Tag archieven: verantwoordelijkheid

Ik maak er graag gebruik van, maar betaal er – uiteraard – niet aan mee.

Gerrit Zalm vorige week donderdag: Wij zijn niet betrokken bij de Panamapapers. Trouw op maandag: ABN/Amro biedt als enige Nederlandse bank ‘nominee shareholdership’ aan, hetgeen het je mogelijk maakt anoniem vennootschappen in Panama of elders onder te brengen.

Wat ik het meest schokkende vind aan de Panamapapers is de omvang ervan – het totale bedrag van belastingontwijking in 2012 betreft ongeveer ca. $ 30.000 miljard, dat is $ 30.000.000.000.000,- ; een bedrag dat we ons in feite niet kunnen voorstellen. Mossack Fonseca is alleen maar het topje van de ijsberg – en de, althans voor wat betreft Nederland betreft, legaliteit ervan (afgezien natuurlijk van het verzwijgen van vermogens en inkomens voor de fiscus).

Afgezien van enkele criminele acties (corruptie, witwassen en fraude), en een aantal leugens (zie boven; is liegen onwettig?) zijn de meeste mensen die de Panamaconstructies mogelijk maken: de ceo’s en cfo’s van multinationals, de managers en eigenaren van kleinere bedrijven, de vermogensbezitters, de aandeelhouders en de tienduizenden professionals die hieraan medewerking verlenen, geen misdadigers, althans niet in de zin der wet. Het zijn gewone mensen zoals u en ik. Ze zijn niet immoreel, wel amoreel: ze blokkeren gewoon hun ethisch bewustzijn (zie ook Dit kan niet waar zijn van Joris Luyendijk en zijn artikel in Trouw van Maandag). Ze maken graag gebruik van onze schitterende infrastructuur, van ons onderwijs, van onze beschermde natuur, van de nog te nemen maatregelen tegen klimaatverandering, enzovoort, maar willen daar niet voor betalen. Belasting betalen is voor de dommen.

Het gebeurt dus op zeer grote schaal met alle institutionele en economische gevolgen van dien. Het levert ons een onnoemelijke schade op, economisch en moreel. Voor de betrokkenen is de prijs die ze betalen: ontkenning van hun verantwoordelijkheid en geweten. Dat kost veel energie en verlies aan zelfrespect, hoewel ook het bewustzijn daarvan onderdrukt kan worden tot de dood er op volgt.

Voor dit collectief verlaagde bewustzijn bepalen we ook op andere terreinen een grote prijs. Je kunt niet amoreel zijn op één terrein, en respect en mededogen toelaten op andere terreinen. Een amoreel bewustzijn maakt iemand ook ongevoelig voor grote maatschappelijke vraagstukken, zoals het klimaatprobleem en het vluchtelingenprobleem. Voor beide is ook veel geld nodig, dat we als samenleving makkelijk zouden kunnen opbrengen . . . als iedereen zijn aandeel in de belastingen betaalt, en als we in meerderheid eerbied voor onze naasten en voor de planeet stellen boven onze materiële (schijn)behoeften.

Zowel voor ons als samenleving als voor alle direct betrokkenen mag je hopen op een wake-up call bij velen, velen van de betrokkenen. Zoals bijvoorbeeld door Joris Luyendijk beschreven in het bovengenoemde artikel in Trouw. Citaat:

In deze context wordt moraal een lifestyle-optie. Een van de meest interessante interviews was met iemand die financiële instrumenten bouwde ter ontwijking van belastingen. Zeker een decennium lang had deze zogeheten ‘struturer’ een miljoen per jaar verdiend. Recent was hij gestopt en ik vroeg waarom. “Je verkoopt je ziel aan de duivel,’ zei hij. “Ik verkocht mijn ziel voor wereldlijke rijkdom. Een tijdje voelde dat goed, toen niet meer. Vanwaar die omslag? Je moet iedere ochtend in de spiegel kijken. Ik stelde me voor hoe in de toekomst een zoon of dochter zou vragen: ‘Papa, wat doe jij voor werk?’ Wat kon ik dan zeggen?”

Ach, Europa. . . *

Geef een reactie

“Regeringen maken Europa eerst machteloos, en daarna klagen ze dat Europa niks kan”. Citaat van Caroline de Gruyter, NRC/Handelsblad 27/2.

Dit blog hoeft u verder niet te lezen want er staat niets in wat u niet al weet. Tenzij u datgene wat u al weet nog eens tot u wilt laten doordringen, en wilt nadenken over wat dat voor u persoonlijk voor consequenties heeft.

In november besloot een commissie van technici in Brussel, dat autofabrikanten in Europea tot 2020 de uitstootnormen voor dieselauto’s mochten blijven overschrijden. Mw. Royal, de Franse minister van milieu, was daarover zeer verontwaardigd. Zelf had ze echter haar vertegenwoordigers in de commissie die opdracht gegeven. Toen de commissie had voorgesteld om de bestaande overschrijding van de normen te stoppen hadden met name Duitsland en Frankrijk daar een stokje voor gestoken ter bescherming van hun eigen industrie .
Italiaanse regeringen vervolgen nooit bedrijven die giftige stoffen lozen, dus moet de Europese Comissie dat maar doen. Laat Europa maar de boeman zijn.
Jarenlang pleitten met name Nederlandse liberale europarlementariërs enthousiast voor een uitbreiding van de EU in 2004. Maar toen die uitbreiding er kwam zei VVD-fractievoorzitter Zalm dat Brussel die er door had gedrukt.
In 2002 deed eurocommissaris Vitorino een voorstel voor een sterke Europese grenswacht. De lidstaten hebben dat voorstel zo sterk afgezwakt, dat Frontex nu bij de vluchtelingenstroom de taken niet aankan. Daarvan kunnen we dus mooi Europa de schuld geven.
de farmaceutische industrie kan welk bedrag dan ook vragen voor hun medicijnen omdat Europa niet wil optreden als één ondehandelingspartner. Waarom niet? Omdat sommige landen hun eigen farmaceutische industrie willen beschermen. Zo worden de landen tegen elkaar uitgespeeld.
In september besloten de regeringsleiders in Europa, met enkele stemmen tegen, 160.000 vluchtelingen vanuit Griekenland en Italië over de Europese landen te verdelen. Dat besluit is nooit uitgevoerd, omdat Griekenland en Italië niet in staat waren die vluchtelingen te registreren, en omdat de lidstaten geen aanstalten maakten dit besluit daadwerkelijk uit te voeren. In plaats van Italië en Griekenland de middelen en het personeel te verstrekken om bij de registratie te assisteren, is het hele plan vorige week weer van tafel geveegd. Daarentegen is een besluit genomen dat noch logistiek uitvoerbaar zal blijken, noch juridisch in de haak is, en dat buitengewoon hardvochtig is tegenover de 50.000 vluchtelingen die thans in Griekenland verblijven. Hoewel Merkel naar men zegt dit nieuwe plan gelanceerd heeft, heeft zij in feite hier toch, na september, een nederlaag geleden. Hoezo domineert Duitsland de Europese Unie? “Als dit akkoord doorgaat, maakt Europa een begin met het afbreken van het zorgvuldig opgebouwde bouwwerk van vluchtelingenbescherming wereldwijd.” (Amnesty International)

Enzovoort en zo verder, dat wil zeggen: hopelijk niet verder.

Ach Europa. . . Was je nog maar die stralende maagd, die de begeerte opwekte van Zeus en door hem in de gedaante van een stier geschaakt werd. Dat is hoe de vluchtelingen je zien. Maar in plaats daarvan lijk je wel een oude, zieke vrouw met een ingevallen gezicht, wier krachten zijn afgenomen.

Europa raakt in het slop omdat:

eigen belang altijd gaat voor solidariteit. En markt gaat altijd boven bescherming of uitbreiding van de ‘commons’ (zoals nu weer blijkt bij het aanstaande TTIP verdrag of de overeenkomst met Oekraïne).
regeringsleiders geen verantwoordelijkheid nemen voor de besluiten die ze zelf in Europees verband nemen, en zelfs die besluiten niet uitvoeren, en dan Europa de schuld geven van alles wat misgaat.
we geen soevereiniteit willen afstaan en daarom alle besluiten halfslachtig zijn, met name op financieel terrein.
we willen wel de lusten van Europa, maar niet de lasten. Wel een euro, maar geen financiële unie. Wel Schengen, maar geen bewaking van de buitengrenzen.

Tja, wat moeten we hier nu mee? Laten we maar eens beginnen met de door ons gekozen en te kiezen politici eens te screenen op hun ‘Europa’ gedrag, waarbij we niet alleen op woorden maar vooral op daden moeten letten. Dat vraagt dat we moeite doen om ons te informeren. Dat kost tijd en inspanning. Ik heb makkelijk praten, want ik ben met pensioen. Maar ook ik heb er niet altijd zin in om me op de hoogte te stellen van de bizarre en soms zeer onaangename processen die er in de wereld
spelen. Maar het moet als de toekomst ons kan schelen. En u, die minder tijd heeft dan ik, zal ook een afweging moeten maken: gaat de toekomst u voldoende ter harte om tijd en aandacht te investeren in het te weten komen van wat er werkelijk speelt? Wat is uw prioriteit?

* Dit blog is mede gebaseerd op een artikel van Caroline de Gruyter in NRC/Handelsblad van 14 februari 2016.

In het kwade zit het goede.

1 reactie

Leks Verzijlbergh, € 67 mio; Erik Staal, € 2,1 miljard; Martien Kromwijk, € 225 mio; Hubert Möllenkamp, ruim 30 mio (6 mio privé opgenomen, reed een tweede auto van de zaak, een Maserati, voor € 8500 per maand); Peter Span, 118 mio: Rinie Teuben, 67 mio. Dit zijn de namen van de directeuren van woningbouwcorporaties die verhoord werden door de enquête commissie van de 2e Kamer, met achter hun namenn de onder hun verantwoordelijkheid veroorzaakte verliezen (die ten laste komen van de huurders, dan wel sociale woningbouwprojecten). Volgens hun eigen zeggen zijn ze niet verantwoordelijk voor deze verliezen. Het schijnt een soort natuurverschijnsel te zijn geweest, en als er al iemand verantwoordelijk moet worden gesteld is het de overheid, die onvoldoende controleerde. Hun salarissen: sommigen werden erg slecht betaald (ca. € 200.00), anderen kregen een half miljoen, plus hoge vertrekpremies.

De woningbouwcorporaties zijn aan het begin van de vorige eeuw opgericht door sociaal voelende burgers, die vonden dat er absoluut iets moest worden gedaan aan de erbarmelijke huisvesting van de onbemiddelden. (Eigen Haard, Patrimonium, Rochdale). Deze burgers deden dat als vrijwillers, en hadden geen enkel materieel belang bij de woningbouwverenigingen of corporaties. Hun motivatie was simpel: bijdragen aan een betere wereld en de verheffing van de arbeidersklasse. Als je hun motivatie vergelijkt met de motivatie van bovengenoemde directeuren, wat zijn we dan ongelofelijk ver verwijderd van de toen heersende moraal.

De NZA bestuurders Theo Langejan en Eitel Homan(salarissen omngeveer € 300.000) treden af omdat NRC/Handelsbad in een uitvoerige publicatie hun declaratiegedrag (buitenlandse reizen, door commerciële bedrijven betaalde ‘dienstreizen’, lease-auto’s van ca, € 3200 per maand, verblijf in prachtige ‘seaside resorts’; enfin lees het zelf en huiver, https://www.nrc.nl/nieuws/2014/06/17/de-nza-zorgt-goed-voor-zichzelf/) aan de kaak heeft gesteld. Daarvoor was echter al gebleken dat de NZA, die toezicht moet houden op de tarieven en prestaties in de zorg, volstrekt gefaald heeft. Een voorbeeld: aan het Sint Antonius ziekenhuis, dat een miljoenenfraude pleegde (€ 24,5 mio), werd slechts een bescheiden boete opgelegd, en geen aangifte gedaan bij het Openbaar Ministerie. De bestuurders achtten zichzelf daarvoor echter niet verantwoordelijk. De directeur van het St. Antonius ziekenhuis verklaarde van niets te hebben geweten, en verklaarde zich derhalve ook niet verantwoordelijk.

In de loop van de 19e eeuw werden er in Nederland honderden ziekenfondsen opgericht. Sommige daarvan waren commercieel, maar de meeste fondsen waren filantropische fondsen (bijvoorbeeld van de Maatschappij tot Nut van het Algemeen), fondsen opgericht door medici, en onderlinge (coöperatieve) fondsen. Vaak werden deze fondsen opgericht door vrijwilligers, die dit deden uit menslievende motieven en daarvoor geen vergoeding ontvingen. Als je die ethiek vergelijkt met de ethiek uit bovenstaande voorbeelden, dan is onze cultuur een heel stuk verder voortgeschreden.

Intussen stijgen de salarissen van bankbestuurders en medewerkers over de hele linie (24 % hoger sinds de aanvang van de kredietcrisis, tegenover ca. 10 % in de rest van de samenleving). De verplichte afschaffing van de bonussen heeft geleid tot compenserende salarisverhogingen. De bankmedewerkers, met name ook in de top en subtop, behoren tot de best betaalde gesalarieerden in Nederland. Het argument hiervoor is dat anders deze deskundige medewerkers naar het buitenland vertrekken. Deze deskundigheid bestaat uit: 1 het veroorzaken van de kredietcrisis, en 2, het er in slagen de maatregelen die een volgende crisis zouden moeten voorkomen zoveel mogelijk te omzeilen, 3. het uitvinden van nieuwe ondoorzichtige financiële producten (het kapitaal moet toch ergens heen, niewaar?). Maar afgezien daarvan: het staat wel vast dat deskundigheid niet leidt tot een hoger salaris, maar omgekeerd, een hoger salaris leidt tot de reputatie van deskundigheid. Lees hierover het artikel van Rob Wijnberg in: https://decorrespondent.nl/1330/abn-amro-en-het-iets-te-creatieve-zelfbeeld-van-de-bankier/34087900-b07173c2 of de column van Maarten Schinkel in NRC/Handelblad (25 juni), en huiver.

Het bovenstaande geldt ook voor ABN/AMRO, waarvan ik dacht dat de overheid eigenaar was, en waarvan ik dacht dat de overheid dit dus had kunnen tegenhouden (en had moeten tegenhouden, want als belastingbetalers betalen we dit). En het bovenstaande geldt niet voor ASN bank en Triodosbank, daar zijn ze kennelijk minder deskundig (maar ik stal er wel graag mijn geld)

Natuurlijk is het zo dat er een eeuw geleden ook ‘crooks’ waren, en dat er heden ten dag ook heel veel fatsoenlijke mensen tegen een redelijke vergoeding hun werk doen en verantwoordelijkheid nemen. Maar toch . . . waar is de culturele vooruitgang waar we ook vaak over horen spreken?

Er wordt wel gezegd dat het leven zo in elkaar zit, dat het bestaat uit antinomieën: onzichtbaar verbonden tegenstellingen. In mijn boekje ‘Wij zij open’ (geschreven voor de opening van het logegebouw van de vrijmetselarij in Amsterdam, te bestellen bij de Vrijmetselaarsstichting in Amsterdam), schrijf ik daarover het volgende:

In onze tempel ligt een zwart/wit geblokte vloer, die ook op het tableau is afgebeeld. Dat herinnert ons er aan dat het leven ondenkbaar is zonder de tegendelen waaraan wij zijn blootgesteld, zoals licht en duisternis, goed en kwaad, mooi en lelijk, tijdelijkheid en eeuwigheid, keuzevrijheid en bepaald zijn, enzovoort. Als regel zijn deze tegenstellingen antinomieën, hetgeen betekent dat ze beide realiteit zijn, hoewel ze elkaar lijken uit te sluiten, en dat er een onderliggend principe is dat ze verbindt. Wij kunnen de werkelijkheid alleen maar in deze tegenstellingen waarnemen – daarom spreken we van het antinomiale karakter van de werkelijkheid. . . . Er zijn zwarte en witte blokken, maar er is één vloer. (dat is dus het verbindende principe)

Hoe sterker het kwade in de wereld, hoe krachtiger het goede (je kunt dat goed zien in een oorlog). Zo bekeken kunnen we de bovenomschreven misstanden bij de woningcorporaties, de zorg en de banken zien als iets goeds. Zullen we het daar dan maar op houden?

Ze zoeken het maar uit

Geef een reactie

“Op de politieke landkaart die Van Raak (kamerlid voor de SP) schetste ontbrak de PvdA; zonder twijfel een pesterijtje van de socialist. Maar terwijl zijn partij nu akkoord gaat met de verkoop van Amsterdamse grond, was het in 2006 de PvdA wethouder Asscher die in een bikkelhard gevecht met de liberale minister Zalm voorkwam dat Schiphol werd geprivatiseerd.” (Hans Goslinga in Trouw).

In brede lagen van de bevolking wordt de politiek beschouwd als iets waar je je maar beter niet mee kan bemoeien. Of je gaat de individualistische toer op (ik kom op voor mijn eigen belang, en dat doe ik wel op mijn manier), of, bij hen die een betere maatschappij wel degelijk ter harte gaat, een houding: dat streef ik wel buiten de politiek na. Dat is, tot mijn teleurstelling, ook de mening van vrijwel alle leden in mijn geliefde Hart Sutra Club. Maar intussen bepaalt de politiek wel de context, het kader waarbinnen we kunnen werken, zoals uit bovenstaand citaat moge blijken.

In de Hart Sutra Club hield een van de leden afgelopen vrijdag een voordracht over de kololoniale geschiedenis van Indië (Indonesië). Met name vertelde hij over de Bersiap (de slachting onder (Indische en Europese) Nederlanders in de periode 1945/46, waarbij ergens tussen de 5000 en de 35.000 mensen gedood werden, en de politionele acties in 1947 en 1948. Bij deze laatste actie waren 100.000 KNIL- (Koninklijk Nederlands-Indische Leger) militairen betrokken, waarvan er 5000 omkwamen. Aan Indonesische zijde vielen er 150.000 doden, niet alleen door het KNIL overigens, maar ook door de hand van Indonesische vrijheidsstrijders.

De presentator van deze voordrachten in de HSC sprak er zijn verbazing over uit dat we dat al deze gebeurtenissen in Nederland nauwelijks beroering wekten, afgezien van af en toe van wat debatten in de 2e kamer. En heden ten dage zijn we geneigd de politiek aansprakelijk te stellen voor wat er toen allemaal gebeurd is. Maar hij stelde: wij zijn allemaal aansprakelijk, doordat we dat hebben laten gebeuren.

Ik vind dat gemakkelijk gezegd, als je aan deze uitspraak geen consequenties verbindt voor de dag van vandaag. Ook nu laten we van alles gebeuren: de voorzetting van het neoliberale beleid, waardoor de verschillen tussen rijk en arm steeds groter worden, de werkloosheid astronomische vormen aanneemt, de ‘commons’ (gemeenschappelijke goederen, waaronder grond) verder verkwanseld worden en de volgende schuldencrisis er al weer aankomt. En een energie- en klimaat-nonbeleid, waardoor onze kinderen en kindskinderen straks in een ernstig aangetaste wereld moeten leven. Enzovoorts en zo verder. De politiek zet de context, en wij laten het gebeuren. Ik ook.

Helaas kan de wereld niet zonder een politieke organisatie. Maar het zou geen organisatie hoeven te zijn die gebaseerd is op deelbelangen en machtsstrijd. Het zou een organisatie kunnen zijn die gebaseerd is op samenwerking. Misschien is het goed als we er eens over nadenken hoe die organisatie eruit zou moeten zien, daar dan met anderen over te praten, en ons er voor in te zetten dat die organisatie er ook komt. Dat lijkt me beter dan ons zonder meer af te wenden van de politiek.

Vrolijk Pasen?

Geef een reactie

Aan het einde van deze ‘stille’ week, het einde van de lijdenstijd, waarin het hele land werd ondergedompeld is in het passieverhaal, al dan niet volgens Bach, wil ik een paar feiten voor u op en rijtje zetten.

Dezer dagen is het boek van de Franse econoom Thomas Piketty, Le capital du XXIe siècle, uitgekomen. Dit boek is qua belang al vergeleken met het werk van Marx, Adam Smith, Stuart Mill en anderen, en heeft een ware hype veroorzaakt in economenland, die zich langzamerhand uitbreidt tot de wereld van de media, en naar ik vermoed uiteindelijk tot de politiek en het grote publiek. Binnen enkele weken of maanden zult u de essentie van wat daarin staat allemaal hebben vernomen, maar voor wie dat nu nog niet het geval is vat ik het hier in een paar regels samen (wel apart voor een boek van 700 pagina’s). Hij stelt, gebaseerd op gedegen wetenschappelijk onderzoek, dat de 1 % rijkste mensen van de wereld steeds rijker worden, zowel absoluut als relatief, en dat dit een natuurlijk resultaat is van het kapitalisme, zolang de groei van de economie lager is dan het rendement dat je op kapitaal kunt maken. Dat nu was de laatste twee honderd jaar het geval, met alleen een uitzondering voor de periode 1910-1950. De groei van de economie over die jaren was gemiddeld 1,5 %, het rendement dat je op je vermogen kon maken in die periode was gemiddeld 4,5 à 5 %. Alleen in de periode 1910-1950 was dat niet het geval, ten gevolge van de beide wereldoorlogen, de grote depressie en de daarop volgende periode van weropbouw. Maar sinds 1980 gaat het weer hard. Het effect hiervan is op den duur een ontwrichting van de economie, de democratie en van de samenleving als geheel, omdat het draagvlak voor die samenleving bij de bevolking komt te ontbreken. Dat is feit 1.

Feit 2. Er is een giga vraag naar hoogrentende beleggingen, waarop je meer rente kunt krijgen dan de 2 tot 3 % op relatief veilige obligaties. En waar een vraag is ontstaat een aanbod. Landen met uiterst wankele economieën (en besturen) zien hun kans schoon en schrijven staatsleningen uit voor 5 % of meer. De uitgifte van junk bonds (die nu high yield bonds heten), en andere bedenkelijke leningen zoals destijds de subprime hypotheken, staat al weer op het niveau van 2008, waardoor toen – weet u nog? – de crisis is begonnen. En ook nu staan de aandelenmarkten weer sky high, in geen verhouding tot de werkelijke bedrijfsvooruitzichten. Dat is feit 2.

Nog steeds blijkt de wereld niet in staat in tempo over te schakelen op een duurzame productie en op het gebruik van duurzame energie opdat de opwarming van de aarde beperkt zou kunnen blijven tot 2˚ temperatuurstijging. Wat is bijvoorbeeld is het HET antwoord op de afhankelijkheid van Russisch gas? Afhankelijkheid van Amerikaans schaliegas, en als het moet van kolen. Natuurlijk willen we omschakelen op duurzame energie, maar ik weet maar één land dat werkelijk op koers ligt: Duitsland, en zelfs dat land zal nog lang afhankelijk blijven van stroom opgewekt door bruinkool (ook al omdat ze hun kerncentrales gaan sluiten). Dat is feit 3.

Voor al deze problemen zijn geen oplossingen mogelijk, maar wel maatregelen in de goede richting . Daarvoor is echter vergaande internationale samenwerking een voorwaarde. Maar 7 van de tien Nederlanders, en ruim de helft van de Europenanen wil de macht van Europa terugdringen, of zelfs helemaal uit de EU stappen. Dat is feit 4.

De lijdensweek staat in het teken van de kruisiging van Jezus, die de liefde predikte zonder aanzien des persoons. Heeft u het volk in de Matthäus Passion ook horen roepen: kruisigt hem? Doet u dat niet denken aan: “minder, minder”, of aan het geweld in Syrië of de Oekraïne, dat evenals in het lijdensverhaal door ‘leiders’ wordt aangewakkerd? Mij in elk geval wel. En zoals uit bovenstaande opsomming van feiten, waaraan ik er moeiteloos nog enige toe zou kunnen voegen, blijkt, zijn we nu bezig onszelf te kruisigen. Weliswaar niet zo abrupt als we Jezus kruisigden, maar we werken wel degelijk aan een langzame dood van veel wat ons lief is. Maar het Paasverhaal leert ons ook nog iets anders, namelijk dat het leven – ook het menselijk leven? -, en daarmee de liefde sterker is dan de dood. Ik ben benieuwd hoe dat in de komende maanden en jaren uit gaat pakken. Vanzelf zal het niet gaan, ik denk dat het Paasverhaal voor ons allen een opdracht tot bezinning en handelen inhoudt. Ik wens u een vrolijk Pasen.

The road less traveled (Robert Frost)

3 reacties

Two roads diverged in a wood, and I—
I took the one less traveled by,
And that has made all the difference. (Robert Frost)

I was sitting in a tram and gave a sign that I wanted to leave at the next stop by pressing the button. Unfortunately the driver didn’t notice and passed the stop without halting. When I went to the driver to point this out, he became angry and started to blame me because I pressed too late. Needless to say that this was not the case, I pressed long before the stop was coming up.

This apparently not very significant incident to me seems characteristic for what is gong on in our society, at least here in Holland. It is hardly possible to give someone feedback, the receiver immediately starts blaming you or someone else or the world, or whatever. So difficult it is to take responsibility for what one is doing.

The other side of this is that many feel free to scold, swear, blame, malign, abuse anyone who doesn’t one agree with. Especially on the internet (nice and safe), but also in the papers, and especially with regard to those who are doing something, are sticking their neck out (as we say in Holland) or are taking responsibility – in other words: are taking a risk and become visible. For instance politicians. Or teachers. A teacher I know used to leave her bag in the teachers room while going to class. Since a few days coffee is spilled over this bag, and after she closed it better, it is opened and the coffee is poured in the bag, making a mess of her papers and things. This teacher is not aware of any conflict she would have with anyone. It could be a case of racism (the teacher is Surinamese), one can’t tell.

I always believed that when someone is striving for personal development and is making the effort to know himself, he also would take responsibility and would become more kind and loving. This is because then (s)he has confronted, processed, accepted and embraced the shadow side in himself or herself: painful experiences, not so nice, even shameful, hidden intentions, etc. An unprocessed shadow always comes out in the form of (disguised) aggression, resentment, verbal or physical violence. Processing ones shadow however is painful and requires courage. And in order to receive the benefit fully, one has to go all the way, as deep as one can. That’s why so few people are doing it. “The person who has the courage to know himself is the warrior of the heart” (Danaan Parry).

Nowadays I wonder. Would it be true that, if people would make the effort to know themselves that they would be more kind, decent and loving? And is getting to know oneself a necessary condition for that? I don’t know. However, I don’t know a better way to a more dignified and considerate society. So the question is: how do we convince and encourage people to go for personal development, and what can we do to provide the facilities (teachers, groups for support) for that?

(I apologize for mistakes in my English. Blogs are cursory – not stuff for correction by a native speaker)

How do I want to express myself in eternity?

6 reacties

Happy New Year!

These days my wife and I are re-reading Conversations with God, un uncommon dialogue, book I, by Neale Donald Walsch. An interesting experience. God (through his spokesman Walsh of course), poses that the world as we know it (life, matter) is our own creation. That is, even seemingly natural disasters as tornados, earthquakes, hurricanes, volcano eruptions, floods, droughts are our own creation. Not of course someone’s personal creation, but the manifestation of the collective consciousness. Quote: “You create collectively, and individually, the life and the times you are experiencing for the soul purpose of evolving.” By experiencing pain and sorrow, we can experience gratitude and happiness. By experiencing ugliness, we can experience beauty. By experience evil we van experience love. By experiencing ourselves we can experience who we are and by creating we can express who we want to be.

As far as planet earth and its immediate surroundings is concerned I agree with this assumption (the universe may be another matter). Because, if you get to think about it, there is only one logical alternative: that everything we perceive. including life, is mechanically generated by a random process of cause and effect. For me this is at least as unlikely as God’s position.

Our creation is our statement to eternity of who we are. And so, if we don’t like what we (collectively) are creating, the only thing we can do is “work to change anything in our lives which does not fit into the picture of us that we wish to project into eternity.” This implies taking 100 % responsibility.

This may sound abstract, but immediately after reading this I was put to a very practical test. We were planning to go to Poland for a holiday. We had never been there, and it seems to be a beautiful country, both in nature and landscape as culturally. But in Poland at least 50 % of the population is deliberately anti-semitic. This of course is denied or trivialized by government, politicians and opinion leaders – then they don’t have to do something about it – , but research and several incidents prove that this is true (NRC-Handelsbald, O&0D, 4 january 2014). This percentage by far exceeds percentages in countries like Germany (20%) Norway and the Netherlands (10%). This blog it not suited to go deep into the details, but there are several sources that show that antisemitism In Poland is not a vague undercurrent, but shows itself everywhere in daily behavior and on the internet, and is socially acceptable.

As a tourist this shouldn’t bother me. I probably wouldn’t notice it, even though I am half Jewish. Polish people seem to be very friendly. But going to a country is supporting that country and contributing to it. Suddenly the concept of being 100 % responsible comes very close. Is going to Poland how I wish to express myself in eternity? I don’t know. I haven’t decided yet. To be continued.

(I apologize for mistakes in my English. Blogs are cursory – not stuff for correction by a native speaker)0

Moet er dan nog een financiële crisis komen. . . ja zeker wel.

1 reactie

“Die eikels van de Rabo, dat zijn we zelf” (Marike Stellinga in NRC/Handelsblad, ongeveer anderhalve week geleden)

“Moet er dan nog een financiële crisis komen? . . . De burgers, het bedrijfsleven en de overheid staan, ondanks alle goede voornemens, intussen nog steeds aan de kant als in de dealing rooms elke dag weer het muntje wordt opgegooid: kop, ik win , – munt, u verliest.” (hoofdredactioneel commentaar, in hetzelfde nummer)

Je zou zeggen dat deze twee citaten goed aansluiten bij wat ik zelf altijd beweer: wij zijn zelf verantwoordelijk voor de wereld die we scheppen, ook op macro-niveau. En toch. . .

Toch voel ik weerstand opkomen als ik zo word aangesproken. In woord en geschrift verzet ik me al sinds de zeventiger jaren tegen hoe we de samenleving inrichten. Ik doe dat niet alleen in negatieve zin, maar heb in mijn werk en privé er ook altijd wat aan proberen te doen, door te handelen op een manier die naar mijn beste weten een betere wereld dichterbij zou brengen. Dat heeft echter geen ander effect gehad dan dat ik mensen heb leren kennen die er ongeveer net zo over denken.

Wat ik niet heb gedaan is mijn voetafdruk zodanig verlagen dat ik niet meer beslag leg op de aarde dan waar ik recht op heb, namelijk op 1/7.10⁹ deel van wat de aarde beschikbaar heeft. Wat ik ook niet heb gedaan is dat ik al mijn pensioenvermogen en al mijn tijd heb gestopt in de projecten, met name The Edge, die een betere wereld naar mijn inzicht dichterbij zouden brengen. Wat ik weer wel heb gedaan is er naar te streven zo bewust mogelijk te leven, inclusief de bewustheid van mijn eigen falen.

Dus ja, ik ben mede verantwoordelijk voor wat we hier in deze wereld aanrichten. En toch. . . Ik heb niet gemanipuleerd met de Liborrente. Ik heb niet een beleid gevoerd waardoor dat manipuleren mogelijk werd. Ben ik daarvoor dan wel verantwoordelijk?

Gisteravond zei Herman Wijffels me: de enige manier waarop we werkelijk deze transitie naar een andere samenleving kunnen doormaken is als we het denken in termen van eigen belang vervangen door het besef dat we een eenheid zijn: wij, alle mensen, de dieren, de aarde. In mijn eigen woorden: bij liefde voor de ander gaat het nog steeds om ik en de ander. Bij eenheidsbeleving is het: ik ben de ander. Dat is maar een lettertje verschil, maar het maakt alle verschil van de wereld. Het betekent dat wat jou overkomt, het goede zowel als het kwade, overkomt ook mij, en dat zal ik weten ook.

Maar het is net als met liefde: ik wil wel van alle mensen houden, maar hoe bereik ik dat punt in mezelf? Ik weet wel dat we allen één zijn, maar hoe kan ik, hoe kunnen we dat werkelijk beleven? Misschien ben ik wel bang om de consequenties daarvan te zien en te aanvaarden.

Wat me troost en voorkomt dat ik verdrink in schuldgevoel en onmacht is de realisering dat deze wereld er een is van tegenstellingen. Het is de enige manier waarop we deze wereld kunnen ervaren, en waarschijnlijk ook precies de reden waarom we deze wereld in het leven hebben geroepen. Geen liefde zonder haat, geen moed zonder angst, geen schoonheid zonder lelijkheid, geen eenheid zonder verscheidenheid en verdeeldheid, geen volmaaktheid zonder falen. Maar dat ontslaat me natuurlijk niet van mijn verantwoordelijkheid. Kortom: al te gemakkelijk kan dit leven niet zijn. Gelukkig zijn er crises om ons bij de les te houden. Wordt vervolgd.

En overigens ben ik van menig dat de lezing van Ibrahim Issa op 18 november een niet te missen gebeurtenis is. Zie: Licht in de duisternis op deze site. En zegt het voort! Daar doe je me een groot plezier mee!

Middelmatigheid

Geef een reactie

In de meeste steden rijdt een metro, nadat hij is aangelegd, regelmatig en betrouwbaar. Zo niet in Amsterdam. Na vele problemen met de metro/sneltramlijn naar Amstelveen is nu de Oostlijn aan de beurt. Ik moest op een artikel in de Metro stuiten om de waarheid daarover aan de weet te komen.

De Oostlijn moest worden gerenoveerd. Dat kan gebeuren, na 40 jaar. Maar het zou al in 2010 klaar zijn, 275 miljoen euro kosten. De kosten zijn nu al opgelopen tot bijna € 340. Bovendien wordt de lijn nu al geruime tijd iedere avond afgesloten tussen CS en Amstel, waarmee Amsterdam de enige stad ter wereld is die op avonden geen metroverbinding heeft met zijn centrale station. Interessant – Amsterdam blijft een dorp, zoals ik al meerdere keren heb gezegd.

Ik merk dat ik me aan dit soort zaken blijf ergeren. Dat is dom want het leidt nergens toe. Maar ik denk ook dat ik daarin niet alleen sta. Ik denk dat dit komt omdat we denken dat het eigenlijk veel beter kan. Maar feit is dat we het niet beter doen. En we, dat zijn we dus allemaal. Voor mij is het een aansporing om maar weer eens naar mijn eigen handelen te kijken: doe ik de dingen die ik doe wel met mijn hele aandacht erbij? Zodat ik kan uitstijgen boven mijn eigen middelmatigheid? En wat zijn eigenlijk mijn motieven: scoren, of mezelf tot uitdrukking brengen? Food for thought.

Boos! Geen gezeik, iedereen rijk!

2 reacties

Het volk is boos. Dat blijkt uit een onderzoek dat Trouw in samenwerking met de VU heeft uitgevoerd (Trouw, 13 september 2013). Boos op politici, en eigenlijk alle leiders.Omdat ze geen orde stellen op zaken In een groot aantal gevallen is zelfs sprake van afkeer, walging. Dus ontstaat er een roep om de sterke leider, die dit wel eens allemaal kan fiksen en besluiten neemt zonder al te veel democratische geneuzel. Een soort Wilders. Dus zonder al die inspraak van vakbonden, werkgevers, woningbouw-corporaties, gezondheidszorg, onderwijs, enzovoort.

Waar hebben we dat meer gehoord? Ja, natuurlijk, in de twintiger en vooral dertiger jaren van de vorige eeuw, en in Rusland nog eerder. En we weten wat daaruit is voortgekomen.

Intussen heeft niemand een oplossing. NIEMAND! Niet voor de boosheid van het volk, en niet voor de oplossing van de problemen van de samenleving. Ja, ook ik ben boos. Want onze leiders, omdat ze geen oplossing weten en geen visie hebben, weigeren hardnekkig de echte problemen onder ogen te zien, en nemen in plaats daarvan de meest vreemdsoortige besluiten. Enkele voorbeelden, deze keer uit de wereld van de defensie. We bestellen een aantal gloednieuwe tanks, die we vervolgens voor minder dan de helft van de prijs verkopen, omdat dit legeronderdeel wordt afgeschaft. We bestellen en gloednieuw vliegtuigdek/bevoorradingsschip, dat we vervolgens voor een derde van de prijs weer gaan verkopen, als we het al kunnen verkopen (niemand wil het hebben), omdat het desbetreffende marine oderdeel wordt afgeschaft. We bestellen 35 Joint Strike Fighters, die straks niets te doen hebben, omdat de legeronderdelen die ze moeten beschermen zijn wegbezuinigd. (Ze kunnen als een kleine reserve dienen voor de Amerikanen). Ze zullen dus weg staan te roesten zoals nu de Fyra treinen van AnsaldoBreda, ook besteld door een door de belastingbetaler gefinancierd bedrijf. En reken er maar op dat ze/we zullen moeten dokken.

Maar ik heb wel een oplossing. Ik heb die al eens gepresenteerd in mijn boek ‘Voor niets gaat de zon op.’ Hier volgt hij:

– meer geld voor onderwijs

– meer geld voor de zorg, verlaging van de premies

– meer geld voor de politie en de gevangenissen, strenger straffen

– geen verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd, en verhoging van de pensioenen

– geen verlaging, laat staan afschaffing van de hypotheekrenteaftrek, terugdraaien van de reeds genomen maatregelen

– meer wegen, lagere benzineprijzen

– afschaffing van de ontwikkelingshulp en geen bijdrage aan buitenlandse missies

– meer geld voor de waterkeringen

– terug brengen van de overheidsuitgaven, maar wel betere dienstverlening door de overheid; vermindering van het aantal ambtenaren met minstens 20 %, vermindering van het aantal ministeries, en afschaffing van de provincies

– meer en betere huizen en lagere huren

– afschaffen van alle ecologische en kunstsubsidies

– belastingverlaging met minstens 10 %, geen premieverhoging,

Zou ik met een dergelijk programma de verkiezingen winnen denkt u? Ik denk van wel, maar daarna zou ik wel met mijn handen in het haar zitten. Hoewel, ik zou natuurlijk kunnen doen alsof ik regeerde. Dat zou ik zeker wel een jaar of twee kunnen volhouden. Herkent u zich in dit programma? Eigenlijk valt het samen te vatten in de leus van de Tegenpartij, die Koot en Bie enkele decennia geleden zo geniaal lanceerden: “Geen gezeik, iedereen rijk!”

Maar nu zonder gekheid. Het is geen schande als je geen oplossing weet voor alle problemen. Het is zelfs geen schande als je geen visie hebt. Maar dat hoeft toch nog niet te betekenen dat je de meest stupide besluiten neemt, verhuld onder een waas van eindeloos overleg?

Een van de weinige politici die, zij het ook vrij laat, toch tot enig zelfinzicht kwam was, alweer, Joop den Uyl. Citaat: “Lang heb ik me gedragen alsof de wereld van mij afhing”. Iets van de wijsheid die hieruit spreekt wens ik onze leiders, maar vooral ook onszelf toe. Ieder land krijgt het bestuur (regering en oppositie) dat het verdient. Wij hebben onze regering en ons parlement gekozen, door te stemmen, door niet te stemmen, of door niet de politiek in te gaan toen dat van ons gevraagd werd. Tja, dan hebben we natuurlijk niet zoveel recht van spreken.

Toch een advies voor onze zittende politici: als straks blijkt dat er van alle compromismaatregelen geen bal terecht komt, omdat de 1e kamer alles tegen houdt (zoals het Amerikaanse Congres), dan zou ik mijn ontslag indienen, net zoals die PvdA kamerleden. Ik zou niet doormodderen. En dan krijgen we geen nieuwe verkiezingen (daarvoor zit de regering nog te kort) maar een nieuwe kabinetsformatie. Terwijl die voortduurt (zouden we de Belgen hierin kunnen verslaan, nu we het niet meer op het voetbalveld kunnen?) regeer je gewoon door. Dat kan jaren duren, zeker nu we het staatshoofd hierbij buitenspel hebben gezet. Het voordeel hiervan is dat de verantwoordelijkheid dan komt te liggen waar die hoort en waar die nu eigenlijk ook al ligt: bij het parlement. Volgens mij zijn de parlementsleden dat vergeten, en zo leren ze nog eens wat. Of niet natuurlijk.