Tag archieven: vertrouwen

Hoezo blijf binnen?

Naarmate de Corona crisis langer duurt verlangen steeds meer mensen terug naar de situatie zoals die voor de crisis was. Dat we weer naar het strand kunnen gaan, dat we weer uit kunnen gaan en eten in restaurants. Dat we weer vrijelijk kunnen winkelen en reizen, en fysiek contact maken, enzovoort. En velen hopen dat dit al in juli zal gebeuren. Het krijgt het karakter van een droom. Ikzelf heb een andere droom, maar voor ik daarover begin wil ik eerst een ergernis met u delen.

Het Outbreak Management Team dat de ministers adviseert over de Coronacrisis bestaat uitsluitend uit artsen en deskundigen op het gebied van infectieziekten. Psychologen en andere hulpverleners zitten er niet in. Dat blijkt uit de adviezen die uitgebracht worden aan de verantwoordelijke ministers. Er is weinig idee over wat de schadelijke effecten die het advies om thuis te blijven met zich mee brengen. Gaandeweg worden die effecten duidelijker: huiselijk geweld, achterstand op scholen voor kwetsbare kinderen, enzovoort. Er zijn ook meer verborgen effecten: achteruitgang van de fysieke gezondheid door het gebrek aan lichaamsbeweging, psychische klachten door het gevoel opgesloten te zitten, en zo meer.

Daarbij komt dat het advies om thuis te blijven voor zover ik kan nagaan overbodig is, zolang de mensen zich buitenshuis maar houden aan de 1,5 meter regel. Bovendien is het onduidelijk of het een advies betreft of een voorschrift. Het ene moment zegt onze minister president: blijf thuis; het andere moment zegt hij dat een ommetje wel kan. Het lijkt er op dat de huidige gematigde lockdown hinkt op twee gedachten: controle en voorschriften enerzijds, en vertrouwen in de eigen verantwoordelijkheid van de burgers anderzijds. Het gevaar bestaat dat die balans gaat doorslaan naar overmatige controle, want dat is waar de meeste politici dol op zijn.

Als je echter de medewerking en het vertrouwen van de burgers wil behouden, moet je zo min mogelijk controleren. Dan helpt het niet als je borden zoals hieronder in een plantsoen plaatst, waar mensen vredig in de zon zitten en zich keurig houden aan de anderhalve meter afstand als ze niet samenwonen. En dat in een vrijgevochten stad als Amsterdam. Bizar! Ik vraag me trouwens af of die boete juridisch houdbaar is. Zou het stadsbestuur zich dit realiseren?

Over mijn droom de volgende week.

Wonderen

Sinds mei 2001 publiceerde Caroline Myss online haar zogenoemde ‘Salons’. Dat waren een soort columns, waarin ze haar wijsheid en  ervaring deelde en soms commentaar gaf op wat er in de wereld gebeurde. Ze is daar onlangs mee gestopt, en vervangt ze nu door wat ze noemt “muse newsletters’, die iets meer dan haar salons ingaan op de actualiteit (muse = reflecteren, overdenken, en ook: geïnspireerd worden – denk aan de oud-griekse ‘Muzen’). Ze heeft haar salons afgesloten met een laatste salon waarin ze puntsgewijs een twaalftal ‘grote spirituele waarheden’ opsomt, die haars inziens de kern vormen van de boodschap die ze in de loop van die jaren heeft ontwikkeld. Sommige van die waarheden zijn volgens mij helemaal geen waarheden, maar aanwijzingen voor hoe je een moreel leven kunt leiden. Niettemin is de lijst interessant, en ik zal in dit en mijn volgende blogs op enkele van die ‘waarheden’ ingaan.

Vandaag de eerste waarheid: Wonderen bestaan. Deze wet stemt overeen met de Course in Miracles die daarover zegt: ‘Miracles are natural. When they do not occur something has gone wrong’. Caroline Myss zegt daarover: Wonderen gebeuren allen bij mensen die dapper en moedig in het leven staan en vertrouwen hebben in het feit dat ze geleid worden. Bij mensen die hoopvol zijn en blijven doorgaan ondanks tegenslag (en daarmee hun hoop weer voeden, zou ik er aan toe willen voegen). Ze gebeuren met name niet bij mensen die geestelijk lui en klagerig zijn.

Zelf heb ik mijn leven vele wonderen ervaren (hoewel ik mezelf niet bijzonder dapper vind, en ook niet altijd ben doorgegaan bij tegenslag, maar kennelijk was het toch voldoende om wonderen deelachtig te worden). Over enkele ‘grote’ wonderen heb ik eerder gepubliceerd, dus dat wou ik hier maar even laten zitten. Als het goed is brengt elke dag wel een of meer wonderen met zich mee, soms grote, soms ‘kleinere’ die bij nadere beschouwing toch iets groots blijken te hebben. Maar we gaan er soms achteloos aan voorbij zonder ze op te merken. Zo dacht ik bij het schrijven  van dit blog: maar gisteren was toch een wonderloze dag? Niet dus. Er waren er verschillende, maar ik zal er één beschrijven. Daarvoor moet ik eerst iets vooraf vertellen.

Sinds jaren hebben wij een zeer neurotisch poesje, dat we overgenomen hebben van een kennis, die haar op haar beurt had overgenomen van een familielid. Wat er met dit poesje gebeurd was weet ik niet, maar ze liet zich in elk geval niet oppakken, laat staan strelen. Na enige pogingen hebben we haar maar aan zichzelf overgelaten, en haar verder gevoed en verzorgd. Na jaren begon ze een merkwaardige gewoonte te ontwikkelen: ze streek af en toe langs mijn benen en begon kopjes te geven aan mijn voeten. Tezelfdertijd ging ze soms naast Anne op de bank liggen en liet zich voor het eerst aanraken.

Nu volstrekt zich iedere avond eenzelfde ritueel. Als na de avond meditatie de bel klinkt springt ze van een kruk af, waar ze al heeft zitten wachten, en gaat klaar zitten op steeds dezelfde plek in de keuken. Dan ga ik voor haar staan, en geeft ze kopjes aan mijn voeten terwijl ik haar liefdevol toespreek en over haar rug en in haar nekje aai. De ene keer wil ze dat wat langer, de andere keer gaat ze wat eerder weg. Maar het moet gebeuren! Is dat niet wonderlijk?

Als u getuige wil zijn van een wonder, ga dan naar de film The Idol, op 12 februari ’s middags. Georganiseerd door de Vrienden van de Hope Flowers School. Zie de tijdlijn op mijn facebookpagina: https://www.facebook.com/erik.vanpraag

 

De knop gebroken.

Veel mensen dragen negatieve denkbeelden mee over zichzelf . Enkele voorbeelden: ik word niet gezien/geaccepteerd voor wie ik ben, ik mag er niet zijn, ik ben volslagen machteloos, ik ben dom, stout, slecht. Aan die laatste formuleringen kan je zien dat deze denkbeelden vaak worden opgedaan in de vroegste kindertijd. Die denkbeelden worden later op grond van nieuwe informatie of goedbedoelde adviezen vaak terzijde geschoven of onderdrukt. Maar daarmee zijn ze niet weg, ze leven in het onderbewuste voort. En zoals bekend hebben onbewuste denkbeelden vaak meer invloed op je leven dan bewuste. Ze hebben de neiging zichzelf waar te maken. En voor ouders: je draagt ze vaak onbewust over op je kinderen. Zo ben je er zelf waarschijnlijk ook aan gekomen.

Om na te gaan of je dit soort negatieve zelfbeelden bij je draagt is een scrupuleus zelfonderzoek noodzakelijk. Vaak helpt het om eerst de negatieve zelfbeelden van je ouders te onderzoeken. Vaak vind je sporen daarvan bij jezelf. Je kan ook kijken nar je eigen gedrag. In welke vicieuze cirkels kom je terecht? Wie kan je raken op je kwetsbare punten (de rode knoppen bij jou)? Dat zijn vaak sleutels voor je negatieve zelfbeelden. Hoe dit zij, ik ken niemand die niet enige negatieve zelfbeelden bij zich blijkt te dragen.

Maar hoe kom je daar nu van af? Het helpt niet om je negatieve dekbeelden te onderdrukken en je het tegendeel in te prenten, want dan ontstaat er een innerlijke tweestrijd tussen beide denkbeelden, die in feite beide denkbeelden versterkt, met alle onvrede van dien. Wat wel helpt is een ander denkbeeld vinden waar je in gelooft, dat het negatieve denkbeeld ontkracht, en dat te versterken door het aandacht te geven. Bijvoorbeeld: het denkbeeld ‘ ik ben volsagen machteloos’ wordt niet onschadelijk gemarkt door het denkbeeld: ‘ik ben machtig’ (want dat geloof je toch niet), maar wel door het denkbeeld: ‘ik maak verschil’ of: ‘ik geloof in mezelf”.

imagesAls je dusdoende succesvol bent in het onschadelijk maken van je negatieve zelfbeeld(en) kan je het resultaat bestendigen door het dichten van een of meer haiku’s, die een metafoor zijn voor het proces dat je doormaakt. Een klassieke haiku bestaat uit drie regels van resp. 5, 7 en 5 lettergrepen, staat in verband met de natuur, en beschrijft een interessante wending of transformatie. Enkele voorbeelden die slaan op het bovenstaande voorbeeld:

  • de knop gebroken
  • zaad valt op vruchtbare grond
  • stralende toekomst

of:

  • de lege woestijn
  • onverwachte regen valt
  • op zaad dat ontkiemt.

Succes ermee! Als je het leuk vindt, zet ze dan maar eens op Facebook.

 

 

 

TTIP – o nee, eerst maar over haiku’s

Naar aanleiding van een artikel in De Groene Amsterdammer wilde ik dit blog schrijven over TTIP, het handelsverdrag waarover de EU en de VS nu al geruime tijd onderhandelen, en waarvan ik een uitgesproken tegenstander ben. Maar ik werd daar zo somber van, en ik voelde me zo machteloos, dat ik eerst over iets anders moet schrijven.

Het kan de buitenwereld zijn die onze sombere gedachten ’triggert’, maar het zijn de gedachten over onszelf die maken dat de buitenwereld vat op ons krijgt. Ik weet niet hoe het met u is, maar ik had en heb een aantal behoorlijk negatieve gedachten over mezelf. Gedachten zoals: ‘ik doe er niet toe’, ‘het maakt geen verschil of ik er ben of niet’, ‘ik ben volslagen machteloos’, ‘ik word niet gehoord’, ‘ik word niet gezien’, ‘ik kan niet zijn zoals ik ben’, ‘ik ben niet goed, aardig, slim, sterk, belangrijk, interessant genoeg’, enzovoort en zo verder. Ik wil niet zeggen dat ik al die gedachten even sterk gehad heb en nog heb, maar vele ervan zijn toch in mijn leven toch wel op enigerlei moment voorbij gekomen, en ik heb ze in mijn praktijk ook veelvulduig bij anderen gezien.

Gedachten hebben manifesterende werking, of met andere woorden: ze hebben de neiging werkelijkheid te worden. Als je maar vaak genoeg negatief over jezelf denkt, nemen je kracht en je mogelijkheden tot groei en vervulling daadwerkelijk af. Daarom verdient het aanbeveling ze te vervangen door meer opbouwende gedachten over jezelf. Maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Je hebt die opbouwende gedachten wel – ik ben OK, ik maak verschil, ik doe er toe, ik word gehoord – maar de ondermijnende gedachten blijven hardnekkig aandacht eisen. Althans voor vele mensen is dat zo. Je kunt ze wel onderdrukken, maar dat kost energie en daarmee geef je ze ook feitelijk energie. Ze woekeren onderhuids voort en hebben dan eveneens manifesterende werking.

Daarom heeft de psychologie een aantal methoden ontwikkeld om de negatieve gedachten daadwerkelijk te transformeren in positieve – die niet het tegengestelde zijn van de negatieve, maar wel de negatieve ongedaan maken. Bijvoorbeeld: ‘ik ben volslagen machteloos’ kan getransformeerd worden in ‘mijn bestaan doet er toe’. Van al die methoden kies ik er hier één uit: het schrijven van haikus. Haikus zijn Japanse gedichtjes die voloen aan de volgende voorwaarden:

  1. Ze bestaan uit drie regels van respectievelijk vijf, zeven en vijf lettergrepen
  2. Ze hebben een verbinding met de natuur
  3. Ze beschrijven een ontwikkeling; ergens halverwege is er een omslagpunt

Als je dus een negatieve gedachte over jezelf hebt, verzin dan een andere, positieve gedachte over jezelf die ook waar is, maar misschien op dat moment niet zo op de voorgrond staat. En verzin dan een of meer haikus die de transformatie van de negatieve gedachte naar de positieve symbolisch weergeeft. Bijvoorbeeld: het omzetten van ‘ ik ben machteloos’ in ‘ ik geloof in mezelf’. Twee haikus:

  • hfs_13889de boom wordt geveld;
  • de oermoeder geeft hem voor
  • duurzame huizen
  • de knop gebroken,
  • zaad valt op vruchtbare grond:
  • stralende toekomst

 

Graag nodig ik uuit om voor uzelf ook haikus te gaan maken om uw negatieve gedachten te transformeren. Als u het leuk vindt dat anderen die ook lezen: stuur ze dan op als reactie op dit blog, of naar spl@antenna.nl. Misschien plaats ik er enkele in een van de volgende blogs.

En over TTIP: de volgende keer.

Hoe lang zal deze ongein nog doorgaan?

Heden verzond ik de volgende brief aan het dagblad Trouw:
Nu dacht ik toch dat de VVD na de blunders van mevrouw Nepperus over de klimaatproblematiek toch wel enigszins bij zinnen was gekomen. Niet dus. In Trouw van jongstleden Woensdag debiteert de heer Remco Dijkstra (kamerlid voor de VVD) de volgende onwaarheden over de klimaatproblematiek:
1. De afgelopen 16 jaar heeft een pauze in de temperatuurstijging plaats gevonden. Niet dus. De warmte is echter gaan zitten in de oceanen in plaats van de atmosfeer – voor het uiteindelijk effect maakt dat weinig verschil
2. In het IPCC krijgen onheilsprofeten alle ruimte en is er weinig plek voor kritische, klimaatsceptische geluiden. Onjuist. Deze opmerking miskent de werking van het IPCC als wetenschappelijk  organisatie. Het IPCC is op zoek naar de waarheid, men werkt net als elke andere wetenschappelijke organisatie met een continue peer review, hetgeen betekent dat alle resultaten van onderzoek steeds weer opnieuw kritisch tegen het licht worden gehouden.
3. Wetenschappers die zich zorgen maken over het klimaat  maken meer kans om gevraagd te worden in het IPCC dan anderen. Onjuist. Het IPCC selecteert uitsluitend wetenschappers op basis van wetenschappelijke deskundigheid. Overigens loopt die selectie via de deelnemende landen, waaronder Nederland.
4. Het is voor de geïnteresseerde en kritische lezer haast onmogelijk om alleen al de politieke samenvatting door te spitten. Tja, het kost een paar uurtjes, maar dan weet je ook echt meer dan genoeg. Bovendien is er sinds een paar weken een prima boek hierover, De Twijfelbrigade, van Jan Paul van Soest. (Hierover verscheen op 18 april in Trouw een uitvoerige bespreking).
Er staat echt nog veel meer onzin in deze column van de heer Dijkstra, maar het bovenstaande moge volstaan. Er rijzen wel een paar vragen:
1 Wat motiveert de heer Dijkstra om al deze onzin te debiteren? Gelooft hij het zelf (en dan heeft hij kennelijk zelf niet de moeite genomen zich echt op de hoogte te stellen, of zijn eigen beeldvorming en de gronden waarop die berust te onderzoeken), of streeft hij een specifiek belang na?
2. Welke eisen stelt de VVD (en andere partijen) aan de deskundigheid van hun woordvoerders? Hoe moet het met mijn vertrouwen in de politiek als er zo evident onwaarheid wordt verkondigd?
Erik van Praag

Dona nobis pacem.

Zaterdag j.l. hebben wij met ons koor (en drie solisten, een kinderkoor, een kamerorkest en een symfonieorkest) het War Requiem van Benjamin Britten uitgevoerd in het Concertgebouw in Amsterdam. Dat was zowel voor het publiek als voor ons een bijzondere en bij tijd en wijle schokkende en ontroerende ervaring.

Dit War Requiem is een ingenieuze combinatie van klassieke requiem teksten en de gedichten van de oorlogsdichter Wilfred Owen. Citaat (dit gaat over Abraham, die op instructie van God zijn zoon Isaac moet offeren op de brandstapel):

When lo! – an angel called him out of Heaven, saying: Lay not thy hand upon the lad, neither do anything to him. Behold, a ram, caught in a thicket by its horns; offer the Ram instead of him. . . But the old man would not so, but slew his son, and half the seed of Europe, one by one.

Dit citaat is, als je het tot je laat doordringen, al schokkend genoeg, maar op de muziek van Britten, met de liefelijke stemmen van de engelen contrasterend met de duistere muziek van het symfonieorkest, de paradijselijke stemmen van het jongenskoor (Quam olim Abrahae pomisisti et semini ejus – zoals God beloofd heeft aan Abraham en zijn nageslacht, namelijk bescherming), en met het eindeloos herhaalde half the seed of Europe, one by one is het werkelijk huiveringwekkend. En dat was nog maar één moment uit het hele opus.

En ja, ook vandaag de dag sturen we nog steeds onze zonen de oorlog in. In Syrië, in de beide Korea’s, in het Midden-Oosten, op vele plaatsen in de wereld. Maar het is feitelijk erger. We hoeven niet eens gestuurd te worden om geweld te gebruiken, we doen het wel uit onszelf. Brandweerlieden, politiemannen, verpleegkundigen, medici – zij allen worden in toenemende mate bedreigd door geweld bij het uitoefenen van hun beroep, verbaal, maar ook daadwerkelijk. En vanmorgen opende Trouw met een bericht waaruit blijkt dat politici,  raadsleden, kamerleden, ministers en burgemeesters ook in toenemende mate met geweld of de dreiging daarmee te maken hebben. Wie wil in godsnaam nog zo’n beroep uitoefenen? De oorlog is dicht bij huis gekomen.

We weten niet precies om hoeveel mensen dit gaat, maar het lijkt me zo langzamerhand meer dan een randverschijnsel. Waar komt al die woede, die haat dat geweld nu vandaan? Daarop heb ik uiteraard niet het uiteindelijke antwoord, maar het lijkt me dat in elk geval teleurstelling en  angst voor de toekomst (onbewust) een rol spelen. Ons hele leven is ons voorgehouden, dat de wereld morgen beter zal zijn dan vandaag, dat we allemaal welvarender zullen worden, en dat er voor ons gezorgd zal worden als het een keer misgaat. Kortom, dat we zelf daarvoor eigenlijk niets hoeven te doen. Jarenlang zijn we in de watten gelegd en betutteld en werd alles voor ons geregeld.  En nu blijkt dat allemaal op losse  schroeven te staan, worden we ineens aangesproken op onze eigen verantwoordelijkheid en wordt de toekomst steeds onzekerder. En voor velen komt daar nog bij dat ze al die tijd niet gezien zijn en respectloos zijn behandeld, zowel thuis als op het werk. Tja, dan zou ik ook erg kwaad worden.

En hoe kan dit euvel worden bestreden? Dat is de verkeerde vraag; dit kan niet bestreden worden, want strijd is oorlog en oorkog is geweld. Natuurlijk kunnen door repressie de ergste uitwassen tijdelijk onderdrukt worden. Maar als we willen toegroeien naar een waardige wereld, dan zullen we hoe dan ook met deze mensen in contact moeten komen, en proberen te begrijpen wat hen bezielt. Een goed begin is om in contact te komen met mezelf, met de woede, onzekerheid en teleurstelling in mezelf. Dat zal me helpen de ander te zien en niet te vervallen in wij-zij denken: ik sta aan de goede kant en zij aan de verkeerde.

En daarna? Vertrouwen:

De zachte krachten zullen zeker winnen 
in ’t eind — dit hoor ik als een innig fluistren 
in mij: zoo ’t zweeg zou alle licht verduistren 
alle warmte zou verstarren van binnen.                       (Henriette Roland Holst-van de Schalk.)

 

 

 

En toch. . .

21 september, dag van de vrede, en ook mijn trouwdag! Geen mooier moment om mijn nieuwe blog te lanceren!

Ik ben een gelukkig mens. Ik ben gezond, gelukkig getrouwd, heb lieve kinderen en hun partners, heb 7 prachtige kleinkinderen, vrienden, woon prachtig aan de IJhaven in Amsterdam, waarin ik ’s zomers heerlijk kan zwemmen, heb voldoende geld om aan mijn behoeften te voldoen,  heb veel leuke en nuttige dingen te doen – hooguit mis ik een beetje verveling op zijn tijd – en toch. . .

Toch knaagt er iets aan mijn geluk. En dat is dat ik het zo vreselijk mis zie gaan met de wereld. Misschien zie jij het niet zo somber in, maar ik denk, op goede gronden, dat we door een hele moeilijke tijd zullen gaan met een zeer ongewisse uitkomst. En dat zou nog tot daaraan toe zijn, als ik zou zien dat we daar met zijn allen werkelijk wat aan zouden gaan doen. Als we de moed zouden hebben de werkelijke problemen te benoemen, en daar samen aan te werken. Maar dat zie ik alleen nog maar op kleine schaal, en in de niches van de samenleving, en hoe hoopvol dat ook is, dat is niet voldoende.

Daarom heb ik een aantal boeken geschreven, waarin ik mijn ideeën voor een nieuwe wereld, en hoe daar te komen, uiteen heb gezet. Maar nu is de tijd van boeken schrijven voorbij. Ik wil nu nieuwe vormen proberen. Daarom heb ik dit blog gestart. Ik weet uit ervaring dat als ik doe wat mijn hand en mijn hart te doen vind, dat het vertrouwen en de hoop in mij aanwakkert, ongeacht het resultaat. En ook vind ik dat wij ouderen onze stem moeten laten horen, of er nu iemand luistert of niet.

Soms zal ik in dit blog ervaringen delen, soms zal ik meningen of ideeën ten beste geven. Met misschien af en toe een drupje wijsheid. En nu ga ik straks naar de boekpresentatie van het nieuwe boek van mijn dochter: Kom hier Rosa, Daarover een volgende keer.