Zijn wij dieren?

Duurzaam leven zit niet in de aard van het beestje, zoals een hond ook niet in staat is om een deel van de biefstuk in zijn etensbak tot de volgende ochtend te bewaren.
(Frank Ankersmit in Trouw van 3 juni 2024)
Begeerte heeft ons aangeraakt.
(uit de Internationale, socialistisch strijdlied)

Zijn wij dieren? Ja, natuurlijk. Maar zijn we ook in staat onze dierlijke instincten te overstijgen? Als je kijkt naar de uitslag van de Europese verkiezingen lijkt dat niet zo. Het grootste gevaar dat ons bedreigt, de extinctie door de opwarming van de aarde, blijkt bij de verkiezingen voor het Europees parlement geen rol van betekenis te hebben gespeeld. En het blijkt ook uit onze leefstijl. We zijn nog niet bereid onze instant bevrediging een beetje te verminderen voor het klimaat, of voor onze veiligheid. Toch geloof ik dat we daartoe wel in staat zijn – wat blijkt als we sparen voor een grote uitgave (reis of aanschaf). We moeten er dus maar het beste van hopen.

Ik zit met een probleem. Men zegt dat als we ons te pessimistisch uiten over de klimaatcatastrofe we de meeste ontvangers van onze boodschap van ons vervreemden. Zij willen het niet horen. Men zegt ook dat als onze politici en andere invloedrijke figuren zich zouden uiten als doemdenkers ze hun kiezers en invloed zouden verliezen. Als reactie wordt de klimaatramp als een wat minder ernstig en urgent probleem voorgesteld. En schetst men een mogelijke en leefbare toekomst, ook al is die onwaarschijnlijk. Maar als onze ‘leiders’ daarmee ons gedrag en onze keuzen willen beïnvloeden, blijkt dat ook onvoldoende te werken, getuige wat ik hierboven heb gezegd.

Anderzijds zijn er toch ook wel veel gezaghebbenden die stellen dat als je ernst van de situatie niet expliciet duidelijk maakt mensen ook niet in beweging komen.

Ik zit zelf ook met dit dilemma. Als ik ieder blog zou opschrijven wat ik aangaande onze perspectieven als mensheid werklijk denk, verlies ik binnen de kortste tijd al mijn lezers. Maar als ik de feiten verdoezel, ben ik ook niet geloofwaardig. Ik nodig u graag uit te volgen hoe ik in de komende tijd met dit dilemma worstel, en tegelijkertijd om ook zelf over dit probleem na te denken.

Eén gedachte op “Zijn wij dieren?

  1. Harry van der Velde

    Ik worstel met hetzelfde dilemma, Erik. We denken met ons verstand en kiezen op het gevoel. De doem die al decennia dichterbij kruipt is geen inspirerend voor uitzicht. Nee, we hebben veel liever een veelbelovend toekomstbeeld waar we (desnoods) moeite voor willen doen. Dat is ook het enige wat mensen een vooruitzicht geeft. Maar angst om ons comfort en schijnbare zekerheden te verliezen houdt ons in het huidige systeem. Ik investeer tegenwoordig vooral in buurt en buren. Daarmee zet ik in op die heel gemiddelde medemensen. Want enkel samen komen we er. En nu blijkt werkenderwijs dat we te lang dachten(en soms nog denken) elkaar niet nodig te hebben. Dus dat maakt de uitdaging verbazingwekkend banaal.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *