Tag archieven: archetypen

Zielsidentiteit.

Een manier om meer over onze ziel te weten te komen is uitvinden wat de persoonlijke archetypen zijn die bij ons horen. De meeste van de lezers van mijn blog zijn met dit begrip wel bekend – voor hen die dit niet zijn verwijs ik naar mijn blog van 11 maart van het vorig jaar. Daar heb ik ook in het kort aangegeven hoe we onze eigen archetypen kunnen vinden. Het is het handig om uit te gaan van een lijst van archetypen waaruit dan intuïtief de belangrijkste eigen archetypen kunnen worden geselecteerd. Volgens Caroline Myss behoren daar in elk geval de volgende archetypen bij: slachtoffer, saboteur, kind en prostitué ( = je zelf verloochenen om iets te bereiken).
Archetypen zijn andere persoonlijkheidseigenschappen dan karaktertrekken of het type van je temperament. Zijn deze laatsten een gevolg van de interactie tussen aanleg (nature, genen) en opvoeding (nurture, conditionering), de archetypen komen uit een veel oudere bron. Het woord zegt het al: oer-beeld. Ze maken een onlosmakelijk deel van je ziel uit. Daarom dragen archetypen bij tot je zelfbewustzijn, je zielsidentiteit, je diepere identiteit die, zoals ik eerder (18 november) heb vastgesteld, los staat van je ik-bewustzijn.

Dat is een mooi bruggetje om over te gaan tot een volgende manier om nader tot je ziel te komen. Dat is het stellen van de vraag: Wie ben ik ? Niet een keer, maar tien, twaalf, honderd keer; net zo lang tot je een simpel antwoord krijgt van een, twee of drie woorden waarvan je weet: dit is – voor nu – het ultieme antwoord (als je nog enige twijfel voelt, moet je nog even doorgaan). Merkwaardigerwijze is dat antwoord niet een versterkt ik-bewustzijn, maar een expressie van je zielsidentiteit. Het proces kan versneld worden als je het samen doet met een ander, waarbij die alleen maar aan jou de vraag stelt – wie ben je?- en luistert. Als er een stilte valt, kan die ander de vraag na verloop van enige tijd herhalen. Om de paar minuten (bijvoorbeeld vijf) wissel je van rol, en word jij de luisteraar en stel jij de vraag aan de ander. Daarom noemde ik dit onderzoek een dialoog. Dit proces wordt aanzienlijk vergemakkelijkt als je het in een workshop doet. (zie pagina ‘Quantumsprong’ op deze website en ‘Enlightenment Intensive’ op internet)
Ook in workshops werkt de volgende oefening. Je gaat tegenover iemand staan en zegt: Ik ben anders dan jij – maar niet echt. De ander luistert alleen maar. Je regelt het zo dat iedereen in de groep de anderen twee keer tegenkomt, en de tweede keer wissel je van rol. Ik ken maar weinig oefeningen die zo snel en direct een zielservaring en een zielsverbinding met anderen kan opleveren.*

Volgende week duiken we echt de ziel in.

*) Deze oefening is ontleend aan Danaan Parry, en staat meer uitgebreid beschreven in mijn boek Spiritueel leiderschap, pagina 176.

De bewustzijnsrevolutie – II

Dit is een blog in een serie die begonnen is op 4 februari j.l.

Het bewustzijn omtrent de klimaatcrisis begint langzaam baan te breken. Zo maakt zeven op de tien Nederlanders zich zorgen over klimaatverandering. Ook wordt langzamerhand ingezien dat de pandemie en de klimaatcrisis een gemeenschappelijke wortel hebben: namelijk de manier waarop we met onze natuurlijke omgeving omgaan. Toch dringt de ernst van de situatie nog lang niet tot iedereen door. Twee voorbeelden: de partijen die pleiten voor de halvering van de veestapel zullen bij de verkiezingen gezamenlijk niet meer dan ca. 30 zetels halen. En iedereen is voor veel meer windmolens. Maar niet in mijn achtertuin, niet in het landschap (horizonvervuiling) en niet op zee (verstoring van het maritieme ecosysteem). Op industrieterreinen is onvoldoende ruimte. Kortom, we willen wel windmolens maar toch eigenlijk ook niet. Deze voorbeelden zijn moeiteloos uit te breiden. Daarom is er een revolutionaire omslag van ons bewustzijn nodig.

Zoals ik in mijn vorige blog schreef is die revolutie al gaande, maar in het tempo van een evolutie. Hoe kunnen we die omslag versnellen? In de eerste plaats door ons bewust te worden van de allesoverheersende rol van archetypen in onze samenleving.

Het begrip archetype is al oud. Het duikt voor zover ik weet voor het eerst op bij Plato, maar die noemde het ‘ideeën’. Daarna zien we het volgens Wikipedia opduiken bij Descartes, Locke en Kant. Maar degeen die er echt een levenswerk van heeft gemaakt is Carl Jung. Bij Jung zijn archetypen symbolen en idee-patronen uit ons collectieve onbewuste. Er zijn algemene archetypen, zoals de schaduw, of de anima, maar ook persoonlijke, zoals de Held, de Wijze, het Kind, de Oplichter, het Slachtoffer. Door Caroline Myss is dit verder uitgewerkt in haar boek Sacred Contracts (ook vertaald als: Heilige Contracten). Zij stelt dat iedereen een uniek eigen archetype-patroon heeft, en dat we er radar voor hebben om dat bij de ander te herkennen. Zo zijn een paar van mijn eigen archetypen leraar, verhalenverteller en vader (dat zijn dus geen functies, maar karaktertrekken). Caroline Myss heeft in het genoemde boek ook een methode beschreven om te ontdekken wat ons eigen archetype-patroon is. De tarot kaarten, met name de Grote Arcana, zijn ook te zien als archetypen.

Op welke wijze draagt het ontwikkelen van gevoeligheid voor archetypen en het ontdekken van ons eigen patroon bij tot de bewustzijnsverruiming die nodig is om op een goede manier om te gaan met de klimaatontwrichting? Dat kan op twee manieren: één, doordat we middels het ontdekken van onze archetype-structuur ook helderheid kunnen krijgen over onze missie op aarde , waar ik over schreef op 25 februari. Daardoor krijgen we inzicht in wat onze unieke bijdrage zou kunnen zijn in verband met de klimaatontwrichting. En, ten tweede, doordat een grotere gevoeligheid voor archetypen in onszelf en om ons heen ons inzicht in wat er in de wereld gaande is vergroot, terwijl we er tegelijkertijd meer afstand van kunnen nemen. Het bevordert onze ‘helicopter-view’ en daardoor onze veerkracht.

Volgende week over: van overleven naar samenleven.

Twee kaarten uit het 80-Card Deck van Caroline Myss. Elk archetype heeft een licht- en een schaduw kant.

Ik ben Gaia

Jarenlang heb ik gedacht dat de manier om betekenis te geven aan je leven was om uit te vinden wat je bestemming – of missie, opdracht, sacred contract, hogere levensdoel – is en daar dan naar te leven. Zodoende vind je dan ook je zelfwaardering, levensvervulling, voldoening en je identiteit:  ik ben, ik besta. Maar in deze periode van bewustzijnstransformatie en paradigmaverschuiving (die al in 1945 is ingezet, en thans in een stroomversnelling lijkt te komen) is dat niet meer voldoende. We dienen eenheidsbewustzijn te ontwikkelen. Het verstandelijk weten dat we allemaal deel uitmaken van een groter geheel is nu bij de meeste mensen – zeker bij de lezers van dit blog – wel doorgedrongen. Maar dat verstandelijke inzicht is nog iets anders dan dat eenheidsbewustzijn in al je vezels doorvoelen. We dienen te transformeren van  ik ben naar ik ben Gaia.

Hoe ontwikkelen we nu die nieuwe identiteit? Wel, op analoge manier zoals we de ik-identiteit ontwikkel(d)en. Ter herinnering: dat kan/kon op verschillende manieren. Een manier is om antwoord te vinden op vragen als : wie of wat ben ik, en waar ga ik naar toe? Deze tweede vraag is nauw verwant aan de vraag naar onze bestemming. Voor sommige mensen is het antwoord op die vraag al vroeg in hun leven volstrekt helder, maar voor de meesten van ons is het vinden van onze bestemming een hele zoektocht, een echte queeste of pelgrimsreis. In mijn jarenlange praktijk als therapeut en coach heb ik vele hulpmiddelen aangedragen om die reis te volbrengen. Ik noem er een drietal: 1. het ontdekken en transformeren van je negatieve, vaak onbewuste kernovertuigingen, 2. het uitvinden wat de archetypen zijn die je persoonlijkheid karakteriseren, en hoe ze in de verschillende domeinen van je bestaan een rol spelen*), en 3. het ontwikkelen van je levensvisie (te onderscheiden in een zijnvisie – wie wil ik zijn – en een doenvisie – wat wil ik in dit leven doen – ; beide te formuleren alsof die visies reeds bereikt zijn (affirmaties). Als je er tegelijkertijd in slaagt de werkelijkheid – zowel wie je bent als wat er om je heen gebeurt – onder ogen te zien gaan die visies voor je werken: je wordt er door geïnspireerd en je krijgt de wind mee.

Het voert te ver om deze en andere hulpmiddelen hier uit te werken, daarvoor zijn er andere media. Het spreekt vanzelf dat ik die hulpmiddelen ook voor mezelf heb toegepast. Dat leidde er toe dat ik steeds dichter kwam bij mijn uiteindelijke bestemming. Die heb ik in de loop van mijn leven steeds duidelijker kunnen formuleren: van ‘zoeker’ via ‘onderzoeker, ziener, leraar, leermeester’ naar uiteindelijk de bestemming die ik het beste kan formuleren als een zen-metafoor: ‘het putten van water en het hakken van hout’. Evenzovele stations op mijn levensreis. Mijn volgende bestemming lijkt me de dood, maar dat is geen levensbestemmming meer. Dit is uiteraard mijn persoonlijke reis, die van jullie ziet er waarschijnlijk weer heel anders uit.

In mijn volgende blog ga ik er op in hoe we op vergelijkbare wijze onze Gaia-identiteit kunnen ontwikkelen.

Richting? Keuze?

*) Caroline Myss, Sacred contracts, 2001