Waar had men het over? Of je je sokken beter staand of zittend aan kunt trekken.
(George Monbiot, over de luchtigheid van het nieuws)
Luchtigheid en onbenulligheid zijn belangrijk. Maar vandaag even niet.
(Stevo Akkerman in Trouw, 17 januari 2024)

De afgelopen maanden hebben er drie nieuwsfeiten plaats gevonden die voor onze toekomst van cruciaal belang zijn. Het is opmerkelijk hoe weinig publiciteit de nieuwsfeiten hebben gekregen, althans hier in Nederland. Ik doel op het aannemen van de disclosure act door het Amerikaanse congres, op de Kogi boodschap, en over het Global Risks report van het World Economic Forum (WEF). Over de eerste twee zaken heb ik in mijn vorige blogs geschreven, nu wil ik aandacht geven aan het verschijnen van het Global Risks report. (https://www3.weforum.org/docs/WEF_The_Global_Risks_Report_2024.pdf)

Dit rapport is gebaseerd op een onderzoek onder 11.000 relaties van het WEF: CEO’s, zakelijke leiders, politici en experts in 113 landen, waaruit een overzicht is samengesteld over de risico’s, lokaal, regionaal en mondiaal, die we als mensheid lopen. Dit overzicht is vervolgens voorgelegd aan een steekproef van 1500 van hen met de vraag: hoe groot is de kans dat we in de komende twee jaar een wereldwijde catastrofe zullen ondergaan. 30 % van hen acht die kans aanzienlijk, terwijl maar 15 % die kans klein acht.

Nu zou je verwachten dat het WEF in zijn bijeenkomst van 15-19 januari veel aandacht aan dit rapport zou besteden. Niets is minder waar. Het forum was ‘business as usual’, met veel aandacht voor het Future of Growth report, zakelijke dealtjes in de achterafzaaltjes, met mooie verhalen voor de Bühne over duurzaamheid, maar met werkelijk geen enkel houtsnijdend idee over hoe we de wereld gaan redden. Marktwerking is nog steeds een heilige koe; de overheden moeten kleiner. Er zijn enkele (in verhouding nog niet veel) miljardairs die wel meer belasting willen betalen, maar alleen maar als ze zelf mogen bepalen waar dat geld aan besteed wordt. Hoe zo democratie? (zie bijvoorbeeld Peter Goodman in Trouw, van 19 januari, de verdieping; en het artikel van Stefan Vermeulen in NRC van 20 januari: Hoe ‘patriottisch’ zijn de superrijken nu werkelijk?)

Er zijn nu dus drie signalen die duiden op het acute gevaar waarin we verkeren (er zijn er meer, maar deze drie zijn nu de opvallendste). Het is om woedend of moedeloos van te worden. Of u kunt u hoofd in het zand steken en denken dat het allemaal wel los zal lopen of dat we het in technische zin wel zullen oplossen, quod non. Maar is dan er nog wel iets wat wij kunnen doen, dat enig effect heeft? Daarover ga ik volgende week graag met u in gesprek.