Oudejaarsdag/avond is een moment van terugkijken op het afgelopen jaar: wat was fijn, wat was frustrerend, wat wil ik laten gaan, en wat wil ik het volgend jaar anders doen. Maar dit jaar verviel ik eigenlijk meer in een terugkijken op mijn 80-jarige leven tot dusverre. En wat ik zag beviel me. Ik heb een prachtig leven gehad, met heel mooie belevenissen. Natuurlijk waren er wel moeilijke tijden en momenten, maar over het geheel genomen ben ik toch wel heel tevreden. Zelfs de pijnlijke en moeilijke ervaringen hadden hun functie. Niet alles wat ik wilde bereiken is me gelukt, en daar heb ik wel een tijdje moeite mee gehad, maar dat heb ik intussen wel een plaats gegeven. Er is eigenlijk maar één ding dat me tot op de dag van vandaag frustreert. En dat is dat het boek De Aarde heeft koorts (2008) over de klimaatproblematiek, dat ik samen met Jan Paul van Soest en Judy McAllister heb geschreven, zo slecht is verkocht.
Ik heb het boek deze dragen weer eens ter hand genomen. Men zegt wel eens dat ‘eigen roem stinkt’, maar ik wil toch wel kwijt dat ik dat boek nog steeds een prachtig boek vindt. Het boek was geboren uit de nood die we alle drie voelden omdat wij zagen dat de opwarming van de aarde volledig uit de hand dreigde te lopen met alle desastreuze gevolgen van dien. Wij hadden de aarde en haar bewoners te lief omdat zomaar te laten gebeuren. Wij vulden elkaar als auteurs heel mooi aan. Jan Paul zorgde voor de feitenkennis (wetenschap), Judy voor de spirituele dimensie en ik zelf gaf mijn bijdrage als psycholoog/andragoloog. We hebben in dat boek vele bijdragen opgenomen van deskundigen op diverse terreinen, nationaal en internationaal, bekend en minder bekend. En we gaven na de analyse van het probleem ook een scala van dingen die we zouden kunnen doen om deze tragedie alsnog af te wenden.
Er zijn van dat boek slechts enkele honderden exemplaren verkocht. In het Engelse taalgebied liep de vertaling nauwelijks beter. Misschien waren we onze tijd te ver vooruit, wie zal het zeggen. Het probleem had niet de aandacht die nodig was – niet bij beleidsmakers en ook niet bij de bevolking als geheel – daarom hadden we het boek juist geschreven. En eigenlijk is dat nog steeds zo. Weliswaar is nu iedereen zich wel van dit probleem bewust, maar nog steeds laten zeer velen niet tot zich doordringen hoe erg de consequenties kunnen zijn. Ware dat wel zo, dan was er wel meer gevoel van urgentie en meer baanbrekend beleid. Het klimaat akkoord van Parijs laat het voorlopig voornamelijk bij mooie woorden. (Hoewel. . . de actie van Frans Timmermans en de Europese Unie is een bescheiden eerste stap. Voorshands alleen nog maar een plan en een budget, maar wie weet. . . ).
Gelukkig zien we onder jongeren nu ook een tegenbeweging opkomen. Daarbij denk ik aan mensen als Greta Thunberg, en te onzent Lena Hartog (https://www.collaction.org). Zij willen het puin ruimen dat mijn en de na mij komende generaties hebben laten liggen. Voor mij een signaal dat ik mijn frustratie nu maar eens moet loslaten. Dan kan ik schoon het nieuwe jaar in. U wens ik eveneens een nieuw begin toe.
