Categoriearchief: Mens en samenleving

De Kogi profetie.

Nu ik mijn lezers vorige week uitgenodigd heb eerst zelf de Kogi boodschap te beluisteren, zal ik hem hier samenvatten voor hen die niet in de gelegenheid waren mijn vorige blog en de Kogi video te bekijken. De Kogi is een stam in Noord Colombia, die door de eeuwen heen hun eigen cultuur bewaard heeft en Aluna, De Grote Moeder, vereert. Meer hierover in mijn vorige blog. Zij hebben een boodschap van haar doorgekregen, waarin De Grote Moeder de mensheid waarschuwt dat ze veel pijn en verdriet ervaart van wat de mensheid haar aandoet. In feite is ze ziek. Tot nu toe heeft ze desondanks de mensheid ondersteund en gevoed (ik ben inderdaad verwonderd en dankbaar dat ze ons maar blijft voeden, terwijl we op uiterst destructieve wijze met haar omgaan.). Maar nu is de maat vol. Ze wil zichzelf helen en zal dat ook doen, maar doet dat liefst samen met de mensheid, haar kinderen zoals ze zegt. Maar als de mensheid niet voor juni 2024 haar intentie en gedrag ten aanzien van haar fundamenteel verandert, zal ze vanaf die datum haar handen van ons aftrekken en staat ons de komende twee jaar een catastrofe te wachten die uiteindelijk zal uitlopen op ons uitsterven. Voor de volledige boodschap zie YouTube of https://thefountain.earth/mother/. (Deze boodschap doet denken aan de sombere profetieën van de profeten in het Oude Testament; alleen gingen die niet over de aarde als geheel. Aan die waarschuwingen werd weinig gevolg gegeven, weshalve die profetieën in het algemeen vervuld werden).

Wat moeten we nu met zo’n boodschap? We kunnen hem natuurlijk ter zijde leggen. Daarvoor hebben we verschillende argumenten, zoals: bestaat De Grote Moeder wel? En zo ja, is deze boodschap echt door haar zelf doorgegeven of is het een verbeelding van de priesters van de stam? En is het wel waarschijnlijk dat we al binnen twee jaar op zo’n ramp uitlopen? Dat weten we natuurlijk niet, maar wat voor de echtheid van de boodschap pleit is dat eenzelfde waarschuwing komt van vele kanten: van andere inheemse stammen, van buitenaardse wezens (volgens vele getuigen), en van heel andere zijde: 1500 experts, CEO’s, politici en wetenschappers, die binnen twee jaar een wereldwijde catastrofe voorspellen (Global Risk Rapport van het World Economic Forum, waarover volgende week meer), en van Maarten Loonen, wetenschapper van de Universiteit Groningen en expert op het gebied van de klimaatontwikkeling op Spitsbergen, die twee weken geleden in Buitenhof bijna in tranen was (https://www.youtube.com/watch?v=i-VmsK4v3Ug).

Als we dit alles tot ons door laten dringen zijn er in principe twee reacties mogelijk: wanhoop, machteloosheid of apathie, of je gevoelens van pijn toelaten en je realiseren dat deze gevoelens voortkomen uit liefde: voor jezelf, je naasten, de mensheid, de natuur en Gaia als geheel. Hieruit kunnen weer allerlei gedragingen voortkomen, zoals belangeloze vriendelijkheid. Over een paar weken ga ik dieper in op de vraag hoe we met de narigheid in de wereld kunnen omgaan.

2024 – een kantelpunt?

Geef een reactie

Eind 2023, om precies te zijn op 14 december, heeft er een belangrijke gebeurtenis plaats gevonden die voor zover ik weet in Nederland geen publiciteit heeft gekregen. (Dat laat zien hoe benepen Nederland gericht is op het eigen land!) Op die datum heeft het Amerikaanse congres, senaat en huis van afgevaardigden, democraten en republikeinen, de zogenaamde disclosure act aangenomen. Dat is een wet die de overheid en alle betrokken bedrijven verplicht om binnen 300 dagen alle informatie die ze hebben over UAP (unidentified aerial phenomena zoals UFO’s) openbaar te maken. Een opmerkelijk staaltje van samenwerking tussen democraten en republikeinen.(zie: https://www.popularmechanics.com/military/a46105999/uap-disclosure-act/# of The Gardian: https://www.theguardian.com/us-news/2023/dec/15/ufo-records-release-congress)

Een korte voorgeschiedenis. Sinds 80 jaar gaan er berichten rond over UFO’s, onverklaarbare verschijnselen in de hemel, zoals luchtshepen die met onvoorstelbare snelheden kunnen manoeuvreren (in de lucht en onder water), en contacten met buitenaardse wezens. Er schijnen honderden betrouwbare en gerverifieerde getuigenissen te zijn, voornamelijk in de Verenigde Staten (maar ook wel elders), die echter door de veiligheidsdiensten en de NASA systematisch geheim zijn gehouden. Dit omdat men aanvankelijk dacht dat het hier ging om nieuwe technieken van de ‘vijand’ (Sovjet Unie, China), en later omdat men deze technieken zelf wilde ontwikkelen (afkijken) om diezelfde vijanden definitief te kunnen overheersen. Er is zelfs met zekerheid een getuigenis van een gecrashed ruimte schip, dat tot op de huidige dag om die reden bestudeerd wordt.

Van deze ondemocratische geheimhouderij heeft nu de overgrote meerderheid van het Amerikaanse congres genoeg; vandaar de nieuwe wet. In het oorspronkelijke wetsvoorstel waren ook sancties opgenomen: een toezichtsorgaan dat moest toezien op naleving van de wet, en de mogelijkheid tot sanctie indien niet aan de wet zou worden voldaan. Helaas hebben twee republikeinse senatoren, onder invloed van de lobby van twee bedrijven uit de defensie-industrie gedreigd de wet dan tegen te houden, en daarom zijn deze sanctiemogelijkheden bij amendement uit de wet geschrapt. Maar zonder betekenis is de wet niettemin toch niet: bij niet naleving is immers nog altijd een gang naar de rechter mogelijk. Helaas werkt dat echter veel trager; vandaar dat er allerlei acties in de VS gaande zijn om alsnog die sancties in de wet te krijgen.

Het staat intussen wel vast dat er zoiets plaats vindt als UAP. Ik was voorheen geneigd alle theorieën daarover als complottheorieën of nepnieuws af te doen, maar heb mijn mening inmiddels herzien. Dit muisje zal in 2024 nog wel een staartje hebben. Ik kom hierop in volgende blogs nog terug, maar besluit dit blog met mijn mening dat 2024 in diverse opzichten in belangrijk kantelpunt zal betekenen in de ontwikkeling van onze planeet. Ook die mening dat zal ik later onderbouwen.

Nu horen we het eens van een ander:

Geef een reactie

We hebben geen migratiecrisis maar een huisvestingscrisis.

Dit jaar begin ik met ruimte geven aan een van mijn voorheen vaak onderdrukte eigenschappen: luiheid. Ik laat mijn blog vandaag eens voornamelijk door een ander schrijven. Dit om de boodschap die het behelst wat meer gewicht te geven doordat die gegeven wordt door een externe autoriteit. Een boodschap die bij de lezers van Trouw, en door veel van mijn lezers, al wel bekend is, maar die niet vaak genoeg benadrukt kan worden. Ik merk dat zelfs weldenkende mensen nog wel eens menen te weten dat de huisvestingscrisis voor een belangrijk deel wordt veroorzaakt door asielzoekers. Niets is minder waar. Lees onderstaand citaat dat ontleend is aan een artikel van Bart Zuidervaart in Trouw van 22 december.

In tegenstelling tot wat meerdere politieke partijen beweren, waaronder de grote verkiezingswinnaar PVV, zijn asielzoekers niet de oorzaak van de huisvestingscrisis. In werkelijkheid worden de problemen veroorzaakt door de overheid, doordat de IND met achterstanden kampt, het Coa structureel te weinig opvangplekken voor asielzoekers heeft en gemeenten verzuimen hun aandeel te leveren. Deze boodschap verkondigt Balakrishnan Rajagopal, de speciale rapporteur van de Verenigde Naties die onderzoekt of landen geschikte woningen aan alle inwoners bieden. . . Rajagopal noemt de omstandigheden in de opvanglocaties ‘erbarmelijk’. “Ze zijn overbevolkt, de hygiënische toestand laat er te wensen over en mensen raken vervreemd van de samenleving.” Hij is in het bijzonder bezorgd om de kinderen, die ‘disproportioneel’ worden getroffen, ook omdat ze met hun ouders van de ene naar de andere locatie moeten verhuizen.

Het grotere probleem is, zegt Rajagopal, dat een dak boven je hoofd hier wordt gezien als een ‘economisch product’ en niet als een mensenrecht. Hij pleit ervoor dat het recht op adequate huisvesting stevig wordt verankerd in de Nederlandse wetgeving, ook in de Grondwet. De VN-rapporteur zag tijdens zijn bezoek hoe Nederland worstelt met een ‘acute en enorme huisvestingscrisis’. Hij merkte dat inwoners ‘te snelle conclusies’ trekken, door met een beschuldigende vinger naar asielzoekers en vluchtelingen te wijzen. “Er is geen enkele reden om aan te nemen dat dit echt zo is. Het is een argument dat gebruikt wordt voor politieke doeleinden en slechts bijdraagt aan stereotypen tegen bepaalde groepen buitenlanders.”

Daar kan ik nog aan toevoegen dat minder dan 10 % van de vrijkomende sociale huurwoningen worden toegewezen aan statushouders (voor andere woningen komen statushouders überhaupt niet in aanmerking). Dat zijn asielzoekers die in Nederland een verblijfsvergunning hebben gekregen omdat ze zijn gevlucht voor oorlog, geweld of vervolging. Niet alleen dat Nederland zich met zijn asielbeleid van zijn meest inhumane kant laat zien, ook is het zo dat Nederland met dit (en ander) beleid zijn internationale invloed en moreel leiderschap op het gebied van solidariteit en mensenrechten in snel tempo aan het verliezen is.

Perspectief

Geef een reactie

Doe alsof wat je doet een verschil maakt. Dat doet het namelijk.
(William James)

Als ik afga op mijn lange levenservaring, dan beleef ik 2023 als het ergste jaar sinds Wereldoorlog II. De oorlogen in Oekraïne en Gaza, de slappe compromissen rond de klimaatcatastrofe en het migratieprobleem, het niet ondersteunen van het staakt het vuren in Gaza door Nederland, de afkalving van de democratie wereldwijd, de afname van de biodiversiteit, de woekering van het kwaad, enfin, het is u bekend. Zou het in 2024 beter worden? Ik heb mijn twijfels. Van goede voornemens voor 2024 wil ik maar afzien, want u weet wel, de weg naar de hel . . Maar ik heb nog wel wensen voor 2024. Voordat ik die met u deel eerst iets anders.

In mijn vorige blogs heb ik gemeld dat er van de miljoenen planeten die daarvoor in aanmerking komen slechts drie tot het kwaad zijn vervallen. En ik heb ook gesteld, dat het kwaad in de wereld een noodzakelijke voorwaarde is voor de vrije wil die zelf weer nodig is om ons in staat te stellen om mede te werken aan de schepping in passieve èn actieve zin. Maar hoe zit dat dan op de werelden waar het kwaad niet zo woekert als bij ons? Is dat een ‘aards’ paradijs, of een werkelijkheid waarin vrije wil, uitdaging en verantwoordelijkheid een volstrekt andere inhoud hebben dan bij ons? Een wereld helemaal zonder kwaad kan ik me niet voorstellen, en die verlang ik ook niet, maar een waarin het kwaad niet zo woekert als bij ons, daarin geloof ik wel. Eerder heb ik mijn droom van zo’n wereld geschetst, maar dat is niet voor 2024, maar voor een verder verwijderde toekomst.*) Voor 2024 heb ik wat concretere wensen. Ik noem:

Voor mezelf en mijn naasten: gezondheid en perspectief: geloof in de mogelijkheid van een een mooie toekomst voor Gaia en haar bewoners, alsmede inzichten in hoe we daaraan kunnen bijdragen.
Voor onze samenleving: de houdbaarheid van onze democratie; een cultuur en leiderschap gebaseerd op eenheidsbewustzijn, een zoeken naar waarheid, en eerbied voor al wat leeft.
En voor Gaia als geheel: de inzet van een genezingsproces, leidend tot een wereld waarin het kwaad aan banden is gelegd.

Zo moge het zijn.

*) In: De Aarde heeft koorts, pg 231, en in Voor niets gaat de zon op, een blauwdruk voor een waardige wereld, pg, 96. Het ontwikkelen en koesteren van zo’n droom heeft zin, want het vergroot je veerkracht.

The challenge of unity.

Geef een reactie

Ga door de nauwe poort naar binnen. Want de brede weg, die velen volgen, en de ruime poort, waar velen door naar binnen gaan, leiden naar de ondergang.
Nauw is de poort naar het leven, en smal de weg ernaartoe, en slechts weinigen weten die te vinden. (Mat.7: 13-14)

De meeste universele kosmische wet is de wet van Eenheid: die stelt dat alles in het ons bekende heelal met elkaar verbonden is. Er zijn echter natuurkundigen die stellen dat deze wet niet geldt, maar dat het universum bestaat uit afzonderlijke, dus los van elkaar staande, eenheden. Ik weet niet hoeveel natuurkundigen tot het ene dan wel het andere standpunt overhellen; wel weet ik dat in de spirituele wereld en in de wereld van de esoterie de kosmische wet algemeen wordt aanvaard.*) We stuiten hier op de tweede antinomie van Kant (zie mijn blog van 12 oktober) die luidde:
• these – alles in de wereld (universum) bestaat uit enkelvoudige substanties
• antithese – er bestaat niets enkelvoudigs, alles is samengesteld
Zoals bij alle antinomieën is het niet verstandig de ene aan te hangen en de andere af te wijzen, maar ik zal niet ontkennen dat de antithese mij in dit geval meer aanspreekt.

Al in 1991 organiseerden wij een internationale conferentie in Bechyne, in het toenmalige Tsjechoslowakije, met als thema The Challenge of Unity. Een uitdaging inderdaad. Ook de afgelopen weken heeft weer laten zien hoe moeilijk het is om niet partij te kiezen. Als we dat wel zouden doen zouden we daarmee zondigen tegen de wet van Eenheid. Ik zei het dezer dagen al eerder: wij kunnen de wereld alleen maar zien als een systeem van tegenstellingen, maar vergeten daarbij dat deze tegenstellingen altijd onderling verbonden zijn. In de werkplaats van de vrijmetselarij ligt altijd een zwart-wit geblokte vloer, als symbool van die tegenstellingen – maar die tegenstellingen zijn in de vrijmetselarij symbolisch verbonden door de vloer zelf.

Het is belangrijk om in onze dagelijkse praktijk de wet van Eenheid niet te schenden, want dan zouden we tegen de levensstroom in werken. Dat zou uiteindelijk leiden tot verlies van onze gemoedsrust en levensvreugde, zo niet erger (ziekte, pijn). Maar ook in de wereld dragen we in dat geval bij tot de tegenstellingen en de spanningen die daar zijn. Dus laten we de wet van Eenheid omhelzen. Dat is echter makkelijker gezegd dan gedaan. Me realiseren dat ik tot hetzelfde organisme behoor als diegenen die ik zie als kwaadaardig, ja soms zelfs misdadig, is een opgave waar ik voorlopig nog niet mee klaar ben. Het helpt om er met enige afstand naar te kijken, en zodoende het grotere geheel, en daarmee de onderlinge verbinding tussen de ‘kwaden’ en de ‘slachtoffers’ te zien. Maar als die distantie er toe zou leiden dat ik de emotionele verbinding (medeleven) met mijn broeders en zusters verbreek span ik het paard achter de wagen. Ik zondig dan zelf tegen de wet van Eenheid, en dat was niet de bedoeling. We hebben een smalle weg te gaan, inderdaad.

*) Voor zover ik het kan overzien is de wet van Eenheid met de relativiteitstheorie niet en met de quantumtheorie wel verenigbaar.

Zien.

Geef een reactie

Zoals velen die me in de loop van de jaren gevolgd hebben wel weten heb ik in mijn werk en daarnaast en daarna veel aandacht besteed aan de ontwikkeling van ons persoonlijk bewustzijn en dat zowel bij mezelf als bij mijn klanten proberen te bevorderen. Maar vandaag de dag gaat het bovendien om het ontwikkelen van een meer onpersoonlijk bewustzijn – een bewustzijn van de wereld en wat daar gaande is. We hebben dat nodig als we een bijdrage willen leveren aan de overleving van ons als mensheid.

Veel gebeurtenissen in onszelf, en in de natuur, verlopen via een proces dat lijkt op het ontstaan van regen of sneeuw. Eerst is er damp, die uitkristalliseert in druppels, die kunnen leiden tot een regen- of stortbui en als het koud genoeg is doorontwikkelen tot sneeuw of ijs. Van gas, via vloeistof tot vaste stof. Veel materie en fysieke objecten zijn via dit proces tot stand gekomen. Mensen met een gevorderd onpersoonlijk bewustzijn hebben iets van een ziener (in de bijbel noemden we dat profeten¹): zij kunnen een of meer ontwikkelingen voorzien wanneer ze zich nog in de dampfase bevinden. Helderzienden (niet de waarzeggers of charlatans zich als zodanig voordoen, maar de ‘echte’) kunnen zodoende zelfs concrete gebeurtenissen in de nabije of iets verder verwijderde toekomst voorspellen. Dat is van belang omdat we in de dampfase nog kunnen ingrijpen. Daar is de vrije keuze (vrije wil) tussen wel of juist niet iets doen nog effectief.

Het zal nu iedereen duidelijk zijn waarom de ontwikkeling van het onpersoonlijke bewustzijn zo belangrijk is. Als we als collectiviteit nog iets willen doen aan de de klimaat problematiek, de extinctie, of het (voorkomen van verder) oorlogsgeweld dan zal een groot deel van de mensheid, waaronder wij dus, iets van de ziener in zich moeten ontwikkelen. We kunnen dat bevorderen door de werkelijkheid zoals die is zo objectief mogelijk onder ogen te zien. Blijven kijken, liefst samen met anderen, zoals we dat in ons boek De Aarde heeft koorts²) genoemd hebben. Vertrouw daarbij niet teveel op de media maar ga voor je eigen intuïtie en innerlijke leiding. Dan zullen we zien dat de apocalyps, waarvoor we soms zo bang zijn, in feite al begonnen is, zoals Lisa Doeland al zei in De Groene van 7 juni 2023.³) We moeten als collectiviteit een Dark Night of the Soul doormaken, voordat we kunnen komen tot een actie die niet alleen gebaseerd is op mentale overwegingen, maar verankerd is in ons spirituële bewustzijn, en daardoor veel effectiever zal zijn dan welke op mentale denkbeelden gebaseerde actie ook. In dat proces, via de Dark Night naar Sacred activism, ligt de solide basis van onze hoop.⁴)

De Ziener (Bulgarije)

¹) Dit blog is geïnspireerd door een beschouwing van Caroline Myss over het archetype ‘De Profeet’.
²) Erik van Praag, Jan Paul van Soest, Judy McAllister, De Aarde heeft koorts, pag. 113-122, 2008
³) Lisa Doeland wijst er op dat de oorspronkelijke betekenis van apocalyps niet ‘ondergang’ is maar ‘openbaring’.
⁴) Dit is een inzicht dat ik heb ontleend aan en deel met Andrew Harvey (https://greatturning.net)

Dreiging

Geef een reactie

Ik had de vorige week niet zo’n beste week. Het begon in het eerdere weekend met problemen met mijn computer en mijn bankrekeningen. Met de naweeën daarvan kamp ik nog steeds. Of het nu daardoor kwam, of dat het er niets mee te maken had, maar ik elk geval voelde ik me daarna geestelijk niet goed. Mijn dromen waren naargeestig en ik sliep slecht. Pas afgelopen weekend verbeterde mijn stemming weer.

Terugkijkend realiseerde ik me dat mijn achterliggende gemoedsaandoening een gevoel van dreiging was. Daar was ook buiten mijzelf wel aanleiding toe. Ik herlas ‘als ontspanning’ het vijfde deel van de Harry Potter boeken, en daarnaast het boek De Camino van Anya Niewierra. In beide boeken hangt ook een sfeer van dreiging in de lucht, net zoals in In de ban van de RIng, en in De Hongerspelen. Dat is natuurlijk maar fictie maar deze boeken zijn metaforen voor de dagelijkse realiteit, waarin ik eveneens een sfeer van dreiging ervaar. De dreiging van de klimaatcatastrofe, van de extinctie en van het kwaad waarover ik vorige week schreef en dat zich mijns inziens in de wereld duidelijk manifesteert. In de hierboven genoemde boeken wordt het kwaad gekoppeld aan een of enkele ‘personen’, maar in de dagelijkse realiteit is het kwaad meer verspreid en verkapt aanwezig. Toch is er een zo flagrante parallel met die boeken, dat de fantasiewerelden en de realiteit in mijn beleving in elkaar overvloeiden.

Ik knapte al aanzienlijk op toen ik door zelf-analyse door kreeg wat er mijn binnenste aan de hand was. Ik kon toen mijn binnenwereld en mijn buitenwereld beter uit elkaar halen. Dat lijkt me een uitstekende remedie voor iedereen die door de reële dreiging wordt aangetast. Maar wat me werkelijk hielp was een artikel in Het Rozekruis (2023-1) van Wilco van Koldam, dat me nog eens herinnerde aan de 3e antinomie van Kant, namelijk de tegenstelling tussen vrije wil en natuurwetten. Volgens Kant vloeit die tegenstelling voort uit onze geest, die de wereld nu eenmaal alleen in antinomieën kan waarnemen. En dus hebben we een keuze aan welke van de de thesen we aandacht schenken. Ik voor mij heb al lang gekozen voor de these van de vrije wil. Een consequentie daarvan is dat de dreiging niet werkelijkheid hoeft te worden. Dat hangt er maar van af waar wij als collectiviteit voor kiezen.Dat is trouwens ook de strekking van de genoemde boeken.

En zo zie je maar weer: aan een dark night ben ik deze keer ontsnapt door zelf-analyse en steun van buiten. Ook dat is een les die ik uit de ervaring van vorige week kan trekken. En ook die les geldt mijns inziens voor velen van ons.

Het enigma van het kwaad.

Geef een reactie

Je aanvaardde het onaanvaardbare
(Transformatiespel)

Op 17 augustus heb ik een blog gewijd aan de archetypen in onze samenleving. In de blogs daarna heb ik in elk blog een archetype besproken. Daarbij heb ik steeds de schaduwzijde onderzocht en aangegeven hoe we daarmee om konden gaan: eerst onder ogen zien (bij onszelf en in de samenleving) en dan laten zien hoe we deze schaduwzijde konden transformeren in de lichtzijde, dan wel als het ware parkeren. Onderdrukken van de schaduwkant is niet mogelijk – dan wordt die alleen maar sterker. Ik ga niet door met het bespreken van de tot nu toe onbesproken archetypen – de lezer kan die desgewenst voor zichzelf onderzoeken en transformeren.

Het kwaad in de samenleving is te beschouwen als de schaduw van het licht. In de materiële, zichtbare wereld is het zo dat elk verschijnsel een schaduw werpt zodra het in de zon, de materiële manifestatie van het licht, bevindt. Of in de geestelijke wereld ook elk verschijnsel een schaduwzijde heeft weet ik niet, maar ik vermoed van wel, behalve misschien op transcendent, spiritueel, onzichtbaar niveau. Maar in deze waarneembare wereld doet alles zich voor in antonomieën (onderling verbonden tegenstellingen), zoals licht en donker, boven-beneden, yin-yang en, ja, goed en kwaad. Het kwade kan dus niet bestaan zonder het goede. De schaduw kan niet bestaan zonder het licht. En dat stelt ons voor een uitdaging, niet alleen in verband met archetypen maar in het leven in het algemeen. Hoe daar mee om te gaan?

Naar mijn mening is het goed het kwaad naast het goede te zien, en te (h)erkennen in onszelf en in de wereld om ons heen. En dan er een verbinding mee aangaan, niet door er naar te handelen of het uit te stralen, maar door het een plek te geven in ons bewustzijn. En dan te realiseren dat we 100 % verantwoordelijkheid kunnen nemen voor ons leven. Dat op zichzelf is een zo grote opdracht, dat we daar de rest van ons leven over kunnen contempleren en mediteren. Waarom deze wereld zo is ingericht dat die alleen kan bestaan in tegenstellingen is een andere vraag waar ik op 26 januari al even op ben ingegaan. Maar het laatste woord is daar nog niet over gesproken, zo dat al mogelijk zou zijn.

De narcist.

2 reacties

De archetypen in onze samenleving.

Het is niet de liefde die als blind moet worden afgeschilderd, maar de eigenliefde
Voltaire

Vandaag wil ik het met u hebben over de narcist. De narcist lijkt een beetje op de dictator, maar verschilt er ook duidelijk van. De meeste dictators zijn ook narcistisch, maar niet iedere narcist is ook dictatoriaal. Onder een narcist versta ik iemand die lijdt aan een overmatige liefde voor zichzelf. Het gaat dus niet om een gezonde zelfwaardering, maar over bewondering voor zichzelf, vaak gepaard gaande met arrogantie en opgeblazen gevoelens van eigen belangrijkheid. Daarom kan een narcist zich eigenlijk niet inleven in anderen en gelijkwaardige relaties aangaan.

Zoals de dictator wortelt in een niet goed verwerkte koppigheidsfase (3,4 jaar) zo stamt narcisme uit de niet goed verwerkte narcistische fase (rond 2 jaar). Het kleine kind vindt zichzelf – terecht – een fascinerend wonder. Aanvankelijk kunnen de ouders daar wel in meegaan – hun kind is het liefste en meest bijzondere wezen op aarde – maar als de ouders in deze bewondering blijven steken, wordt het kind eigenlijk niet gehoord en gezien voor wie het werkelijk is. Ook kan het voorkomen dat om allerlei redenen het kind niet de liefde en aandacht krijgt die het nodig heeft. In deze gevallen blijft het kind in deze fase steken, en dan kan het natuurlijke klein-kinderlijke narcisme uitgroeien tot het volwassen narcisme dat ik hierboven heb beschreven.

Dat narcisme komt in onze samenleving heel veel voor in verkapte of openlijke vorm. Het manifesteert zich in een gevoel van wat de Engelsen ‘entitlement’ noemen: recht hebben op een volmaakt leven, materieel en geestelijk, zonder dat je daar zelf voor hoeft te werken. Het moet je gewoon gegeven worden, door de overheid, door je werkgever, door de voorzienigheid, of wie of wat dan ook. En als dat niet blijkt te gebeuren dan kan je altijd iets of iemand daarvan de schuld geven. Het leidt in dat geval tot een gebrek aan verantwoordelijkheid nemen voor je eigen leven. Als reactie daarop krijgen we dan een overheid die tekort schiet in de zorg voor zijn burgers, en werkgevers die tekort schieten in hun zorg voor hun werknemers. Iedereen kan deze processen in onze samenleving waarnemen.

Omdat we allemaal door die narcistische fase heen zijn gegaan hebben we allemaal wel iets van de narcist in ons. De lichtzijde van het narcisme is echter houden van onszelf. We kunnen onze naasten, en zeker onze vijanden, niet liefhebben zonder te hebben geleerd onszelf lief te hebben. De antinomiale tegenstelling van narcisme is eenheidsbewustzijn: het besef dat we allemaal deel uitmaken van een kosmisch geheel; dat we als het ware een celletje zijn in alles wat is. Dat besef leidt tot enerzijds een gezonde nederigheid, en anderzijds tot ontzag en de liefde voor het wonder waarvan we zelf deel uit maken. Als we ons dat blijven realiseren, dan zal het met ons narcisme vanzelf wel goed komen.

De dictator

Geef een reactie

De archetypen in onze samenleving.

Individualisme is een dodelijk gif. Maar individualiteit is het zout van het dagelijks leven.
Henry van Dyke

Lidl veroorzaakte een klantenopstand toen ze besloten om bij wijze van proef de vegaburgers in hetzelfde schap te leggen als de vleeshamburgers. “Ik bepaal zelf wel wat ik eet”. klonk het veelvuldig. De PVV in de provincie Gelderland protesteerde toen besloten werd dat op Woensdag – nou net de dag dat de Gelderse Staten vergaderen – in de kantine van het provinciehuis alleen vegetarische maaltijden zouden zijn te verkrijgen. Hun motie – er moet elke dag minstens één vleesmaaltijd te verkrijgen zijn – werd ook ondersteund door VVD en CDA.*).

Dit zijn allemaal voorbeelden van doorgeschoten individualisme. Waar komt dat vandaan? Dat komt uit onze jeugd, en wel de leeftijd van 3-4 jaar, de zogenaamde koppigheidsfase. Dat is de leeftijd waarop we onze autonomie ontwikkelen. Maar om die te bereiken schieten we eerst door en protesteren tegen alles wat ons wordt opgedragen. Het sowieso ‘nee’ zeggen. Het ‘dwarsliggen’. Als ouders in deze fase te toegeeflijk zijn, of juist te onderdrukkend, blijven we als volwassenen in deze fase steken. Autonomie wordt dan verward met absolute vrijheid, zonder rekening te houden met anderen. Elke begeerte (zie vorige week) moet dan onmiddellijk bevredigd worden. Ik moet mijn zin hebben, en wel NU!!! Dat komt in onze wereld heel veel voor.

Deze onverwerkte, kinderlijke behoefte licht aan de wortel van ieder autoritair gedrag, zoals bijvoorbeeld grensoverschrijdend gedrag.**) Het is niet toevallig dat er door overheden en bedrijfsleidingen vaak niet naar hun medewerkers en burgers geluisterd wordt. Het autoritarisme van boven botst dan met de koppigheid van onderaf. Waar dat in extremis toe leiden kan is de ondergang van de democratie. Democratie vraagt inschikkelijkheid. Het is niet toevallig dat de democratie overal in de wereld in het defensief is, en het dictatorschap overal in opmars is. Het valt op vruchtbare bodem: de demagogen en populisten vertellen je namelijk dat je altijd je zin krijgt.

Ik wantrouw iedere politicus en iedere leider die er niet op wijst dat we voor een betere samenleving ook rekening moeten houden met elkaar, en ook wat op moeten geven, al was het maar onze ongebreidelde consumptiezucht. Bij de a.s. verkiezingen zal ik alle partijen op dit punt vergelijken, en mijn stem hier mede door laten bepalen.

Hitler als klein kind.

*) De voorbeelden zijn ontleend aaan een column van Esther Bijlo in Trouw van 16 juni 2023
**) Zie bijvoorbeeld het prachtige interview met Matthijs van Nieuwkerk hierover in de NRC van 2 sept (weekendbijlage).