Categoriearchief: Persoonlijke groei

De innerlijke gids.

Maak de volgende zin eens af: “Emily’s vader heeft drie dochters, namelijk Mei, Juni, en . . . ?” Als u impulsief antwoord zal u ‘Juli’, zeggen. Het vraagt enige reflectie om het juiste antwoord te geven: Emily.

Deze anecdote, die ik al eens eerder had gehoord, ontleen ik aan een artikel van Harald Merkelbach in ‘Letter en Geest’ (bijlage van Trouw) van 2 september j.l. Merkelbach is juridisch columnist in NRC/Handelsblad en publiceert een dezer dagen een boek: ‘Intuïties maken meer kapot dan je denkt’.

De manier van impulsief denken die in bovenstaande anecdote leidt tot het antwoord ‘Juli’ wordt in de psychologie Systeem 1 genoemd, terwijl beslissen en concluderen op basis van wikken en wegen Systeem 2 wordt genoemd. Onder Systeem 1 vallen dan alle uitspraken en gedragingen die gebaseerd zijn op associatie, interpretatie, vooroordeel, impulsiviteit, enzovoort. Merkelbach vat dat samen onder het begrip ‘intuïtie’ en daar gaat hij dan volledig de mist in. Want intuïtie is feitelijk iets heel anders dan Systeem 1. Zoals gewoonlijk missen de psychologen in hun onderzoek, waarbij ze stellen dat alle oordelen en besluitvorming gebaseerd is op hetzij Systeem 1 (in 95 % van de gevallen) of Systeem 2, het essentiële punt (zoals de psychologie eigenlijk altijd doet; zie ook Ouspenski*).

Maar als intuïtie niet het blindvaren op Systeem 1 is, wat is het dan wel? Daarvoor moeten we te rade gaan bij de transpersoonlijke psychologie (Jung, Wilber, en vele anderen). Intuïtie blijkt dan een onmiddellijk inzicht te zijn dat juist niet gebaseerd is op associatie, interpretatie, ervaring of redelijk denken. Het doet zich vaak voor als een inval ‘out of the blue’. Het vereist training en zelfreflectie om bij zichzelf te leren onderscheiden tussen intuïtie en invallen van andere oorsprong. Over de vraag of intuïtie altijd ‘correct’ is, is het laatste woord overigens nog niet gesproken.

Om tot Merkelbach terug te keren: deze zet zich af tegen een stroming (binnen de organisatieleer en het recht) die ervoor pleit zich bij beslissingen vaker te baseren op intuïtie. Volgens Merkelbach kan dat leiden tot desastreuze uitkomsten. Hij geeft als voorbeeld de gerechtelijke dwaling rondom de verpleegkundige Lucia de B. In zijn betoog – althans in zijn artikel; het boek heb ik niet gelezen – heeft hij het echter helemaal niet over intuïtie maar over Systeem 1 processen, en dat is iets volslagen anders. Zodoende gooit hij het kind (intuïtie) met het badwater (Systeem 1) weg.

Wat kunnen we hieruit leren? In de eerste plaats dat echte intuïtie wel degelijk een belangrijke bron van inzicht en besluitvorming kan zijn. Maar ook dat het training vereist om het te kunnen onderscheiden van andere invallen. En dat het een zekere persoonlijke rijpheid en wijsheid vereist om het op verantwoorde wijze te kunnen gebruiken. Persoonlijk zou ik mijn intuïtie ook altijd willen toetsen aan andere bronnen van inzicht. Vaak kan dat pas nadat de intuïtie eerst expliciet is geworden.

In mijn praktijk als therapeut, coach en organisatieadviseur, en ook in mijn persoonlijk leven heeft intuïtie een cruciale rol gespeeld. Het zijn mijn intuïtieve inzichten en de daarop gebaseerde uitspraken en beslissingen, die voor mijzelf en mijn cliënten een wezenlijk en bijzonder heilzaam verschil hebben gemaakt. Derhalve raad ik iedere professional, arts, therapeut, coach, adviseur, manager of rechter, aan zijn eigen intuïtieve vermogen te ontwikkelen, tot heil van hemzelf en de anderen.

*) P.D. Ouspenski, De mens en zijn mogelijke evolutie, 1947, 1988.

Ontroerd zijn is ademhalen met het hart.*)

Geef een reactie

Nog eens terugdenkend aan de uitzending van ‘Zomergasten’ van 30 juli (met burgemeester Van der Laan) trof me iets dat ik als een belangrijk verschil zie tussen Van der Laan enerzijds en de heren Pechtold, Rutte en Buma anderzijds. Dat is dat Van der Laan ontroerd kan worden, terwijl ik me dat bij de andere drie niet kan voorstellen. Dat kan ik natuurlijk helemaal mis hebben, maar dit is mijn persoonlijke indruk.

Zelf heb ik 33 jaar een leven zonder ontroering geleefd. Niet dat ik helemaal geen emoties had, en er waren natuurlijk best gebeurtenissen, zowel in mijn privé leven als maatschappelijk, die me wat – of zelfs veel – deden. Ik reageerde dan met woede, verontwaardiging, gekwetstheid of andere emoties, maar ontroering, een verzachting in mijn gemoed door verdriet, meevoelen of juist schoonheid kende ik niet. Ik was er simpelweg niet toe in staat. Het dichtste erbij kwam ik nog bij de geboorte van mijn eerste dochter, toen ik een mengeling voelde van vreugde en ontzag, en een zeldzaam moment van innerlijke vrede beleefde.

Omdat ik dit gebrek aan zachtheid als een gemis voelde heb ik er alles aan gedaan om te onderzoeken waar dit onvermogen vandaan kwam, en uiteindelijk heeft dat er in een moeizaam, jarenlang proces toe geleid dat ik de kwaliteit van ontroering in mezelf heb kunnen ontwikkelen. Dat heeft mijn leven enorm verdiept en verrijkt, en ik denk dat ik daardoor ook meer heb kunnen betekenen voor anderen.

Een probleem van niet ontroerd kunnen worden is dat je ook niet zo diep geraakt kan worden door wat er om je heen gebeurt. Dat geldt zowel voor verdrietige of vreselijke gebeurtenissen, als ook voor momenten van schoonheid en liefde.

Ik geloof dat veruit de meeste mensen het vermogen tot ontroering in zich hebben (uitzonderingen daargelaten – zie mijn blog van 27 oktober 2016). Dat geldt dus ook voor onze politici. Vaak is het vermogen ontroerd te worden gewoon beschikbaar, maar soms is het geblokkeerd en moet het gewekt worden, zoals bij mij. Dat kan spontaan gebeuren, bijvoorbeeld door schokkende of prachtige ervaringen, maar anders, zoals in mijn geval, moet je er voor werken. Dat is echter de moeite waard; ik kan het iedereen aanraden! Maar afgezien daarvan, het is wat we in de wereld nodig hebben: mensen die ontroerd kunnen worden en zich door hun ontroering kunnen laten leiden.

*)Pierre Reverdy, Frans dichter, 1889-1960

The roads to beauty.

1 reactie

In this world we need the awareness of beauty. It is everywhere, as Confucius said, but in order to experience it we have to be receptive for it. Beauty is in the eye of the beholder (https://www.phrases.org.uk/meanings/beauty-is-in-the-eye-of-the-beholder.html). So it is a relationship, like Love and Quality (See Robert Pirsich: Zen and the Art of Motorcycle Maintenance). Said differently: Beauty is not a quality of some object, but an inner state.In Dutch Freemasonry the road to Beauty goes through Wisdom and Power (strength). So one way to reach Beauty is to develop ones own wisdom and personal power. Than can be done through self investigation, because wisdom and power is always present in us. Sometimes however it is blocked or underdeveloped. We have to find out what is setting our power and wisdom back, so that we can deal with our setbacks.

Because Beauty is an inner state it is an interesting question if there can be Beauty without an object. I think this is possible. Imagine for example you are in Nature, in a place where is absolute silence. Then it may happen that this silence overwhelms your mind. There is nothing left, no observer, no thinker, even no nature anymore. Then the mind is in a state of complete being alone. That silence is Beauty. It can also be reached in other moments, for instance after total surrender in making love, in deep meditation, while getting lost in a beautiful picture or very moving music. In the end then the object vanishes, like Nature in the first example. Nothing is left. *)

Having said that, the above examples show that external reality (Nature, paintings, a partner, music) can help to reach that state. Focussing with full attention on these external object is a second road to beauty, besides the road of self discovery I mentioned above.

One thing that triggers the experience of Beauty in me is when I am witnessing craftsmanship: a combination of excellent skill sand personal involvement. I can experience that with a musician, choir or orchestra, or with actors, with a carpenter or any profession.

Beauty as far as I am concerned is manifested love, as Plato already saw. Actually, it is the easiest way to reach Love. So let’s go for it: I need it, you need it, we all need it. It will make the world a better place.

*) Example inspired by J. Krishnamurti, Freedom of the known.

Disclaimer: I apologize for mistakes in my English. Blogs are cursory – not stuff for correction by a native speaker.

Ik ben slimmer en wijzer dan jij. . .

Geef een reactie

Mensen hebben een geweldig talent om hun eigen competenties te overschatten. Dat geldt in de hele geïndustrialiseerde wereld. (Daar is uitvoerig wetenschappelijk onderzoek naar gedaan*). Je kan dat heel duidelijk zien bij mensen als Trump en Wilders, die hun eigen competenties op het gebied van het aanpakken van de grote maatschappelijk problemen tot in het absurde overdrijven, maar in feite geldt het voor iedereen die iets wil bereiken of het al bereikt heeft. Dus ook voor onze politici. En voor onze managers, die hun eigen leiderschapskwaliteiten als regel veel hoger inschatten dan in de praktijk blijkt (ook daar is veel onderzoek naar gedaan, zie Bert Tiggelaar in NRC/Handelsblad van 20 februari j.l.). Het geldt ook voor u en mij. Een goede test is is om eens te kijken hoe oordelend we zijn over andere mensen. Als we negatief oordelen over anderen, stellen we ons in feite op als aan hen superieur. Als ik deze test op mezelf toepas val ik volledig door de mand.

Het tragische gevolg hiervan is dat we blijven steken op ons eigen niveau van incompetentie. Als we immers ten onrechte denken dat we competenter zijn dan we feitelijk zijn, zijn we ook niet gemotiveerd om te luisteren naar kritische feedback of om meer over onszelf te leren. Hoe succesvoller we schijnbaar zijn (we maken carrière, we krijgen bekendheid, boeken resultaten of verwerven aanzien, macht en en status), des te sterker werkt dit proces. Ik heb wel eens vaker gezegd dat succes een bedreiging is voor onze persoonlijke ontwikkeling. Dit proces wordt heel duidelijk beschreven door Robbert Dijkgraaf in hetzelfde nummer van NRC/Handelsblad (De aarde als planeet Wobbegon, zie ook: https://en.wikipedia.org/wiki/Lake_Wobegon).

Het is natuurlijk voer voor psychologen of dit zelfoverschattingseffect feitelijk voortkomt uit een gevoel van minderwaardigheid, of dat het een meer fundamenteel door de evolutie ingebakken verschijnsel is. Maar voor de praktijk maakt dat weinig uit. Om Robbert Dijkgraaf te citeren: “De mens blijkt fundamenteel niet in staat te zijn de eigen incompetentie te herkennen en voelt geen urgentie dit gebrek te herstellen.” Een somber perspectief.

Gelukkig blijkt uit mijn praktijkervaring dat er wel degelijk mensen zijn die over zichzelf willen leren. Anderzijds zijn er niet zo heel veel mensen die zelfontwikkeling als primair doel in hun leven stellen en daarvan de uiterste consequentie aanvaarden; namelijk de pijn en het ongemak dat dit met zich meebrengt accepteren. En volgens mij is dat toch echt nodig als je in de wereld een heilzaam en duurzaam verschil wil maken.

Als we graven naar het diepste, zullen we, zo is mijn vermoeden, ook streven naar het hoogste. Zo moge het zijn.

*David Dunning en Justin Kruger, Unskilled and unaware of it: How difficulties in recognizing one’s own incompetence lead to inflated self-assessments, 1999.

TTIP – o nee, eerst maar over haiku’s

Geef een reactie

Naar aanleiding van een artikel in De Groene Amsterdammer wilde ik dit blog schrijven over TTIP, het handelsverdrag waarover de EU en de VS nu al geruime tijd onderhandelen, en waarvan ik een uitgesproken tegenstander ben. Maar ik werd daar zo somber van, en ik voelde me zo machteloos, dat ik eerst over iets anders moet schrijven.

Het kan de buitenwereld zijn die onze sombere gedachten ’triggert’, maar het zijn de gedachten over onszelf die maken dat de buitenwereld vat op ons krijgt. Ik weet niet hoe het met u is, maar ik had en heb een aantal behoorlijk negatieve gedachten over mezelf. Gedachten zoals: ‘ik doe er niet toe’, ‘het maakt geen verschil of ik er ben of niet’, ‘ik ben volslagen machteloos’, ‘ik word niet gehoord’, ‘ik word niet gezien’, ‘ik kan niet zijn zoals ik ben’, ‘ik ben niet goed, aardig, slim, sterk, belangrijk, interessant genoeg’, enzovoort en zo verder. Ik wil niet zeggen dat ik al die gedachten even sterk gehad heb en nog heb, maar vele ervan zijn toch in mijn leven toch wel op enigerlei moment voorbij gekomen, en ik heb ze in mijn praktijk ook veelvulduig bij anderen gezien.

Gedachten hebben manifesterende werking, of met andere woorden: ze hebben de neiging werkelijkheid te worden. Als je maar vaak genoeg negatief over jezelf denkt, nemen je kracht en je mogelijkheden tot groei en vervulling daadwerkelijk af. Daarom verdient het aanbeveling ze te vervangen door meer opbouwende gedachten over jezelf. Maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Je hebt die opbouwende gedachten wel – ik ben OK, ik maak verschil, ik doe er toe, ik word gehoord – maar de ondermijnende gedachten blijven hardnekkig aandacht eisen. Althans voor vele mensen is dat zo. Je kunt ze wel onderdrukken, maar dat kost energie en daarmee geef je ze ook feitelijk energie. Ze woekeren onderhuids voort en hebben dan eveneens manifesterende werking.

Daarom heeft de psychologie een aantal methoden ontwikkeld om de negatieve gedachten daadwerkelijk te transformeren in positieve – die niet het tegengestelde zijn van de negatieve, maar wel de negatieve ongedaan maken. Bijvoorbeeld: ‘ik ben volslagen machteloos’ kan getransformeerd worden in ‘mijn bestaan doet er toe’. Van al die methoden kies ik er hier één uit: het schrijven van haikus. Haikus zijn Japanse gedichtjes die voloen aan de volgende voorwaarden:

Ze bestaan uit drie regels van respectievelijk vijf, zeven en vijf lettergrepen
Ze hebben een verbinding met de natuur
Ze beschrijven een ontwikkeling; ergens halverwege is er een omslagpunt

Als je dus een negatieve gedachte over jezelf hebt, verzin dan een andere, positieve gedachte over jezelf die ook waar is, maar misschien op dat moment niet zo op de voorgrond staat. En verzin dan een of meer haikus die de transformatie van de negatieve gedachte naar de positieve symbolisch weergeeft. Bijvoorbeeld: het omzetten van ‘ ik ben machteloos’ in ‘ ik geloof in mezelf’. Twee haikus:

de boom wordt geveld;
de oermoeder geeft hem voor
duurzame huizen

de knop gebroken,
zaad valt op vruchtbare grond:
stralende toekomst

Graag nodig ik uuit om voor uzelf ook haikus te gaan maken om uw negatieve gedachten te transformeren. Als u het leuk vindt dat anderen die ook lezen: stuur ze dan op als reactie op dit blog, of naar spl@antenna.nl. Misschien plaats ik er enkele in een van de volgende blogs.

En over TTIP: de volgende keer.

To make a difference (Dutch and English texts).

1 reactie

DUTCH TEXT, ENGLISH BELOW.

Nu het wel duidelijk is dat de Aarde zal opwarmen met minstens drie graden, met alle desastreuze gevolgen van dien, lopen we het gevaar uit onmacht weg te kijken en onverschillig te worden. Maar dat is toch niet nodig – want we kunnen leren hoe we op een menswaardige en creatieve wijze met deze dreiging kunnen omgaan. In 2008 schreven Jan Paul van Soest, Judy McAllister en ikzelf in ‘De Aarde heeft koorts’ (2008) hierover een passage die nog niets aan actualiteit heeft ingeboet. Hier volgt deze passage:

Blijven kijken houdt ook in dat we openstaan voor onorthodoxe ideeën en mogelijkheden, voor wat schijnbaar onmogelijk is.

We willen je nu even meenemen in een van die mogelijkheden, en nodigen je uit eens even te denken in termen van ‘Wat als…?’ Wat als er een intelligent, creatief bewustzijn zou bestaan dat die andere levensvormen van informatie voorziet? Een bewustzijn waarmee we ons zouden kunnen verbinden? Wat als er behalve ons nog een andere scheppende kracht zou bestaan, niet-fysiek, waartoe we ons op creatieve wijze zouden kunnen verhouden en die als het ware een verbond van bondgenoten vertegenwoordigt die met ons willen samenwerken bij de uitdaging die voor ons ligt. Dit soort vragen komt op als we kennis nemen van wat er in Findhorn gebeurd is in de zestiger jaren. (zie: https://www.findhorn.org/aboutus/vision/history/ – .VgT7nekmVb4) *)

Samenvattend: we staan dus voor een keuze. Of we zien de realiteit onder ogen, of we sluiten de ogen daarvoor. Ook als we blijven kijken zullen we af en toe de tirannen van ontkenning en positiviteit**) ontmoeten, maar dan kunnen we ze laten voor wat ze zijn. We kunnen onze veerkracht ontwikkelen, en er voor kiezen moedig te leven. Dan kunnen we op zoek gaan naar bondgenoten zowel binnen als buiten de fysieke werkelijkheid.

Maar er is geen garantie dat we deze crisis zonder kleerscheuren te boven zullen komen. Aan de andere kant, als we niet kijken en niet moedig zijn, dan loopt het zeker op een ramp uit.

Stel je bent van nature cynisch. Dan vragen we je er eens even op deze manier tegenaan te kijken. Stel dat jouw hart of verstand nu juist de cruciale druppel kan leveren die maakt dat het vat van de collectieve wil laat overstromen. Dat jij degene bent die het verschil maakt tussen een toekomst waarin het verhaal verteld wordt van hoe, op de valreep, nog heel grote veranderingen plaatsvonden, of een toekomst waarover gezegd kan worden: ‘ze hadden het bijna gered.’

*) Een interessante spirituele vraag is of dit bewustzijn los van de mensheid bestaat, of dat het collectieve bewustzijn van de mensheid hier deel van uitmaakt.

**) Bedoeld wordt het ten onrechte stellen dat het allemaal zo’n vaart niet zal lopen, en dat we het wel eenvoudig zullen oplossen.

ENGLISH TEXT.

Now that it is clear that the Earth will warm up until at least 3 degrees centigrade with all its disastrous consequences, we run the risk, out of impotence, to look away and become indifferent. However, that is not necessary because we can learn how to be able to deal with this treat in a human and creative way. In 2008 Judy McAllister, Jan Paul van Soest and I wrote about this in ‘Earth Fever ‘ (American Edition: 2009). This passage is still up-to-date. Quote:

Sustaining our gaze also entails being willing to be open to unorthodox ideas and possibilities, staying open to the seemingly impossible. While acknowledging the time spent, individually and/or collectively, caught up in the pastime of ‘if only’ I would like to invite you to enter into a few moments of ‘what if’.

What if there is an intelligent, creative consciousness informing those forms with which we can engage? What if there is another constituency, a non-physical, non-human constituency with which we can creatively engage and which represents a league of allies unlike any previously called into the challenge that lies before us. These are questions that follow on naturally if we learn to know about what happened in Findhorn in the sixties.[1]

In summary: it’s our choice. We can sustain our gaze, adding our voice and energy to the process or we can choose to inhabit a favourite abyss, be it panic, paralysis, denial or despair. Those who choose to cultivate resilience, to live courageously, to sustain their gaze, will inevitably visit the abyss that is the abode of the tyrants. *) It is our capacity to visit them, to experience them as fully as the moment requires, and then to leave them. We can choose to develop our resilience and living courageously. Then we can search and find allies, in this and the other reality.

There are no guarantees that the movement towards a simpler, healthier world system will triumph. On the other hand, if we don’t look and dare, then a disaster will be certain.

And if you are of the cynical inclination – we would ask you to consider this. What if it’s your heart/mind that’s the final drop needed to allow the vessel of collective will to reach overflow point? What if you are the one who makes the difference between a future where the story that is told is one of where and how the radical changes actually happened just in time, or a story of how ‘they’ almost made it?

[1] In Findhorn at that time a community grew, based on cooperation with those allies. This community still exists, and developed into a successful living and working community, an international educational centre, an eco-village and a network of small, commercial sustainable businesses. See https://www.findhorn.org/aboutus/vision/history/ – .VgT7nekmVb4). It is an interesting question if the mentioned constituency is non-human after all, or if the human collective consciousness is part of it.

*) The tyrants of denial or false optimism.

Ons persoonlijke verhaal.

1 reactie

In de zeventiger jaren was het in de psychotherapie gebruikelijk dat we de cliënt een levensscript lieten schrijven. Dat idee hadden we ontleend aan de transactionele analyse (TA). Het idee daarachter was dat we dit levensscript onbewust hadden gevormd in de eerste zeven jaar van ons leven, en dat dit vergaand ons doen en laten in ons dagelijks leven bepaalde. Maar omdat dit levensscript een antwoord was op een situatie uit de kindertijd die intussen allang niet meer bestond, was dit levensscript vaak niet meer functioneel. Vandaar dat we het lieten opschrijven – dan kon je zien wat je wilde veranderen.

Hoewel hier en daar deze methodiek nog wel gebruikt wordt, is het schrijven van een levensscript over het geheel genomen in onbruik geraakt. Naar mijn stellige overtuiging is het echter heel zinvol als we niet zozeer een levesnscript van onszelf zouden maken, maar wel een autobiografie. Ik geloof dat we op deze wereld komen met een voorbestemd levensdoel. Naast het (her)ontdekken van onze talenten en onze interesses lijkt het vaak nodig uit te vinden wat onze bestemming is en die te volgen, als we willen komen tot een vervullend en gelukkig leven. Danaan Parry zei het zo: we zijn allemaal een stukje van de planetaire puzzel en het is onze opdracht uit te vinden wat ons eigen stukje is.

In mijn eigen leven en met mijn cliënten en leerlingen heb ik altijd verschillende methoden gehanteerd om er achter te komen wat die bestemming is. Zoals: het ontdekken van mijn zijnsvisie (wie of wat wil ik uiteindelijk zijn?) en mijn doevisie (wat wil ik doen in dit leven?), het beantwoorden van vragen als: wat heb ik te geven, te doen en te leren in dit leven? Ook heb ik, in navolging van Caroline Myss (Sacred Contracts, 2001) gewerkt met de archetypen in mijn persoonlijkheid om zodoende mijn ‘heilig’ contract in dit leven uit te vinden – het plan voor mijn leven dat ik samen met mijn gids heb afgesproken al voordat ik in dit leven arriveerde, en dat ik vervolgens weer vergeten ben. Dit contract is ‘heilig’ omdat het gewijd en onaantastbaar is als we eenmaal geboren zijn.

Ik heb in mijn leven ook veel aan autobiografie gedaan. Voor een deel heb ik dat gepubliceerd, maar diepgaander zijn de aantekeningen die ik gemaakt heb op mijn pelgrimsreis naar Praag. Zo kon ik de rode draad in mijn leven ontdekken, en zo kwam ik ook uit op mijn heilige contract. Ik kon toen ook de betekenis van de schijnbare omwegen en dwaalwegen zien. Helaas heb ik deze werkwijze te weinig aan mijn cliënten en leerlingen aangeboden. Maar ik kan het schrijven van een ‘heilige’ autobiografie aan iedereen aanraden, die geïnteresseerd is in de betekenis van zijn leven en de unieke bijdrage die hij/zij kan leveren aan een wereld in nood. Het is heel leuk om te doen, geeft je houvast in de wereld, en maakt dat jij precies gaat passen in de planetaire puzzel. De wereld heeft dat unieke stukje dat jij bent, dat door geen ander kan worden vervangen, nodig.

(Dit stukje is geïnspireerd door het boek Your Unique Self van Marc Gafni)

De zolder van mijn geest

1 reactie

In deze fase van mijn leven ben ik van alles aan het opruimen. Oude documenten, nutteloze snoeren en apparaten, oude kleren die ik niet meer draag, boeken die ik toch niet meer lees, en niet in de laatste plaats: de zolder van mijn geest. Ongelofelijk wat daar in de loop van de jaren is opgeslagen aan zinvolle en nutteloze kennis. Voor een deel netjes in een archief met kasten en hangmappen, voor een deel ongeordend in stoffige kisten en koffers die achteraf staan, en waarin ik niets meer kan vinden, of juist onverwacht op een vergeten weetje of herinnering stuit. Ik wist niet dat ik het in me had.

Een groot deel van die kennis gaat over persoonlijke ontwikkeling. Dat was per slot van rekening het specialisme waarmee ik mijn brood heb verdiend. Nu dacht ik dat, voordat ik al die kennis weggooi, of op mijn zolder laat liggen zodat het bij mijn dood verloren gaat, ik het beter beschikbaar kon maken voor de buitenwereld. Dus had ik die kennis geordend in een achttal artikelen die zijn verschenen in het vrijmetselaarstijdschrift Thoth, en heb ik die artikelen nu gebundeld in een handzaam boek: ‘ Op weg naar jezelf. . . een pelgrimsreis in zeven etappes’.

Het boek bevat een soort ‘road map’, een soort landkaart in de vorm van een matrix, die de pelgrimsreis indeelt in zeven etappes of fasen, en tegelijkertijd de verbinding legt met negen theorieën en werkwijzen op het gebied van persoonlijke en spirituele groei. Die roadmap zit, behalve in het inleidende hoofdstuk, ook achterin het boek vanwaar hij kan worden uitgevouwen, zodat je hem tijdens het lezen (het afleggen van de weg) telkens kunt raadplegen.

Voor de kenners: de werkwijzen en theorieën heb ik ontlleend aan de volgende bronnen: de vedische chakraleer, het werk van Caroline Myss en Ton van der Kroon, het transformatiepel, de RK Kerk, de antroposofie, de oude (Westerse) mysteriescholen, de kabbala, en Kundalini-yoga, waaraan ik dan zelf nog een werkwijze heb toegevoegd. En passant geeft het ook af en toe een inkijkje in de vrijmetselarij. Overigens merk ik, dat als je zo bezig bent met opruimen, er nog veel meer kennis beschikbaar blijkt te zijn, maar naar volledigheid heb ik niet gestreefd. Dat streven zou geleid hebben tot een onhanteerbare brei, waar niemand meer iets aan heeft. Soms heb ik naar de bron van al die niet genoemde kennis verwezen, maar voor de rest: het is goed voor het oud vuil. Het is ongelooflijk wat een mens gedurende een lang en interessant leven allemaal opslaat en met zich meesleept.

Dit boek kan nuttig zijn zowel voor hen die de eerste schreden zetten op het pad naar bewuste zelfontwikkeling, als voor hen die al vergevorderd zijn op die weg. Voor de eersten is het een gids, die je veel tijd kan besparen, omdat je dwalen niet weer steeds hoeft te leiden tot verdwalen. Voor de gevorderden kan het prettig zijn om een overzicht te hebben van de reeds afgelegde weg. Het kan je ook helpen om jouw kennis, niet de mijne, weer door te geven aan anderen.

Het zou wel fijn zijn als dit boek goed verkocht zou worden, want ik heb er best wat geld in geïnvesteerd. Ook geloof ik dat deze wereld zelfontwikkeling en bewustwording nodig heeft, en ik vlei me met de gedachte dat dit boek daarvoor een bescheiden bijdrage kan zijn. Dus als je het zelf niet wilt aanschaffen, omdat je denkt: dat weet ik allemaal al (en dat is waarschijnlijk ook zo), verspreid dan de mare dat dit handige boek is uitgekomen! Waarvoor dank!

Bestellen is mogelijk via de uitgever, https://webshop.elikser.nl/s/erik%20van%20praag, via de boekhandel of, over enige dagen, via bol.com.

The meaning of Good Friday

1 reactie

Why is Good Friday called Good Friday? After all it is the memorial day of a terrible incident: the crucifixion of Jesus. But for religious people also something very special was happening: by his self sacrifice Jesus has redeemed humankind from sin. And that one could call very good indeed (Some sources however claim that Good Friday is deducted from God’s Friday. I stick to the first meaning). Unfortunately this cannot be true. Look around you, and we see sin and evil everywhere.

I see Good Friday rather as a metaphor for the going hand in hand of good and evil. The evil of Good Friday is clear enough: the conviction and killing of an innocent man, whose only fault was that he stayed with his faith. The good thing was that a man kept his integrity, no matter what. Some see this as madness, but I see it as extreme courage, even considering that he found support in his faith.

Both these manifestations of human life, good and evil, can be seen in affluence today. One can see these life forms all around us, and also in ourselves. It is worthwhile to search for these forces in ourselves, because (self-)knowledge is power: the power to choose between good and evil. Good Friday (like the Thusrsday before and the Saturday after it) is a good opportunity to investigate these forces in our meditation and prayer. Listening to one of the great Passion compositions, at home, in the church or in the concert hall, may be a great inspiration.

This whole period of the Lent in a way is a period of repentance. This is strange, because the season is also the season of Imbolc (Candlemas): a period of growth, a period of shifting form inner contemplative focus toward an outer focus of conscious manifestation. So this period itself is a period of opposites: contemplation and action.

Nothing in this world can exist without its opposite. No contemplation without action, no light without darkness and no good without evil, and the stronger the evil, the stronger the good. Therein lies our hope for this world. Life will always survive. Therein lies the message of Easter. I wish you a Happy Easter.

Wat doet de wijze?

Geef een reactie

In mijn vorige blog stelde ik, in het voetspoor van Neale Walsh, dat de beroerde ecologische en sociale toestand waarin wij de wereld brengen een gevolg is van de wijze waarop we over onszelf en de wereld denken. Zoals Walsh stelt: denken leidt tot woorden, en die woorden tot daden (of juist niet-handelen) en zo scheppen we onze individuele en collectieve realiteit. En dat betekent dat een verandering ten goede alleen maar kan beginnen met een verandering in ons denksysteem. Maar dat is bijna niet te doen, omdat ons denken geworteld is in onze individuele en collectieve historie en in onze cultuur. En ik eindigde toen met de vraag hoe we ons denksysteem dan wel kunnen veranderen.

Wat we kunnen doen is de volgorde in het zojuist beschreven proces – denken, woorden, handelen – omkeren. We kunnen met ons handelen beginnen. In Conversations with God laat Walsh zien hoe dat zou kunnen werken. Als we ONMIDDELLIJK, zonder nadenken, op onze omgeving reageren kunnen we onze denkpatronen doorbreken. Walsh geeft het voorbeeld van een man die krap bij kas zit, erg geoccupeerd is met geld en denkt over geld in termen van schaarste. Maar de man heeft ook een andere kant. Als hij een bedelaar op straat ziet is zijn eerste impuls misschien deze man/vrouw onmiddellijk vijf euro te geven. Maar dan komt zijn denken tussenbeide: ‘dan leert die man/vrouw nooit zelf verantwoording te nemen’, of: ‘ik zit krap bij kas’, of: ‘dan moet ik mijn portemonnaie pakken en die kan wel afgepakt worden’, of, ‘weet je wat, ik geef hem/haar gewoon 20 cent, even in mijn zak voelen daar moet ik nog een los muntje hebben’, en intussen is hij hem/haar voorbij gelopen en dan doet hij dus maar niets. Dat is een gemiste kans om zijn denkpatroon over geld te veranderen. Had hij onmiddellijk zijn impuls gevolgd, dan had hij, met name als hij dat op dit gebied vaker zou doen, wellicht over geld kunnen gaan denken in termen van overvloed. En dat zou zeker zijn financiële situatie veranderd hebben.

Dit is misschien een wat banaal en versimpeld voorbeeld, maar het maakt wel duidelijk hoe het kan werken. Krishnamurti zegt daarover het volgende: “Als u het gevaar van uw bepaald zijn slechts als een verstandelijk begrip beschouwt, zult u er nooit iets aan doen. Als u een gevaar als zuiver denkbeeldig ziet, dan is er een conflict – en ook een tijdsverloop, EvP -tussen het denkbeeld en het handelen, en dat conflict neemt uw energie weg. Alleen wanner u het bepaald zijn en het gevaar daarvan onmiddellijk ziet, zoals u een afgrond ziet, handelt u. Zien is dus handelen.” (Uit: Laat het verleden los). Deze gedachte sluit ook aan bij Fritz Perls, die zegt: “There is only thing that should control, and that is the situation.”

Zo zeggen dus drie van mijn gerespecteerde leermeesters hetzelfde: als je constructief in de wereld wil staan komt het er op aan onmiddellijk te handelen. Onmiddellijk, dus zonder tussenkomst van het denken, en zonder dat er tijd verloopt tussen de gedachte en de handeling. Dat is een ingrijpend inzicht, dat haaks staat op wat we gewoon zijn. Het lijkt ook tegenstrijdig met wat ik in eerdere blogs gezegd heb over het belang van wachten, niets doen, en het ontwikkelen van zuiverheid. Maar ik zie daar geen tegenstelling in met wat Walsch, Krishnamurti en Perls beweren. Want om onmiddellijk te kunnen handelen moet je eerst helder kunnen zien, en dat kun je ontwikkelen door stilte en zuiverheid.

Wat hier gesteld wordt lijkt ook in tegenspraak met de noodzaak van het ontdekken van onze missie in dit leven (ons heilig contract), en het ontwikkelen van onze visie: hoe we willen leven en werken. Maar ook dat is geen tegenstelling: het is ons heilig contract, samen met onze levensenergie die het onmiddellijk handelen aanstuurt. Dat neemt allemaal niet weg dat we hier toch stuiten op paradoxen, zoals het belang van handelen en niet-handelen tegelijkertijd, de spanning tussen individu en systeem (veranderen we op deze manier ook ons collectieve denken?), het verschil tussen intuïtie en ego-impulsen (waaronder bijvoorbeeld handelen uit schuldgevoel) en de tegenstelling tussen actie en meditatie. Maar ja, dat is het leven: het zit vol tegenstellingen en paradoxen. Het laatste woord is hier nog niet over gezegd – ook niet door mij. Voorlopig moeten we het even doen met de woorden van de Taoïst: “de wijze behartigt zijn zaken zonder te handelen, en toch blijft niets ongedaan.” Begrijpt u het?