit, en de ziekenhuizen kunnen geen plaats meer bieden (de mensen liggen al op de gang). De infrastructuur en honderden huizen liggen in puin. De Hamas raketten troffen in het algemeen geen doel, omdat Hamas niet beschikt over precieze richt apparatuur, en omdat de Israëliërs beschikken over een raketschild, Iron Dome, dat vrijwel alle raketten uit de lucht kan halen. Dit schild is wel enorm duur (ca. € 100.000 per raket), maar Israël kan zich dat permitteren omdat dit systeem grotendeels gefinancierd wordt door Amerika (€ 3 miljard per jaar). Hamas betrekt zijn raketten uit bevriende Arabische landen, met name Iran, maar produceert ze ook in Gaza zelf. Een Hamas raket kost ca. € 1000. (1 % van een Israëlische). Hamas wordt behalve door Iran ook gesteund door Saoedi-Arabië, Turkije en Quatar.
Tot zover de feiten over de recente gebeurtenissen. Nu nog wat achtergrond informatie
De Israëlische bevolking staat in grote lijnen achter de aanvallen in Gaza. 86,5 % wilde de oorlog tegen Gaza voortzetten. Zij zien niet of nauwelijks het humanitaire drama dat zich daar afspeelt – ook al voor de oorlog. Hoe komt dat? In de eerste plaats doordat ze er niet of nauwelijks over geïnformeerd worden. Alle media, kranten en TV, volgen de rechtse overheid en het leger. Er is maar één krant die objectief rapporteert, en dat is Haaretz, maar die heeft maar 77.000 abonnees. Als gemiddelde Israëli moet je echt moeite doen om te weten te komen wat er in de Palestijnse gebieden gebeurt. In de tweede plaats omdat de jarenlange angstpropaganda van de zijde van de overheid (we zijn constant in gevaar; we worden van alle kanten bedreigd; ze hebben het weer op ons Joden gemunt) valt op de vruchtbare bodem van eeuwenlange onderdrukking en vervolging. De Israëlische bevolking is bang. Ze willen niet weten. En in de derde plaats vanwege een moreel superioriteitscomplex, dat eveneens teruggaat op een eeuwenoude traditie van het uitverkoren volk te zijn, en dat nu eveneens gevoed wordt door een overheidspropaganda die wijst op het feit dat “wij Joden ver veheven zijn boven die barbaarse Palestijnen, die zo maar lukraak raketten afschieten op burgers, en (zelfmoord-)terrorisme bedrijven.” Dat de Joodse staat zelf gevestigd is op een traditie van terrorisme (dat heette toen verzet tegen de bezetter), en dat je als onderdrukt en bezet volk weinig andere mogelijkheden hebt wordt gemakshalve over het hoofd gezien.
En aan Palestijnse kant, hoe staat men daar tegenover Hamas? De populariteit va Hamas, die niet gegrondvest was op het geweld van Hamas maar op hun sociale zorg en onderwijs, was tanende, omdat Hamas onder invloed van de Israëlische blokkade niet meer kon leveren. Die populariteit liep verder terug aan het begin van de Gaza oorlog (de meerderheid van de Palestijnen wilde geen oorlog), maar nam snel toe toen de oorlog voortduurde en in wreedheid toenam. We hebben dat vaker gezien: als de burgerbevolking doelwit wordt, dan neemt de solidariteit van de bevolking met de autoriteiten van de eigen oorlogvoerende partij toe. Dat gebeurde in Duitsland en Japan aan het eind van de tweede wereld oorlog, in Mesopotamië (1919, verwoest door de Engelsen), in China (steden verwoest door Japan) en natuurlijk in Nooord-Vietnam. De bedoeling is dan om de vijand te demoraliseren. Het werkt nooit, eerder averechts. Zou Netanyahu dat niet weten? Dan is hij een dwaas. Als hij het wel weet is hij een cynicus die alle hoop op een blijvende vrede heeft opgegeven. “Ik weet niet wat erger is”. (Ian Buruma in NRCHandelsblad. 7 augustus 2014).
Natuurlijk zijn er aan beide zijden nog steeds goedwillende mensen die oprecht vrede willen. Maar het wordt steeds moeilijker om daar openlijk voor uit te komen. Als je als vredesactivist voor je mening wil uitkomen wordt je met de nek aangekeken, en soms zelf fysiek bedreigd. We moeten het diepste respect hebben voor hen die desondanks dapper hun nek blijven uitsteken.
De informatie in dit blog is gebaseerd op de volgende artikelen:
Een ziekelijk gevoel, Trouw 2/8/2014, een interview met de Israëlische schrijver Nir Baram
Zo militant was het in Israel nooit, Assaf Gavron, Israëlisch schrijver, NRCHandelsblad 4 /8/2014
Zoveel geweld om zo’n klein stuk land, NRCHandelsblad, 4/8/2014
Nooit eerder zag ik zoveel haat en agressie, Maaike Hoffer, Trouw, 5/8
Als je abonnee bent van deze kranten zijn de artikelen makkelijk te downloaden (nrc.nl; trouw.nl); vaak kan het tegen betaling ook als je geen abonnee bent. Anders wil het ook nog wel lukken via blendle.nl (geen NRCHandelsblad, wel NRCnext).
Wegens vakantie verschijnt er volgende week geen blog