Tag archieven: luisteren

De zoektocht naar waarheid, deel II

2 reacties

In onze zoektocht naar Waarheid (zie de vorige twee blogs) besteed ik vandaag aandacht aan de tweede kolom uit bovenstaande matrix. De waarheid is ook te vinden in het contact met de ander. Een voorwaarde daarvoor is dat je echt wilt luisteren en echt wilt zien. Kunnen en willen we luisteren zonder meteen te reageren? Kunnen we luisteren zonder iets te willen bereiken? Kunnen we door de woorden heen, middels toon en expressie van de ander, contact krijgen met de achterliggende gemoedsbeweging? Met andere woorden: kunnen we luisteren uit echte interesse in wie die ander is? En kunnen we kijken zonder dat een voorafgaand beeld van die ander schuift tussen wat we zien en wie die ander werkelijk is? Kunnen we in het gelaat en de motoriek van de ander zijn/haar essentie zien? Met andere woorden: kunnen we en willen we zien zonder oordeel vooraf?

Al we tot dit alles bereid en in staat zijn – dat valt overigens door oefening te leren – kunnen we de ander echt leren kennen. En dat werpt ook weer een licht op onszelf. Het unieke zelf van de ander, het geheel van zijn/haar eigenschappen, roept vrijwel altijd een innerlijke reactie op: van sympathie of antipathie, hoe licht ook. Dat heeft alles te maken met soortgelijke eigenschappen, openlijk of verborgen, in onszelf. De ander is wat dat betreft onze beste leermeester, met name als die bij ons een heftige negatieve reactie oproept. Dat verwijst dan meestal naar onverwerkte ervaringen in onszelf, die als belemmeringen kunnen werken voor de vervulling van ons leven.

Dit alles gezegd zijnde is het ook goed om ons te realiseren dat de ander , als wijzelf, ook uniek is, en dus altijd anders dan wijzelf. Wij kunnen en moeten de ander niet willen vangen in een door ons vooropgezet denkkader (Levinas*). Dan kan het zijn dat we de uniciteit van de ander echt gaan ervaren. Als we helemaal open met de ander contact kunnen maken, dan kan het gebeuren dat we verbinding maken met haar/zijn ware zelf, en daarmee met ons eigen ware zelf (zie vorige blog). Dan kan er tussen ons en de ander liefde en eenheid ontstaan. Dat kan in een vaste relatie, maar ook tussen vrienden, familieleden of, bij momenten, in andere contacten.

Zo zien we dat het het contact met de ander naast het contact met onszelf ook een bron van waarheid kan zijn. In het volgende blog kom ik te spreken over de derde kolom in het schema.

*) Joachim Duyndam & Marcel Poorthuis, Levinas, 2003, en http://www.duyndam.demon.nl/gelaat.pdf

Vergeving lost pijn op.

1 reactie

“Ik  vergeef iedereen, ik vergeef mezelf, ik vergeef het verleden, ik ben vrij!” Als je deze kaart trekt in het transformatiepel worden al je tranen opgelost.

Aan deze kaart moest ik dezer dagen weer denken als ik me verplaats in het leed van slachtoffers, zowel hier in Nederland (slachtoffers van moord en verkrachting, en hun familieleden en vrienden) als slachtoffers van oorlogsgeweld elders. Als je het zelf als slachtoffer hebt overleefd, en als de naaste familieleden heb je na een daad van geweld altijd een keuze: wraak of vergeving.

Dat is geen makkelijke keuze – soms gaan er jaren overheen voordat je die keuze definitief kunt maken. Als  mijn dochter of zoon verkracht of vermoord was, dan zou, naast de pijn en het verdriet, wraak en woede mijn eerste reactie zijn, zo stel ik me voor. Maar daar zou het niet bij hoeven te blijven. In elk geval kan de daad daarmee niet ongedaan gemaakt worden.

Je komt heden ten dage beide reacties tegen. Voor sommige nabestaanden kan de strraf niet groot genoeg zijn, en de wraak is nooit zoet genoeg. Zij vinden geen vrede. Anderen tonen een wonderlijke zachtheid: liefdevol besef van de onmacht van de dader. Ik meen wel te weten welk van de twee reacties het meest helend is.

Vergeving maakt in spirituele zin de daad inderdaad ongedaan. Maar je moet het maar kunnen. Gelukkig is het te leren. Maar daarvoor is vaak wel een liefdevolle ander nodig, iemand die met je meeleeft, niet voorbarig probeert te troosten, kan luisteren met zijn of haar hart, en tenslotte een klein drupje wijsheid en liefde kan geven.

 

Ik ben tot 2o juni met vakantie. Dus voorlopig geen blogs!